Virologen: 72 uur zelfisolatie bij positieve test zonder klachten eigenlijk te kort
Mensen die positief zijn getest op covid-19 en (nog) geen last hebben van symptomen krijgen het RIVM-advies drie dagen in zelfisolatie te gaan. Vooraanstaande virologen zetten vraagtekens bij die voorgeschreven 72 uur, nu het aantal besmettingen toeneemt.
Volgens Bert Niesters (UMCG) is het veiliger om tien dagen zelfisolatie aan te houden. "Want het duurt tot maximaal tien dagen tot je klachten krijgt", zegt Niesters.
Het RIVM laat weten dat het beleid erop gericht is om uit sluiten dat mensen in de zogenoemde pre-symptomatische fase verkeren, waarin volgens het instituut meestal binnen 72 uur symptomen worden ontwikkeld. Met de toevoeging dat het Outbreak Management Team zich de komende tijd nog eens gaat buigen over dit beleid.
Het zelfisolatie-advies staat minimaal sinds 8 september op de website van het RIVM, valt na te gaan in de geschiedenis van de site. Het is destijds vastgesteld door het OMT op basis van het meest actuele wetenschappelijk bewijs, zegt het RIVM.
In deze slider zie je welk advies nu geldt voor besmette personen in de thuissituatie:
NOS / Harm Kersten
NOS / Harm Kersten
Het beleid leidt tot verbazing en verwarring onder mensen die zonder klachten toch positief zijn getest op het coronavirus. Zoals de in Amsterdam wonende Canadese Sara Tremblay (42). "Waarom zouden we een risico nemen als we beter wat langer in isolatie kunnen gaan? Vooral omdat de besmettingscijfers in Nederland behoorlijk eng zijn."
Ook viroloog Niesters, hoofd klinische virologie bij het UMCG, spreekt uit eigen ervaring. Hij werd in de eerste maanden van de uitbraak als onderdeel van een studie regelmatig getest. Op een dag bleek hij besmet met het virus, maar op dat moment had hij nog nergens last van.
'In staat iemand te besmetten'
"Als ik toen strikt die 72 uur zelfisolatie had aangehouden, was ik twee dagen voordat ik symptomen kreeg weer naar buiten gegaan", zegt Niesters. "Want pas zo'n vijf tot zes dagen later begon ik mijn zakdoek vol te snuiten. En die periode ben je wel in staat om iemand te besmetten. Dus ik vind die 72 uur te kort."
Gezien het sterk opgelopen aantal besmettingen vindt ook hoogleraar virologie Marion Koopmans van het Erasmus MC dat de zelfisolatieperiode moet worden opgerekt.
"Met die 72 uur is de pre-symptomatische periode gemiddeld voorbij, maar dat geldt niet voor 100 procent. Wel krijgen mensen in deze situatie als het goed is het advies om zich bij klachten opnieuw te laten testen."
Mensen zonder klachten worden nu niet getest, alleen in bijzondere gevallen. Als ze de maatregelen in acht nemen wordt ervan uitgegaan dat ze weinig bijdragen aan de verspreiding van het virus, legt Koopmans uit.
"Omdat we zien dat die algemene maatregelen niet door iedereen worden gevolgd moet iedereen die positief is getest de volle tien dagen in isolatie gaan als je echt alle risico's wilt uitbannen."
Vooral omdat de situatie van 'positief zonder klachten' volgens Koopmans steeds vaker zal voorkomen, waarbij op allerlei plekken steeds meer getest zal worden. Nu mag dat eigenlijk niet, maar het gebeurt in sommige gevallen toch. Dat betekent wel dat er in de toekomst nog meer mensen thuis komen te zitten.
Mag niet, gebeurt wel
Officieel mag dus niemand zich bij de GGD laten testen zonder koorts of andere klachten. Maar er zijn al uitzonderingen: bij bijzondere uitbraken in de zorg wordt het bijvoorbeeld wel gedaan, evenals in de topsport. Daarnaast zijn er zijn ook privéklinieken waar het hebben van koorts of andere symptomen geen voorwaarde is voor het krijgen van een test. Mensen die bijvoorbeeld een noodzakelijke reis naar Duitsland moeten maken moeten zelfs een negatief testresultaat laten zien bij de grens, ongeacht hoe ze zich voelen.
Maar het gebeurt ook via coronatest.nl, waar mensen online een afspraak bij een GGD-testplaats maken. Nina van Eck (31) uit Amsterdam voelde zich bijvoorbeeld prima, maar wilde zich na haar vakantie op Ibiza voor de zekerheid toch laten testen. Daarom vulde ze "anders omschreven klachten" in op het formulier.
'Heel wat anders dan die tien dagen'
Van Eck werd op 12 oktober getest en op 13 oktober kreeg ze de uitslag: positief. "Ik geloofde het eigenlijk niet, want ik voelde me top." Aangezien ze geen symptomen had, zo mailde de GGD haar, kreeg ze het dringende advies om tenminste 72 uur in zelfisolatie te gaan. "Dat is heel wat anders dan die tien dagen waar het kabinet op de persconferentie alleen maar over hoort."
Uiteindelijk heeft ze voor de zekerheid toch maar een week extra gewacht voordat ze weer buitenshuis kwam. Maar ze vreest dat jongere mensen die positief testen dat niet altijd zullen doen. "Je zal maar 21 of 22 jaar zijn en denken: het weekend komt eraan, ik heb mijn drie dagen uitgezeten maar ik ben wel een beetje verkouden, en dan toch afspreken met vrienden."
