Krijg meer grip op de zorguitgaven, zegt de studiegroep
De politiek moet weer meer te zeggen krijgen over de almaar stijgende zorgkosten. Gebeurt dat niet, dan gaat het straks ten koste van andere collectieve uitgaven zoals onderwijs en defensie. Dat blijkt uit een advies van de studiegroep Begrotingsruimte aan de politiek, waarin ambtenaren en experts zitten van ministeries als Financiën en organisaties als het Centraal Plan Bureau en De Nederlandsche Bank.
In de zorgsector kunnen de kosten stijgen zonder tussenkomst van de politiek, doordat er een uitzondering voor is in de begrotingsregels. In tegenstelling tot andere sectoren gaat daar automatisch meer geld naartoe om de kwaliteit te laten stijgen. Bijvoorbeeld, als de wetenschap nieuwe inzichten krijgt hoe een knie beter geopereerd kan worden dan mag dat gewoon, ook als de kosten daarvan hoger zijn.
Maar, zegt de studiegroep, dat gaat ten koste van de andere collectieve sectoren, zoals het onderwijs en defensie. Voor die sectoren blijft door de automatische stijgingen in de zorg relatief minder geld over. Daardoor stijgen de kosten van de zorg veel sneller dan die voor andere collectieve sectoren.
De studiegroep zegt niet dat de kosten in de zorg niet mogen stijgen als er nieuwe inzichten zijn om ziektes beter te behandelen, maar wil dat de politiek er weer iets te zeggen over krijgt, De politiek zou zelf moeten kunnen afwegen welke uitgaven prioriteit krijgen en vindt dat de uitzonderingspositie van de zorg weg moet.
Crisisbeleid moet tijdelijk zijn
De studiegroep adviseert de politieke partijen altijd in aanloop naar Tweede Kamerverkiezingen. Op die manier krijgen de politici alvast goede raad van de experts als houvast bij het het schrijven van verkiezingsprogramma's en tijdens de formatie.
Verder adviseert de studiegroep om de komende jaren niet te bezuinigen en geen belastingverhogingen door te voeren. Niet bezuinigingen betekent, volgens de studiegroep, niet dat er zomaar maar geld kan worden uitgegeven dat lang op de begroting drukt.
De experts vinden het wel verstandig dat de Nederlandse economie nu wordt ondersteund met noodsteunpakketten en eenmalige investeringen. Dit crisisbeleid moet tijdelijk zijn en in de toekomst weer worden afgebouwd, zeggen de experts, zodat de Nederlandse economie daarna weer bestendig kan worden gemaakt voor toekomstige crises.
Aanvankelijk zou het volledige advies voor de zomer worden gepresenteerd, maar door de onzekerheid over de precieze impact van de crisis op de economie en de overheidsfinanciën is toen alleen een vooradvies gegeven en besloten het definitieve advies pas in het najaar af te ronden.