Het wordt echt heet: het hitteplan is van kracht

Het RIVM heeft in verband met de warmte het Nationaal Hitteplan geactiveerd en een smogwaarschuwing afgegeven. Vanaf vandaag is de luchtkwaliteit volgens het instituut slecht en dat kan klachten veroorzaken bij mensen die er gevoelig voor zijn.

Iedereen krijgt het advies goed te drinken, zich niet te veel in te spannen, de schaduw op te zoeken en naar anderen om te kijken.

Het is warm, gisteren al was het op veel plaatsen boven de 25 graden, en dus zomers. Vandaag kan het zeker 28 graden worden en de dagen daarna stijgt het kwik verder. Zaterdag is dan waarschijnlijk op veel plaatsen de derde tropische dag (boven de 30 graden) op rij.

NOS-weerman Marco Verhoef bereidt ons voor op de komende warme dagen. Zijn advies: draag geen stropdas:

Smog ontstaat op zonnige dagen door ozon in combinatie met luchtvervuiling. Het RIVM geeft een smogwaarschuwing als de luchtkwaliteit slecht is. Gaat de kwaliteit nog verder achteruit, dan wordt de smogwaarschuwing omgezet in een smogalarm.

Het Nationaal Hitteplan wordt door het RIVM ingesteld om mensen extra alert te maken op de gezondheidsrisico's van warm weer. Daarbij horen ook tips als 'drink voldoende' en 'houd de woning koel'.

Zwemmen in binnenwater

Wie de komende dagen verkoeling wil zoeken aan het water, doet er goed aan zich af te vragen waar dat veilig kan. In Nederland zijn ruim 700 officiële zwemlocaties. Daar wordt tot 1 oktober de waterkwaliteit regelmatig gemeten.

Op de gratis zwemwaterapp en de bijbehorende website Zwemwater.nl staat een overzicht van alle officiële zwemlocaties. Per locatie wordt de kwaliteit van het zwemwater aangegeven. Op dit moment staat overal het sein op groen.

Rijkswaterstaat waarschuwt nadrukkelijk voor de grote risico's bij het zwemmen in rivieren. En voor mogelijke bekeuringen: op veel plaatsen is zwemmen verboden, zoals in kanalen en in en rond havens.

...en in zee

Op het strand wordt met vlaggen in verschillende kleuren aangegeven waar veilig in zee kan worden gezwommen. Die strandvlaggen staan alleen op plekken waar een reddingsbrigade is.

De afgelopen dagen zijn er veel ongelukken in zee gebeurd door gevaarlijke stromingen bij muien.

In deze video leggen we uit wat een muistroom is:

Meer ongelukken door hitte

Hitte kan ook gevaar opleveren op de weg. In 2007 publiceerde de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) resultaten van een onderzoek naar de vraag op welke manieren het weer de verkeersveiligheid beinvloedt.

Volgens een Duitse studie nemen bij grote hitte de emoties toe, en reageren mensen prikkelbaarder op elkaar. En Franse onderzoekers ontdekten dat er meer ongelukken gebeuren tijdens hittegolven. Als mogelijke verklaring daarvoor noemden ze onder meer dat bestuurders 's nachts slechter of korter slapen omdat het 's nachts niet afkoelt.

Vissen en libellen redden

Op veel plaatsen worden ook dieren geraakt door de hitte. In Brabant zet een beroepsvisser vissen uit de Strijpse Beek over naar ander water. Waterschap Aa en Maas verwacht dat de beek droog zal vallen en heeft daarom Sportvisserij Zuidwest Nederland gevraagd om de vissen daar te redden.

Het waterschap gaat op korte termijn ook een laagje water pompen in twee beken, de Esperloop bij Gemert en de Hooge Raam in Escharen. Daar komt een zeer zeldzame libel voor, de gewone bronlibel. Die heeft stromend water nodig om te kunnen overleven. Volgens het waterschap is het zonder ingreep zeer waarschijnlijk dat de beken droog zullen vallen.

Bruggen nathouden

Ook bruggen kampen met problemen als het heet is. Enkele jaren geleden nog moesten verschillende gemeenten bruggen de hele dag open laten staan, omdat zo'n brug door de warmte uitzette met het risico dat hij helemaal niet meer open zou kunnen.

Nu worden beweegbare bruggen nat gehouden bij temperaturen boven de 25 graden.

Het Waterschap Rijn en IJssel bijvoorbeeld, start met het koelen van de bruggen over de Oude IJssel bij Laag Keppel en Terborg. "Een beetje uitzetten kan wel. Daarmee is bij de bouw wel rekening gehouden. De meeste beweegbare bruggen hebben ongeveer 8 tot 10 millimeter speling," schrijft de gemeente Amsterdam op haar site. Maar een paar dagen per jaar kunnen de wat oudere beweegbare bruggen tussen de 10 en 14 millimeter uitzetten en dan moet er echt wat gebeuren.