Veel cadeautjes nodig tijdens eurotop om compromis te sluiten
De voorzitter van de Europese Raad, de Belg Charles Michel, strooit tijdens de cruciale eurotop over het coronaherstelfonds en de meerjarenbegroting met cadeautjes. Om verschillende landen tevreden te stellen, krijgen ze in het voorstel dat nu op tafel ligt een presentje.
Zo krijgt Frankrijk 1,3 miljard euro extra omdat er minder geld voor de boeren beschikbaar is. Tsjechië kan een miljard euro extra bijschrijven op de rekening, Duitsland krijgt 500 miljoen, de dwarse Slovenen kunnen rekenen op 300 miljoen en Finland krijgt voor de dunbevolkte gebieden 100 miljoen uit Brussel.
Nederland heeft eveneens goed geboerd. De korting op de afdrachten (rebate), het bedrag dat Nederland moet betalen aan de EU, zijn nog nooit zo hoog geweest. Hoger zelfs dan in de tijd dat de Britten nog in de Europese Unie zaten. Het kabinet kan nu rekenen op bijna twee miljard euro.
In het voorstel waar de leiders nu over praten, worden er voorwaarden verbonden aan de subsidies en komt er een veto voor het geval subsidies niet op de juiste manier worden gebruikt. Ook kunnen hervormingen worden afgedwongen.
Douanerechten
Ook het percentage van de douanerechten dat Nederland zelf mag houden, gaat omhoog, waarschijnlijk naar 25 procent. Rutte heeft daar een bijzonder argument bij. Er komt na de brexit zo goed als zeker veel minder geld binnen aan douanerechten. Om het bedrag een beetje op peil te houden, moet daarom het percentage omhoog, betoogde hij de afgelopen dagen.
Maar waar er geld wordt weggegeven, moet er ook bezuinigd worden. Zo is er minder geld beschikbaar voor biodiversiteit en wordt er bezuinigd op het programma Horizon, waar veel wetenschappelijke projecten uit worden betaald.
Hoewel er iets minder geld naar klimaat gaat, zijn de voorwaarden wel soepeler geworden. Ook landen die nog niet hebben toegezegd in 2050 klimaatneutraal te willen zijn, zoals Polen, kunnen voortaan geld krijgen uit de subsidiepot. Ook voor de gezondheidszorg komt uiteindelijk minder geld dan in de oorspronkelijke plannen stond.
Lange nacht
De verwachting is dat de leiders de hele nacht nog over de plannen praten en onderhandelen. EU-diplomaten waarschuwen dat landen niet te vroeg moeten gaan juichen. "Verkoop de huid van de beer niet voordat het beest is geschoten", zo wordt her en der gewaarschuwd. Op het voorstel kunnen nog wijzigingen worden aangebracht door de leiders.
Vannacht gaat het ook nog over de voorwaarden die voortaan aan het verkrijgen van geld uit Brussel kunnen worden gesteld. En ook dat zijn geen gemakkelijke gesprekken, omdat Polen en Hongarije zich met hand en tand verzetten tegen de koppeling van het uitbetalen van EU-geld aan het respect dat ze tonen voor de rechtsstaat.
