Te weinig compensatie voor de kinderopvang? 'De rekensom is ingewikkeld'

Honderdduizenden ouders hebben het geld teruggekregen voor de kinderopvang, dat zij hebben doorbetaald in de coronacrisis. Maar er is veel onbegrip over de manier waarop dat bedrag is berekend. Sommige ouders zijn onaangenaam verrast: ze hebben minder teruggekregen dan ze betaald hebben.

"Wij krijgen telefoontjes van ouders die de rekensom niet snappen", zegt Marjet Winsemius van de Stichting Voor Werkende Ouders. "We hebben nog geen gevallen gezien waar de rekensom echt niet klopt, maar er is wel veel onbegrip en de som is erg ingewikkeld."

Ook Gjalt Jellesma van Boink, de belangenclub van ouders in de kinderopvang, krijgt telefoontjes, zeker nu veel ouders het geld op hun rekening hebben gekregen. "Soms konden we het verschil aan de ouders uitleggen, en klopte het wel. Maar er zijn ook gevallen die wij niet begrijpen." Eén concrete casus heeft Boink op verzoek van het ministerie naar hen opgestuurd.

Enorme regeling

Sommige ouders die de NOS heeft gesproken hebben minder geld teruggekregen dan ze betaald hebben. Anderen zeggen juist meer te hebben gekregen. De schaal waarop dat is gebeurd, is niet bekend. De Sociale Verzekeringsbank, die de regeling uitvoert, krijgt weinig telefoontjes met vragen, zegt een woordvoerder van het ministerie.

"Het is een enorme regeling, en het is knap hoe snel alles is uitgevoerd", zegt Jellesma. "Maar als het in 1 of 2 procent van de gevallen toch misgaat, dan gaat het al snel over duizenden ouders en dan moet je dat corrigeren."

Toen de kinderopvang in maart sloot vroeg staatssecretaris Van Ark aan ouders om door te blijven betalen. Ouders zouden dat geld terugkrijgen. Hoeveel dat is, is berekend op basis van gegevens die bij de Belastingdienst bekend zijn.

Het gaat om het aantal kinderen in een huishouden, het aantal uren dat is doorgegeven, de hoogte van het inkomen en de maximum uurprijs. De gegevens die op 6 april bekend waren, gelden. Daardoor kan het bedrag hoger of lager uitvallen, als je situatie daarna is veranderd of wijzigingen niet voor die tijd zijn doorgegeven.

Minke Haveman heeft daardoor aanzienlijk minder teruggekregen dan ze heeft betaald. "Ik heb 2000 euro betaald, en ik krijg 130 euro terug." Dat komt omdat zij aan de Belastingdienst minder uren doorgeeft dan het aantal contracturen met de kinderopvang. "Zo voorkom ik dat ik aan het eind van het jaar geld van de toeslagen moet terugbetalen."

Dat is volgens haar een veel voorkomende beschermingsmethode van ouders die bijvoorbeeld een wisselend inkomen hebben, of flexibele opvang. "Zo voorkom je hoge, onverbiddelijke aanslagen achteraf." Marjet Winsemius herkent dat gevoel. "Het vertrouwen in de Belastingdienst is laag vanwege de kinderopvangtoeslagaffaire."

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zegt in een reactie dat ouders die nog helemaal geen kinderopvangtoeslag hadden aangevraagd op 6 april, maar daar tijdens de sluiting van de opvang wel recht op hadden, nu wel erg benadeeld worden.

Voor die mensen geldt dat ze alsnog een herziening kunnen aanvragen. Verder wijst het ministerie erop dat veel ouders sinds 11 mei weer grotendeels gebruik konden maken van de opvang, terwijl de periode van de vergoeding doorloopt tot 7 juni. Dat pakt voor die ouders dus positief uit.

Terugvragen aan kinderopvang

Het geval van Haveman is een extreem voorbeeld, maar de NOS heeft meerdere ouders gesproken die meer dan 100 euro minder hebben ontvangen dan verwacht. "Het eerste wat goed is om te checken, is of je kinderopvang een hoger uurtarief heeft dan het maximum uurtarief", zegt Winsemius. "Alles daarboven vergoedt de overheid namelijk niet, daarover is afgesproken dat de kinderopvang dat betaalt."

Ouders moeten dus daar contact mee opnemen om geld terug te krijgen. In sommige gevallen verklaart dat een deel van het gat.

Als ouders een klein bedrag te weinig hebben ontvangen, zegt Jellesma van Boink dat zij er ook rekening mee moeten houden dat ze over drie volledige maanden gecompenseerd worden, terwijl de kinderopvang in de laatste maand al wel gedeeltelijk open was. "Als je dat ook meeneemt dan hoef je in alle redelijkheid bij kleine verschillen niet in bezwaar. Maar als het bedrag substantieel anders is en je denkt dat het niet klopt, dan moet je dat wel doen."

Zowel de Stichting Voor Werkende Ouders als Boink zeggen dat ouders met hen contact op kunnen nemen als ze twijfelen. Winsemius adviseert ouders ook contact op te nemen met de Sociale Verzekeringsbank, die de regeling uitvoert. "Ga in bezwaar als je denkt dat het niet klopt."