NOS NieuwsAangepast

Onderzoek: belastingmaatregelen meestal niet effectief

  • Marleen de Rooy

    Politiek verslaggever

  • Marleen de Rooy

    Politiek verslaggever

Van de 104 belastingmaatregelen die de afgelopen jaren zijn doorgevoerd, zijn er slechts acht effectief en doelmatig. Van de overige 96 belastingmaatregelen kan niet worden aangetoond dat ze ook echt het beoogde doel halen. De regelingen leiden wel tot extra werk voor belastingplichtigen en voor de Belastingdienst zelf. Toch worden de regelingen zelden aangepast.

Dat is de conclusie van het ministerie van Financiën, dat samen met andere ministeries onderzocht hoe het belastingstelsel beter kan.

Het gaat daarbij om grote regelingen, zoals de hypotheekrente-aftrek en de zelfstandigenaftrek. Maar ook talloze kleinere regelingen, zoals de extra aftrek die startende ondernemers kunnen krijgen, bereiken niet het effect waarvoor ze zijn bedacht.

Ambities niet waarmaken

De onderzoekers concluderen dat het hoog tijd is dat het belastingstelsel op de schop gaat. Het stelsel raakt uitgewerkt en veel ambities worden daardoor niet waargemaakt.

Zo profiteren lage inkomens bijvoorbeeld niet meer volledig van een verdere verhoging van de algemene heffingskorting (een korting op inkomstenbelasting). Dat komt doordat de groep per saldo al nauwelijks inkomstenbelasting betaalt. Zo'n 20 procent van de huishoudens met een inkomen rond de 20.000 euro kan die korting niet volledig verzilveren.

Lasten arbeid gestegen

Het ministerie concludeert verder dat de lasten op arbeid zo sterk zijn gestegen in Nederland, dat het voor middeninkomens de afgelopen vijftien jaar juist minder aantrekkelijk is geworden om meer te gaan werken. Daardoor blijft de economische groei achter.

Daar staat tegenover dat de belasting op vermogen juist flink is gedaald de afgelopen jaren. Dan gaat het bijvoorbeeld over belasting over de eigen woning en over het vermogen van 'aanmerkelijkbelanghouders'.

Dat zijn ondernemers-grootaandeelhouders die vermogen opbouwen in hun eigen bedrijf. Dat totale vermogen blijkt veel hoger te zijn dan tot nu gedacht: 400 miljard euro in plaats van 200 miljard euro. Maar in box 2 betalen deze ondernemers, die vaak behoren tot de rijkste 1 procent van bevolking, weinig belasting over het vermogen dat ze hebben ondergebracht in hun bedrijf.

Volgende kabinetsformatie

Dit rapport zal vooral bij een volgende kabinetsformatie een belangrijke rol gaan spelen. In het rapport worden tientallen concrete aanbevelingen gedaan voor een beter belastingstelsel.

Het volgende kabinet zou er goed aan doen de inkomstenbelasting te verlagen en de belastingen op consumptie en vermogen te verhogen, concluderen de ambtenaren.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl