Commissie slap bij aanpak corona, vinden veel Nederlandse Europarlementariërs
De Europese Commissie heeft de coronacrisis niet goed aangepakt. Dat vinden de meeste Nederlandse politieke partijen in het Europees Parlement. Forum voor Democratie vindt dat de Commissie de crisis heeft gemist, de VVD vindt dat ze te langzaam uit de startblokken is gekomen.
Bij de PvdA is meer begrip. Die partij zegt dat iedereen door de uitbraak werd overvallen, maar dat de Commissie wel eerder de regie had moeten grijpen. Het CDA ziet dat voorzitter Ursula von der Leyen het lastig heeft omdat de Commissie nauwelijks bevoegdheden heeft om echt handelend op te treden. Alleen D66 vindt dat de Europese Commissie een aantal uitstekende initiatieven heeft genomen.
Derk Jan Eppink van Forum is vooral boos omdat Brussel volgens hem pas heel laat de omvang van de crisis in de gaten kreeg. "In februari is er nog een lading van 55 ton mondkapjes vanuit de EU naar China getransporteerd, terwijl we die even later zelf heel hard nodig hadden."
Weinig bevoegdheden
Maar je kan niet alles in de schoenen van de Europese Commissie schuiven, vindt Esther de Lange (CDA). "Ze hebben beperkte bevoegdheden en proberen wel te coördineren." De Lange erkent wel dat het balanceren op een dun koord is. "Ze kwamen wel met een richtlijn om de buitengrenzen dicht te gooien. De vraag is of alle landen met die richtlijn hadden ingestemd als ze dat voorstel een paar weken eerder hadden gedaan. Ik denk het niet."
Volgens Malik Azmani (VVD) is het met name lastig omdat de Europese Unie weinig tot niets over gezondheidszorg te zeggen heeft. Daar sluit Bas Eickhout (GroenLinks) zich bij aan. "Je doet of te veel of te weinig en dan vraagt iedereen 'Waar is Europa?' Zie daar maar eens balans in te vinden."
Hongaarse parlement kaltgestellt
VVD en GroenLinks vinden dat de Europese Commissie veel te slap is geweest tegen Hongarije, waar onder het mom van de coronacrisis het parlement buitenspel is gezet.
"Kaltgestellt", zegt Azmani. "Als de Europese Unie zegt een waardengemeenschap te zijn, dan moet dat keihard worden aangepakt", zeg Azmani. Eickhout is het daar mee eens. "Tegen landen die de crisis misbruiken om de rechtsstaat af te breken moet je keihard optreden. Dit was wel erg passief."
Voor het CDA is het belangrijk dat Ursula von der Leyen nu de regie pakt. "Bij het loslaten van de beperkingen mogen niet dezelfde fouten worden gemaakt als bij de start toen bijvoorbeeld België strenge maatregelen nam, maar de inwoners vervolgens rustig over de grens in Nederland konden feesten. Dat mag niet gebeuren bij de versoepeling", zegt De Lange. Probleem is wel dat de EU-leiders vinden dat ze over hun eigen maatregelen en straks ook hun eigen versoepelingen gaan. "Dat laat zien hoe lastig het is."
Haar analyse wordt gedeeld door Sophie in't Veld (D66). Ze ergert zich aan het gevecht over de mondkapjes tussen de lidstaten, waarbij elk land vooral aan zichzelf dacht, Ze vreest dat er straks in de verschillende lidstaten 27 apps komen die allemaal aangeven of andere burgers corona hebben of hebben gehad. "Juist nu hebben we historische maatregelen nodig. Dit is de grootste crisis in 75 jaar en de Europese Commissie moet nu echt in het diepe durven te springen en niet als een schoothondje aan de leiband van de lidstaten blijven lopen."
Daadkracht
Kritiek is er ook op het gebrek aan daadkracht als het gaat over de manier waarop de Europese Unie uit de crisis moet komen. Waar de PvdA bij monde van Agnes Jongerius vindt dat er niet te moeilijk moet worden gedaan over eurobonds (Europese staatsleningen) verzet Forum voor Democratie zich daar fel tegen.
"Men probeert nu de schade in te halen door met miljarden te smijten", zegt Eppink. Daar zet Jongerius tegen over dat Nederland ook in de toekomst de boterham in Europa moet verdienen. Ze vindt niet alleen een taboe op eurobonds onverstandig, ook wil ze geen staatssteun voor bedrijven zoals KLM en Booking.com, die bonussen aan topmannen uitkeren en dividend voor aandeelhouders. "Het moet nu draaien om mensen en niet om bedrijven en aandeelhouders."