Harvard-studie: komende jaren meerdere uitbraken mogelijk

De kans is groot dat we nog jaren moeten leven met de anderhalvemetersamenleving. Mogelijk tot in 2025 moeten we rekening houden met corona-uitbraken, waarschuwt een studie van een vooraanstaande groep Harvard-onderzoekers.

In de studie, die is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science, worden verschillende scenario's geschetst over de verspreiding van het virus en hoe lang die nog kan duren. De studie concludeert dat een lockdown van enkele maanden niet genoeg is om de coronapandemie in te dammen. Zolang er geen vaccin is, komen er 'vervolgpieken', die zonder maatregelen groter kunnen worden dan de huidige uitbraak. Een van de scenario's houdt rekening met oplevingen van de ziekte tot in 2025.

Volgens Harvard-hoogleraar epidemiologie en co-auteur Marc Lipsitch is het ook niet logisch dat de epidemie met één lockdown-periode zou zijn beteugeld. "Dat is niet in overeenstemming met wat we weten over de verspreiding van infecties." In alle scenario's die de onderzoekers bekeken (behalve bij een oneindige lockdown of als iedereen immuun wordt), bleek dat het virus de kop weer opsteekt als de maatregelen worden versoepeld.

Immuniteit niet voor altijd

De onderzoekers stopten gegevens over drie coronavirussen, waaronder het nieuwe coronavirus, in wiskundige modellen die rekening hielden met verschillende variabelen, zoals hoeveel mensen immuniteit opbouwen en of er een seizoenseffect is. De berekeningen gingen over de situatie in de VS, maar gaan waarschijnlijk ook op voor landen als Nederland, verwacht Lipsitch.

Hoe sterk het virus kan terugkomen, hangt samen met hoeveel mensen de ziekte al hebben gehad en in hoeverre ze immuniteit hebben kunnen opbouwen. De kans bestaat dat mensen die ziek zijn geweest na een tijdje opnieuw vatbaar worden, zoals ook met veel andere luchtwegvirussen het geval is. Dat zou kunnen leiden tot een terugkeer van het virus om het jaar of om de paar jaar, zeggen de Harvard-onderzoekers.

Viroloog Marion Koopmans van het Erasmus MC zei eerder al dat permanente immuniteit voor een luchtwegvirus niet vaak voorkomt. "Wat we verwachten en hopen, is dat covid-19 bij mensen die al besmet zijn geweest milder verloopt."

Weinig seizoensinvloeden

De onderzoekers stellen mensen teleur die denken dat het virus door het warme weer in de zomer wel zal uitdoven: "Overdracht van het virus in de zomer gaat wel wat langzamer, maar dat is niet genoeg", zei Lipsitch vorige week op een persconferentie. Dat blijkt ook uit het feit dat het virus zich gewoon op het zuidelijk halfrond heeft verspreid, waar het zomer was.

Daarna, in de herfst en winterperiode zal het virus, zonder maatregelen, in alle hevigheid weer de kop op steken, denkt Lipsitch. "De meeste mensen zijn nu nog bevattelijk voor besmetting", zegt hij.

De onderzoekers hopen op een vaccin. Tot dat er is, blijven maatregelen nodig, volgens hun modellen voor een lange aaneengesloten periode of met onderbrekingen waarin de maatregelen tijdelijk worden versoepeld.