NOS Nieuws

Iran rouwt om de vliegtuigramp, maar kan er nauwelijks over praten

  • Daisy Mohr

  • Daisy Mohr

Hoe praat je over een vliegtuigramp waarbij 176 mensen omkwamen, als de regering het liever doodzwijgt en nauwelijks kritiek duldt? Na de crash in januari hield de Iraanse regering drie dagen vol dat een technisch mankement de oorzaak was. Daarna moesten ze toegeven dat eigen raketten het vliegtuig hadden neergehaald.

Veel Iraniërs rouwen om de slachtoffers, maar voelen zich niet vrij om alles te zeggen. Voor sommigen is kunst de enige manier om zich echt te kunnen uiten.

"Toen ik op het nieuws hoorde over deze vreselijke vliegramp, besloot ik dat ik een stuk moest componeren", zegt dirigent en componist Loris Tjeknavorian in Teheran. Hij is een wereldwijd bekende Iraniër die eerder onder andere het London Symphony Orchestra dirigeerde. Volgens hem stond het stuk zo op papier: "Het diepe verdriet en medeleven voor de nabestaanden was mijn inspiratie."

"Het eerste deel illustreert de ramp en de explosie, het tweede deel is de paniek van de mensen aan boord en het derde deel is begrafenismuziek", zegt hij terwijl hij in een hotel in Teheran zijn compositie laat horen.

Zo klinkt het:

Het gezang halverwege het muziekstuk is een gedicht van de beroemde Iraanse middeleeuwse dichter Saadi. Voor Tjeknavorian is het belangrijk dat zo'n grote ramp niet meteen weer vergeten wordt door de snelheid van het dagelijks leven. "Het enige wat echt blijvend is, is kunst. Deze muziek zal voor altijd bestaan."

Degenen die de ramp hoe dan ook niet zullen vergeten zijn de nabestaanden. Melika verloor haar beste vriendin Roja . Vanaf de lagere school zaten ze altijd naast elkaar in de klas. "Ze heeft haar hele leven gedroomd van een studie op een universiteit zoals die in Canada. Het was haar gelukt. We waren zo blij voor haar. En toen gebeurde dit."

Melika laat een foto zien van haar vriendin Roja

Volgens Melika is haar vriendin het slachtoffer van het beleid van de Iraanse regering. "Dat had niet zo mogen zijn. De regering wilde revanche nemen na de liquidatie van generaal Soleimani. Die liquidatie was sowieso een slecht idee."

Melika zegt dat ze door deze ramp de hoop op een goede toekomst is verloren. "We hadden zoveel plannen, zoveel ideeën voor de toekomst. Maar ik kan nu eigenlijk alleen maar huilen."

'Geen woorden'

Meisam verloor zijn neefje: "Je blijft denken aan die laatste momenten. De angst, die secondes voordat het vliegtuig neerstort." Hij kent het stuk van componist Tjeknavorian, en herkent zijn eigen emoties daarin. "Het is onmogelijk te beschrijven hoe ik me voel. Ik kan de woorden vaak niet vinden."

Hij groeide op met Amin. "Hij was een ongelooflijk aardige jongen. Zo ontzettend beleefd. Hij was net een veganist geworden omdat hij dieren geen pijn wilde doen. Zo iemand was het, te goed voor deze wereld. Soms vertelde ik hem dat hij wel wat harder kon zijn. "

Amin, slachtoffer van de vliegtuigramp, op een oude foto

Meisam had direct na de ramp het gevoel dat er iets niet deugde. "Op de tweede dag wist ik zeker dat het geen technisch falen was. Ik ben naar mijn familie gegaan en heb dat uitgelegd. Woedend waren ze. Hoe kon ik de samenzweringen van buitenlandse vijanden napraten. Ik werd voor gek verklaard."

Vrijwel al zijn familieleden zijn tevreden met de officiële uitleg van de Iraanse autoriteiten, zegt hij. Zelf is hij huiverig om teveel kritiek te uiten. "Ik weet niet wat er kan gebeuren, maar ik verwacht geen goede dingen als ik deze situatie verder bekritiseer."

Wat Meisam het meest dwarszit is dat de waarheid in Iran nog altijd niet boven tafel is gekomen. "Iran is een geïsoleerd land, onder sancties, en dat maakt het allemaal ingewikkelder. Het is niet hetzelfde als een vliegtuig dat in bijvoorbeeld Europa neerstort. Dan is het vooral verdriet en rouwen. Maar in Iran speelt wantrouwen ook een grote rol."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl