Nederlandse 'schatbewaarder' bezorgt Ethiopië gestolen kroon terug
De Ethiopische premier Abiy Ahmed heeft Nederland gecomplimenteerd met het terugbrengen van een gestolen religieuze kroon. "Nederland geeft het goede voorbeeld", zei Abiy toen hem de verloren gewaande schat werd overhandigd.
Minister Sigrid Kaag voor Buitenlandse handel en Ontwikkelingssamenwerking had de kroon meegebracht in het regeringstoestel. Ze is in Ethiopië voor een eendaags bezoek. "We zijn vereerd en verheugd dat we de kroon hebben kunnen terugbrengen bij de rechtmatige eigenaar", zei Kaag bij de feestelijke ceremonie rond de overhandiging van de kroon.
Verstopt in een Rotterdams appartement
De koperen kroon uit 1780-1790 lag meer dan twintig jaar verborgen in het Rotterdamse appartement van Sirak Asfaw, een Nederlander van Ethiopische afkomst. Het gaat om een van de circa 20 keizerskronen die door de Ethiopiërs worden beschouwd als heilige voorwerpen.
Ook Asfaw was aanwezig bij de overhandiging. Hij werd geprezen door de Ethiopische premier, die hem omschreef als een "zorgvuldige schatbewaarder". Hij heeft met spanning gewacht op het moment dat de kroon kon worden teruggegeven. "Het Ethiopisch volk is eigenaar van de kroon. Ik zou een Rembrandt ook hebben teruggegeven aan Nederland."
Op de kroon staat onder meer een verwijzing naar keizer Fasilides die in 1632 aan de macht kwam. De kroon werd voor het laatst gezien in 1993. Vijf jaar later vond Asfaw, terwijl hij op zoek was naar een document, de kroon toevallig in het zijvak van de tas van iemand uit Ethiopië die bij hem op bezoek was.
Bedreigd en geïntimideerd
Asfaw nam de kroon in beslag omdat hij vreesde dat de eigenaar die op de zwarte markt wilde verkopen. Daarna werd hij meerdere malen bedreigd en geïntimideerd, maar hij gaf de kroon niet terug. Ook wilde hij die niet teruggeven aan het toenmalige bewind in Ethiopië omdat hij vreesde dat de machthebbers mogelijk betrokken waren bij de verdwijning van de kroon.
Nu er een andere regering is in Ethiopië vond hij het moment gekomen om de schat terug te geven. Premier Abiy is sinds april 2018 aan de macht en brak meteen met het verleden. Hij opende de dialoog met buurland Eritrea na een grensconflict van een kwart eeuw. Daar kreeg hij in 2019 de Nobelprijs voor de Vrede voor uitgereikt. Ook kwamen na zijn aantreden duizenden politieke gevangenen vrij en werd de noodtoestand opgeheven.
Daarom nam Asfaw vorig jaar via kunstkenner Arthur Brand contact op met het ministerie van Buitenlandse Zaken, om te bespreken op welke manier het belangrijke culturele erfgoed terug kon naar Ethiopië. De kroon wordt voorlopig tentoongesteld in het Nationaal Museum in Addis Abeba.
