Premier Johnson en oud-minister Javid, eind vorig jaar
NOS Nieuws

Johnson haalt bezem door kabinet en verliest minister van Financiën

  • Tim de Wit

    correspondent Groot-Brittannië

  • Tim de Wit

    correspondent Groot-Brittannië

De Britse minister van Financiën, Sajid Javid, is per direct opgestapt. Javid kreeg van premier Johnson te horen dat hij al zijn adviseurs moest ontslaan om zijn baan te kunnen behouden. Dat accepteerde de minister niet en nam vervolgens zelf ontslag.

Het gebeurde allemaal op de dag van de cabinet reshuffle: het moment dat Boris Johnson meerdere ministers vervangt. Dat is een terugkerend fenomeen in de Britse politiek, waarbij de premier een stoelendans doorvoert om zijn positie te verstevigen en ministers die in zijn ogen niet goed functioneren te ontslaan. Normaal gesproken gebeurt dat direct na de verkiezingen, maar Johnson wilde er in dit geval even mee wachten vanwege het Britse vertrek uit de EU op 31 januari.

Deze reshuffle leek op voorhand relatief overzichtelijk en daarmee weinig spannend te worden. Johnson wilde vooral enkele minder prominente ministers vervangen door nieuwe gezichten, zo was de verwachting.

Onverwachte breuk

Maar dat zijn belangrijkste minister op zou stappen, had bijna niemand verwacht. De premier en de minister van Financiën fungeren in Groot-Brittannië doorgaans als een tandem. In Downing Street wonen ze ook naast elkaar: de premier op nummer 10, de minister van Financiën op nummer 11. Dat maakt deze onverwachte breuk zo opmerkelijk.

Het was al wel langer duidelijk dat Javid en Johnson regelmatig botsten. Zo wil Johnson flink meer geld pompen in de economie, met name door veel investeringen te doen in het midden en noorden van Engeland. Dat zijn regio's die bij de verkiezingen in december voor het eerst in de geschiedenis door de Conservatieven gewonnen werden.

Javid wilde juist meer de begroting op orde houden en geen grote extra investeringen toezeggen. Hij vreest dat het laten oplopen van het begrotingstekort schadelijk zal zijn voor de economie.

Onervaren opvolger

Het vertrek van Javid was nog niet officieel bevestigd of zijn opvolger was al bekend: de 39-jarige Rishi Sunak. Hij was staatssecretaris voor Wonen. De relatief onervaren Sunak maakt hiermee een gigantische sprong in de kabinetshiërarchie.

Dat laat tegelijk zien dat Johnson per se een loyale minister naast zich wil hebben. Sunak zal na de carrièresprong die hij aan Johnson te danken heeft, voorlopig weinig tegen de premier in gaan. Hij zal vooral de agenda van Johnson uitvoeren.

Daarnaast werd bekend dat de adviseurs van Sunak zullen bestaan uit een gezamenlijk team van adviseurs die zowel de premier als de minister van Financiën zullen bijstaan. En zo trekt Johnson door deze stap nog meer macht naar zich toe binnen zijn regering om zijn eigen agenda te kunnen uitvoeren.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl