We beleven een nat jaargetijde, maar ondertussen is er toch een tekort aan water. De extreem droge zomers van 2018 en 2019 hebben hun sporen nagelaten. Waterschappen en deskundigen pleiten voor het vasthouden van grondwater, terwijl boeren willen beregenen.
Het is een worsteling die goed is te zien in het ondergelopen land van Maas en Waal, even ten noorden van Den Bosch. De strijd met het water wordt daar in toenemende mate op meerdere fronten gevoerd.
Anderhalve ton
Boerin en 'halve watermanager' Rianne van Helmond breekt haar hoofd erover. Haar boerderij ligt bij Eindhoven, op hogere zandgrond. Omdat het grasland door de lage waterstand dreigde uit te drogen, nam ze zeven jaar geleden al maatregelen.
"Het grasland voor de koeien droogde uit door de lage waterstand. Daarom hebben we verschillende veldputten aangelegd met een ondergronds drainage-systeem dat het water vasthoudt", zegt Van Helmond. "We moeten conserveren om zo lang mogelijk de grondwaterstand hoog te houden."
De boerin voelt zich slachtoffer van de droogte. Veertig hectare grond is inmiddels uitgerust met nieuwe technieken. "Dat heeft ons ruim anderhalve ton gekost."
Het blijft opmerkelijk: op de ene plek zorgt water voor overlast, op de andere is er een tekort aan water. Droogtecoördinator Jos Kruit en Roger van der Sande van de Unie van Waterschappen leggen het uit.
"De extremen in het weer worden steeds groter", zegt Roger van der Sande van de Unie van Waterschappen. "We zullen steeds vaker moeten omgaan met én hoog water en waterveiligheid, en aan de andere kant de droogte die heel veel invloed heeft op de landbouw, maar ook op veiligheid van dijken."
Kunnen Waterschappen niet iets bedenken waardoor water van het natte gebied in het droge gebied terechtkomt? "We proberen water in slootjes te bewaren. Maar het extra water valt juist in de winter. Dat kun je niet allemaal bewaren voor de zomer. Een deel van het water moet in de winter weg, anders is het gevaarlijk. In de droge gebieden moet regen vallen waardoor er water in de ongrond komt."
Als er geen regen valt in de zomer, kunnen boeren niet anders dan berregenen. "Dat zal uiteindelijk gewoon moeten", zegt boerin Van Helmond. "Dat kunnen we gewoon niet voorkomen."
In de video hieronder (uit 2018) legt NOS op 3 uit wat de gevolgen waren van het extreme watertekort van toen:
