NOS Nieuws

Landelijk vuurwerkverbod lijkt kwestie van tijd, maar hoe?

  • Paulus Houthuijs

    redacteur Online

  • Paulus Houthuijs

    redacteur Online

Het lijkt inmiddels niet meer de vraag óf er een vuurwerkverbod komt, maar meer hoe dat eruit gaat zien. Want de afgelopen dagen is het snel gegaan: niet alleen politie en brandweer, maar ook tal van burgemeesters, gemeenteraden en zelfs de branchevereniging schaarde zich achter maatregelen die de jaarwisseling veiliger moeten maken.

Ook in politiek Den Haag is er voor het eerst een krappe Kamermeerderheid voor een verbod op gevaarlijk vuurwerk. Morgen komt het kabinet bijeen om te praten over de afgelopen jaarwisseling en de gevolgen die de incidenten moeten krijgen.

En zelfs de VVD, qua zetels de grootste pro-vuurwerkpartij, is "niet doof en blind" voor de herhaalde oproepen van burgemeesters, politie, oogartsen en hulpverleners, zei fractieleider Dijkhoff dinsdag.

Toch hoeven we op korte termijn geen totaalverbod te verwachten, denkt politiek verslaggever Xander van der Wulp. "Zeker niet voor komende jaarwisseling. Want dat is 2,5 maand voor de landelijke verkiezingen en niemand van de pro-vuurwerkpartijen wil boze kiezers tegen zich in het harnas jagen."

Wat is gevaarlijk vuurwerk?

De meeste politieke steun is te vinden voor een ban op knalvuurwerk en vuurpijlen, wat als gevaarlijk vuurwerk wordt gezien. In 2017 riep de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) al op om deze twee soorten vuurwerk te verbieden.

Als we kijken naar statistieken van ongelukken door vuurwerk dan scoren pijlen en illegaal knalvuurwerk inderdaad hoog. Maar het verschil met andere types vuurwerk is klein.

Swipe voor het overzicht van het vuurwerkletsel afgelopen jaarwisseling en die van 2018/19:

  • Bron: VeiligheidNL
  • Bron: VeiligheidNL

Afgelopen jaarwisseling zorgden cakeboxen (een grote doos of pot waar siervuurwerk uitschiet), single shots (een kleine mortier) en vuurpijlen voor de meeste verwondingen, zo blijkt uit de jaarlijkse inventarisatie van VeiligheidNL. Maar dat is niet het enige vuurwerk dat gevaarlijk is. Zo waren sterretjes bij de jaarwisseling ervoor verantwoordelijk voor 11 procent van al het letsel bij de huisartsenposten.

'Cultuuromslag'

"Ik denk dat een verbod op knalvuurwerk en pijlen zeker kan helpen, want elk slachtoffer minder is winst", zegt onderzoeksmanager Birgitte Blatter van VeiligheidNL. "Maar het kan ook een druppel op een gloeiende plaat zijn als mensen dan naar andere, ook gevaarlijke of nog gevaarlijkere typen vuurwerk grijpen."

"Als je echt een cultuuromslag wil, dan zou een totaalverbod beter zijn. Wel is er meer onderzoek nodig of mensen zullen blijven afsteken als het verboden is."

Deze man raakte afgelopen jaarwisseling gewond aan zijn oog, maar hij blijft een voorstander van vuurwerk:

'Vuurwerk afsteken moet blijven, maar zet wel een bril op'

Uit een enquête van VeiligheidNL bleek vorig jaar dat 24 procent van de ondervraagde mensen die vuurwerk afstak sowieso illegaal vuurwerk gaat kopen als er een totaalverbod komt. Van de mensen die dit al deden gaf een derde aan dat ook bij een verbod weer te doen.

Afgelopen jaarwisseling was 20 procent van al het letsel veroorzaakt door illegaal vuurwerk. Vooral de zware, illegale knallers zorgen voor ernstige verwondingen, zoals in extreme gevallen amputatie.

Vuurwerkslachtoffers spoedeisende hulpen en huisartsenposten

Het kabinet zal nu eerst een uitgebreid onderzoek naar een vuurwerkverbod aankondigen, verwacht politiek duider Van der Wulp. Daarna komt er een wetsvoorstel over welke knallers of siervuurwerk gevaarlijk genoeg zijn voor een verbod. "Er zijn veel gradaties van wat je kunt verbieden. En het grote probleem zit bij het handhaven."

Strenger optreden

Veel mensen vinden dat er momenteel te weinig wordt gedaan tegen illegaal vuurwerk. Uit de eerder genoemde enquête blijkt dat 60 procent vindt dat de politie onvoldoende controleert. En 77 procent van de ondervraagden vindt dat afsteken in de dagen voor de jaarwisseling strenger moet worden beboet.

Als er daadwerkelijk een (deel)verbod komt, dan moet er volgens de politie fors geïnvesteerd worden in de aanpak van illegaal vuurwerk. "De politiek zou ons een grote dienst bewijzen door internationaal goede afspraken te maken", laat een woordvoerder weten. Bijvoorbeeld over het verplicht registreren van Nederlanders die vuurwerk over de grens kopen."

Pas in het geval dat een deelverbod niet handhaafbaar blijkt, zal er in Den Haag worden nagedacht over een algeheel verbod, zegt Van der Wulp. "Maar voor het zover is zijn we makkelijk een paar jaar verder."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl