Lsd-pionier en leidsman New Age-beweging Ram Dass overleden
Op Hawaï is gisteren Ram Dass overleden, in de jaren 60 een pionier op het gebied van het gebruik van lsd en andere geestverruimende middelen. Later zou hij een belangrijke rol spelen in de New Age-beweging, met name door zijn invloedrijke boek Be Here Now. Ram Dass was 88 jaar.
De als Richard Alpert geboren Ram Dass doceerde in de vroege jaren 60 psychologie aan Harvard, waar hij bevriend raakte met lsd-goeroe Timothy Leary. Die liet hem kennismaken met onder meer de hallucinogene eigenschappen van paddestoelen. De twee onderzochten uitgebreid de effecten van geestverruimende middelen: die gaven ze aan "jazzmuzikanten, wetenschappers, filosofen, geestelijken, junkies, studenten en sociale wetenschappers". De proefkonijnen moesten naderhand vragenlijsten invullen over hun ervaringen.
Ram Dass rapporteerde dat het middelengebruik leidde tot verhoogde fysieke gevoeligheid, versnelde denkprocessen, loslaten van vooroordelen en hallucinatoire ervaringen, zoals het zien van God.
Later begonnen Leary en Ram Dass ook te experimenteren met lsd, dat destijds nog legaal was. Maar hun werkgever was er niet over te spreken dat ze het middel aan studenten gaven en ontsloeg de twee in 1963.
Counterculture
Ze gingen voor zichzelf verder met hun onderzoekingen, waarbij ze in het middelpunt kwamen van de 'tegencultuur' van de jaren 60. In hun entourage hadden ze onder meer anti-oorlogsactivist Abbie Hoffman en schrijvers als Allen Ginsberg en Jack Kerouac.
In 1967 vertrok Ram Dass, zoals zovelen in die jaren, naar India, waar hij zijn heil zocht bij de hindoemysticus en goeroe Neem Karoli Baba, beter bekend als Maharaj-ji. Die gaf hem de naam Ram Dass (wat 'dienaar van God' betekent).
Zonder angst
Na zijn terugkeer in de VS richtte hij zich op het verspreiden van de leer van Maharaj-ji en hield zich niet meer bezig met de effecten van drugsgebruik. Over de ontwikkeling die hij doormaakte schreef hij Be Here Now (1971), een boek waarvan ruim 2 miljoen exemplaren werden verkocht en dat grote invloed zou krijgen in de New Age-beweging van de jaren 70 en 80. Apple-oprichter Steve Jobs zei dat het zijn leven en dat van veel van zijn vrienden veranderde. George Harrison schreef een gelijknamige song naar aanleiding van het boek.
Nadat hij in 1997 een beroerte had gekregen, raakte Ram Dass gedeeltelijk verlamd. Tien jaar later verhuisde hij naar Hawaï, waar vandaan hij via internet lezingen bleef houden en verspreiden. Aan het eind van zijn leven richtte hij zich op oud worden en sterven zonder angst. "Ik ben een oom voor de babyboomers, ik leer ze over ziek zijn en oud worden", zei hij in 2004 tegen een krant. "Dat je niet bang hoeft te zijn voor oud worden, dat het ok is."
