Orkest met missie speelt in Concertgebouw: 'Veel kleur op het podium'
Wie de uitvoeringen beluistert, hoort een ontzettend goed orkest. Wie er naar kijkt, ziet ook nog eens een heel divers orkest. "Mensen van verschillende nationaliteiten en verschillende afkomst", vertelt de Nederlandse violist Yannick Hiwat. "Maar iedereen komt van topniveau."
Vanavond speelt het Britse orkest Chineke!, het eerste orkest in Europa voor musici met een migratie-achtergrond, werken van Beethoven en Brahms in het Concertgebouw. "Het Concertgebouw stond hoog op mijn lijstje. Het voelt als thuiskomen", zegt Hiwat vanuit de trein onderweg naar Amsterdam.
Het orkest heeft er al een hele Europese tour op zitten en speelde tot twee keer toe op de BBC Proms. Hiwat is er trots op. "Om daar te komen, is al bijzonder en om er dan weer terug te mogen komen, daarvoor moet je wel goed zijn. Het is niet van: we gunnen het jullie."
Een paar hoogtepunten uit een van de Proms-concerten:
De oprichter van Chineke! is contrabassiste Chi-chi Nwanoku. In haar lange orkestcarrière was ze vaak de enige niet-witte persoon. Toen steeds meer organisaties en de Britse overheid haar vroegen wat er moest gebeuren om meer diversiteit in de klassieke muziek te krijgen, besloot ze daar iets aan te doen.
Chi-chi Nwanoku richtte het orkest in 2015 op:
Yannick Hiwat is er bij sinds het begin, nadat een bevriende hoboïste hem had gevraagd. Hij was meteen enthousiast. "Ik vond het intrigerend. Voor mij was het heel belangrijk dat het er echt om gaat klassieke muziek inclusief maken, zowel voor de spelende partij als voor het publiek. Om vragen te stellen over diversiteit binnen de orkestwereld."
In de vier jaar dat Chineke! bestaat is al veel bereikt. Sommige orkestleden spelen nu in bekende Britse orkesten, zoals die van de BBC. "En naast het beroepsorkest is er ook een jeugdorkest. Daar worden ook veel successen mee behaald. Kinderen zien ons als rolmodel en dat werkt heel inspirerend. Daarnaast bereiken we een ander publiek, vaak ook mensen die voor het eerst naar een klassiek concert gaan."
Ook publiek dat Hiwat van andere muziek kent, want hij is van alle markten thuis, van hiphop en geïmproviseerde muziek tot reggae. En hij bespeelt soms een zevensnarige viool (in plaats van een viersnarige). Maar klassiek dus ook. "Goede muziek is goede muziek. Ik zie het als de greatest hits van de afgelopen 700 jaar. Daar horen Beethoven en Brahms natuurlijk bij."
Naast de klassieke grootheden speelt het orkest vanavond ook een werk van de Afro-Britse romanticus Samuel Coleridge-Taylor. Want ook het repertoire van Chineke! is divers.
Hiwat: "Coleridge-Taylor is een fenomenale componist wiens werk lange tijd vergeten was. Het is fantastisch om dat te programmeren naast Beethoven en Brahms, en te laten horen dat hij in dat rijtje past."
Een orkest met een missie dus. "Enorm divers, veel kleur op het podium. Maar het zou fantastisch zijn als dat niet meer opvalt", benadrukt de violist, "omdat andere orkesten niet meer bijna uitsluitend wit zijn."
