Waterkanon bij JD Sports na tien pogingen tot plundering in anderhalve week

• Mitchell van de Klundert

  redacteur Online

Het gebeurt niet iedere dag dat er een sportwinkel wordt beveiligd met een waterkanon. Toch was dat vandaag het geval in het Belgische Wijnegem. De politie was daar met veel agenten aanwezig bij een filiaal van JD Sports. En het is geen geïsoleerd voorval, want ook in Ierland en het Verenigd Koninkrijk werden deze week filialen van de Britse winkelketen zwaarbewaakt door agenten.

De beveiliging volgt op een serie van plunderingen in West-Europa door groepen jongeren gekleed in zwart. Winkels van JD Sports lijken daarbij bewust het doelwit te zijn.

Tien plunderingen hadden er waarschijnlijk in de afgelopen anderhalve week moeten plaatsvinden. Dat blijkt uit verklaringen van politiediensten in vier Europese landen. Zes gingen er uiteindelijk niet door, waarschijnlijk door de aangekondigde politiebeveiliging. Van twee andere is onbekend of ze nog moeten plaatsvinden of zijn afgeblazen.

Vier plunderingen van JD Sports-winkels slaagden de afgelopen tijd wel. Die vonden plaats in Londen (31 oktober), Brussel (6 november), Luik (6 november) en Amsterdam (7 november).

Bekijk hieronder beelden van de plundering van JD Sports in Amsterdam:

De plunderingen volgen een patroon: tegen sluitingstijd rent een groep mannen met donkere kleding de winkel in en vertrekt minuten later met armen vol kleding. In Amsterdam werd het personeel ook bedreigd met messen.

De plunderingen lijken gecoördineerde acties die op het sociale medium Snapchat worden aangekondigd. Ook wordt de daadwerkelijke plundering gefilmd en op Snapchat verspreid.

In het onderstaande filmpje zijn verschillende Snapchats van plunderingen achter elkaar geplakt, de beelden duiken op bij verschillende media:

Een mogelijk reden voor de plunderingen kan het incident zijn dat volgens Belgische media op 23 oktober heeft plaatsgevonden in een JD Sports-winkel in Luik.

Een manager vroeg daar aan het einde van de dag haar personeel om zich op te delen in drie groepen, om ze vervolgens te kunnen fouilleren op verdenking van winkeldiefstal. Ze wilde groepen met "arabes" (Arabisch sprekend, red), "gwères" (term uit de rapwereld voor Europeaan, red.) en "macaques" (neerbuigende term voor zwarte mensen, red.), schrijft de VRT.

Filmpjes van het incident werden vanaf 3 november op sociale media verspreid en leidden tot veel woede. De manager heeft volgens Belgische media alles toegeven en zegt dat het humoristisch bedoeld was. Ze is inmiddels ontslagen en vrijdag aangehouden door politie. JD Sports heeft excuses aangeboden.

'Zij deden het'

Ten minste één plundering kan in verband worden gebracht met het incident. Op Twitter staat het onderstaande filmpje waarop de plundering van een JD Sports-winkel in Luik is te zien. "Zij deden het", staat er in Frans in het beeld. Het bijschrift luidt: "De JD waar ze macaques zijn genoemd".

Het is vooralsnog niet zeker dat de (aangekondigde) plunderingen in vier landen het gevolg zijn van het incident in Luik. Er kunnen andere redenen zijn, zoals kopieergedrag.

De allereerste plundering (in Londen op 31 oktober) lijkt in ieder geval niet met het incident te maken te hebben gehad. Destijds waren filmpjes van het incident in Luik namelijk nog niet te vinden op sociale media.

Ook de plundering van een Lacoste-winkel, gisteren in Amsterdam door een groep mannen gekleed in het zwart, lijkt in eerste instantie het patroon te volgen. Toch was dit juist geen JD Sports-winkel.

'Nieuw fenomeen'

De winkeliersvereniging van het Rokin in Amsterdam spreekt na de twee plunderingen in de stad al van "een nieuw fenomeen, om in groepen diefstal te plegen". De politie in Amsterdam zei gisteren over de plundering van JD Sports wel dat het vermoeden te hebben dat er een relatie is met de reeks overvallen in het buitenland.

Het is onduidelijk of alle winkels van JD Sports de komende tijd beveiligd worden. De winkelketen wilde niet reageren op vragen van de NOS.