Anti-brexit-betogers in Londen, afgelopen zaterdag
NOS Nieuws

En wéér is er een belangrijke brexit-stemming (als die doorgaat)

De Britse premier Johnson probeert vanmiddag wat hem afgelopen zaterdag niet is gelukt: groen licht krijgen in het Lagerhuis voor zijn brexit-deal. Maar zoals altijd in dit ruim drie jaar slepende dossier is niets zeker. Ook niet tien dagen voor de brexit-datum.

Lagerhuisvoorzitter John Bercow heeft al aangegeven dat hij de geplande stemming mogelijk niet laat doorgaan. Want er is bezwaar gemaakt dat niet twee keer dezelfde motie aan het parlement kan worden voorgelegd. Afgelopen zaterdag was Johnsons eerste poging, die voor hem eindigde in een teleurstelling.

Johnson werd via het aangenomen Letwin-amendement gedwongen tot het aanvragen van drie maanden uitstel bij de Europese Unie. In het amendement stond ook dat de deal pas wordt goedgekeurd als de bijbehorende wetgeving is geïmplementeerd. Daarmee werd stemmen over zijn akkoord die dag in feite nutteloos en besloot de premier om het af te blazen.

Johnson liet zich er niet door uit het veld slaan, zei hij meteen al:

Johnson: 'Niet ontmoedigd door deze uitslag'

Straks om 15.30 uur Nederlandse tijd begint de zitting van het Lagerhuis waar alsnog de stemming over zijn deal met de EU staat gepland. En als voorzitter Bercow deze stemming tegenhoudt, is er nog een alternatief voor Johnson.

In plaats van het parlement te laten stemmen over zijn deal, kan hij de benodigde wetgeving over de implementatie ervan in stemming brengen. Dat klinkt misschien verwarrend, maar op deze manier kan de premier een directe stemming over zijn deal omzeilen.

Als het daadwerkelijk tot een stemming komt, dan wordt het opnieuw spannend. Volgens Britse media is de verhouding van de voor- en tegenstanders van het huidige akkoord rond de 50/50.

Omdat Johnson niet meer op de steun kan rekenen van de DUP, de kleine Noord-Ierse partij waar hij afhankelijk van was voor een meerderheid, moet de premier het hebben van een handvol Labour-parlementariërs die bereid zijn om tegen de partijlijn in te stemmen. Zo'n acht sociaal-democraten lijken nu van plan de deal te steunen omdat ook zij brexit geregeld willen zien. En daarmee zal het echt op een paar stemmen aankomen.

Gooien amendementen roet in het eten?

Tegelijk kan de oppositie het Johnson ook deze week weer heel moeilijk maken via amendementen. Zo zullen ze proberen om het liggende akkoord alsnog aan te passen, of bijvoorbeeld het ratificatieproces te beïnvloeden zodat alles opnieuw vertraagd kan worden.

Als Johnson gedwongen wordt zijn deal aan te passen, lijkt zijn kans verkeken het deze week nog door het parlement te krijgen. In dat geval zit er voor hem weinig anders op dan voor verkiezingen te gaan, in de hoop daar een meerderheid te halen en alsnog zijn deal zonder aanpassingen erdoorheen te loodsen. Maar in dat geval moet brexit wel worden uitgesteld - iets waarvan Johnson altijd zei dat hij dat weigert te zullen doen.

Nieuwe rechtszaak?

Verder wordt deze week waarschijnlijk ook duidelijk of Johnson voor de rechter moet komen. Hij stuurde namelijk twee brieven naar Brussel met het verzoek tot uitstel. De ene was het formele verzoek, zonder zijn handtekening eronder. In de tweede brief stond duidelijk dat Johnson tegen verder uitstel is, deze brief was wel door hem ondertekend.

Volgens critici heeft de premier met die tweede brief de wet overtreden. Het Court of Session, de hoogste civiele rechtbank van Schotland, zou overwegen de zaak voor te brengen.

Johnson stond al eens voor de rechter in het brexit-debat; vorige maand oordeelde het Britse Hooggerechtshof dat de extra lange schorsing van het parlement die hij had ingelast, onwettig was.

'Brussel bereid tot uitstel'

De Europese Unie zou overigens bereid zijn om de brexit-datum opnieuw uit te stellen als Johnson zijn deal deze week niet door het parlement krijgt. Dat melden bronnen in Brussel aan de NOS.

Uitstel tot februari is volgens deze bronnen een optie. Een groep EU-landen onder leiding van Duitsland zou onder bepaalde voorwaarden zelfs bereid zou zijn de brexit-datum naar juni 2020 te verschuiven.

Een officieel antwoord vanuit Brussel volgt waarschijnlijk later deze week. Zodra duidelijk is of de Britten zélf eindelijk een akkoord hebben over brexit.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl