'Hete herfstdag' voor kabinet; boeren, leraren en Syrië op de agenda

Het is nog maar een kleine maand geleden dat het Prinsjesdag was, en er voor het kabinet geen wolkje aan de lucht leek. Maar inmiddels ziet het er heel anders uit in politiek Den Haag. "Het belooft vandaag een hete herfstdag te worden", zegt politiek verslaggever Xander van der Wulp.

Sinds de derde dinsdag van september zijn er diverse nieuwe problemen opgedoken, constateert hij. "Een groot probleem staat vandaag op de stoep, net buiten het Binnenhof. Dat zijn de boeren." Die zeggen dat ze pas willen vertrekken als ze hun zin krijgen, ook als dat betekent dat ze bij het torentje van Rutte om de hoek moeten blijven overnachten.

De boeren protesteren tegen de bijdrage die zij moeten leveren aan de vermindering van de stikstofuitstoot, die schadelijk is voor de natuur, zoals onder meer de commissie Remkes constateert. En dat stikstofprobleem bezorgt het kabinet toch al hoofdpijn. "Want dat zorgt er bijvoorbeeld ook voor dat de bouw stil ligt."

Van der Wulp acht de kans klein dat de boeren vandaag nieuwe toezeggingen krijgen. "Maar misschien krijgen zij een klein beetje meer duidelijkheid: wat wil het kabinet en wat wil elke provincies? Want sinds vorige week is duidelijk dat er flink wat ruis zit op de lijn tussen het ministerie van Landbouw en de provincies. Morgen is er een gesprek tussen minister Schouten en de provincies. Maar dat lijkt eerder een soort relatietherapie te worden."

Lerarentekort

Er komt vandaag nog een ander hoofdpijndossier aan de orde. Want premier Rutte ontvangt vanmiddag samen met minister Slob vertegenwoordigers van het primair en voortgezet onderwijs in het Torentje, om te praten over het lerarentekort.

"Iedereen ziet dat als een groot probleem", zegt Van der Wulp. "Maar de coalitie zegt steeds dat daar al veel geld naartoe gaat. De verwachting is dan ook niet dat er vandaag een extra som zal klaarliggen. Rutte zal vooral benadrukken dat werkgevers en werknemers weer samen om tafel moeten. En dus blijft het dreigement van een grote staking in het onderwijs op 6 november in de lucht hangen."

Van der Wulp wijst ook nog op het debat over de Turkse inval in Syrië dat vanavond op de agenda staat. Die inval zorgt voor verdeeldheid in de coalitie over de manier waarop moet worden omgegaan met Nederlandse IS-strijders in Syrië. ChristenUnie en D66 willen onderzoeken of die naar Nederland kunnen worden gehaald, de andere twee partijen houden de boot voorlopig af. Volgens minister Grapperhaus van Veiligheid en Justitie is het voorlopig "heel onveilig" en "te gevaarlijk" om mensen die kant op te sturen.

De verwachting is dat Rutte zal benadrukken dat er internationaal naar een oplossing moet worden gezocht en dat de Kamer zal duidelijk maken dat het allemaal wel wat steviger mag. "Rutte zal dat meenemen naar de Eurotop die op donderdag en vrijdag is", zegt Van der Wulp.

Minderheid in Tweede Kamer

En dan moet het kabinet vanavond nog in debat over de minderheid die de coalitie sinds een week in de Tweede Kamer heeft nu Kamerlid Van Haga heeft besloten om na zijn vertrek uit de VVD zijn zetel voor zichzelf te behouden. "Maar dat is, denk ik, het kleinste probleem van Rutte vandaag. Eigenlijk is dat vooral een gelegenheid voor de oppositie om het kabinet te plagen en ze te waarschuwen dat Rutte echt rekening moet houden met andere partijen, zoals de PvdA en GroenLinks. Niet alleen in de Eerste Kamer, maar nu ook in de Tweede."

"Je kunt dus zeggen", concludeert Van der Wulp, "dat er binnen een maand politiek heel veel is gebeurd en al die onderwerpen vragen vandaag om aandacht".