Frans Maassen
NOS Wielrennen

Het trauma van Maassen: hij had de laatste Nederlander in geel moeten zijn

Vraag het wielervolgers in binnen- en buitenland en ze geven allemaal hetzelfde antwoord: Dylan Groenewegen is zaterdag favoriet voor de ritzege in de eerste etappe. En daarmee ook de belangrijkste gegadigde voor de eerste gele trui in de 106de Tour de France.

Als Groenewegen zijn status in Brussel waarmaakt, is hij de eerste Nederlander in liefst dertig jaar die het leiderstricot mag aantrekken. Maar die klus klaren is makkelijker gezegd dan gedaan.

Vraag het Frans Maassen. Want hij, en niet Erik Breukink in 1989, had de laatste Nederlandse geletruidrager moeten zijn. "Ik dacht echt: vanavond sta ik in het geel. Ik was me al rijk aan het rekenen."

'Het is nog altijd een beetje een trauma. Dit was mijn kans'

Het was de Tour van 1990. Nederland won zes etappes, een sterke Breukink werd derde op Alpe d'Huez en ook derde in het eindklassement. Greg Lemond kroonde zich tot rondewinnaar.

Die Tour startte op 30 juni nabij het attractiepark Futuroscope, in het westen van Frankrijk. Het was daar dat de toen 25-jarige Maassen, rijdend voor de Buckler-formatie van ploegleider Jan Raas, een onbeduidende 73ste tijd neerzette in de proloog. "Het ging redelijk, maar ik had op meer gehoopt."

Monsterontsnapping

Maassen besloot op de tweede dag zijn geluk te beproeven. Met drie anderen reed hij weg en voordat ze het wisten, waren ze uit het zicht van het peloton verdwenen. En nog opmerkelijker: ze pakten minuten en minuten voorsprong. En niemand in het peloton zette aan om het gat te dichten.

Frans Maassen in de kopgroep

"Het was een mega-fameuze ontsnapping eigenlijk. Nu nog altijd herinneren mensen mij eraan", zegt Maassen, tegenwoordig ploegleider van Jumbo-Visma, 29 jaar later.

Het peloton wist de vier niet meer in de kraag te vatten. Pas 10 minuten en 35 seconden na het kwartet, dat naast Maassen uit Claudio Chiappucci, Ronan Pensec en Steve Bauer bestond, kwam het peloton over de finish.

"Het is nu ondenkbaar dat je zo veel tijd pakt in een eerste etappe. Eigenlijk was het toen ook al ondenkbaar", zegt Maassen. "Chiappucci won daardoor bijna de Tour, hè. Die werd tweede uiteindelijk. Lemond heeft alle zeilen moeten bijzetten om die Tour te winnen."

Angst voor de ploegentijdrit

Maassen heeft er wel een verklaring voor waarom de kopgroep zo veel ruimte kreeg. "Niemand in het peloton wilde werken. De winnaar van de proloog van een dag eerder, Thierry Marie, had de verantwoordelijkheid moeten nemen."

Claudio Chiappucci verloor de gele trui pas op de voorlaatste dag, in de tijdrit rond Lac de Vassivière

Dat Marie zijn gele trui niet verdedigde, had volgens Maassen te maken met het feit dat er die dag nóg een etappe verreden moest worden: een ploegentijdrit van 44,5 kilometer. "Dat heeft zeker meegespeeld. Ik heb nog even Peter Winnen gebeld. Hij wist nog dat hij mega-angstig was voor de ploegentijdrit."

"Een ploegentijdrit is altijd afzien tot en met. Dat hebben veel renners in het peloton in hun achterhoofd gehad. Ze wilden zich in de ochtendrit sparen voor wat er komen ging."

De vier mochten dus sprinten om de dagzege. "We hadden Chiappucci er dus bij. Ik had nog nooit van hem gehoord. Niemand eigenlijk. Pensec kende ik wel. En Bauer kende ik heel goed. Die is normaal gesproken rapper dan ik. Maar ik won toch die rit en zat in een zetel om 's avonds het geel te pakken."

Twee seconden

Maassen had de proloog langzamer afgelegd dan Bauer, veertien seconden langzamer om precies te zijn, maar pakte in die ochtendrit genoeg bonificatieseconden om in het klassement op twee seconden van de Canadees te komen.

Zij kwamen de afgelopen dertig jaar dichtbij

Datum Etappe Renner Klassering Achterstand
29 juni 2013* 1 Danny van Poppel 3 +0.00
5 juli 2014* 1 Koen de Kort 19 +0.00
1 juli 1990 1 Frans Maassen 2 +0.02
6 juli 1991 proloog Erik Breukink 2 +0.02
4 juli 1992 proloog Jelle Nijdam 4 +0.04
2 juli 2011 1 Robert Gesink 74 +0.06
6 juli 1991 proloog Jelle Nijdam 6 +0.08
4 juli 2015 1 Tom Dumoulin 4 +0.08
2 juli 2016* 1 Albert Timmer 19 +0.10
7 juli 2018* 1 Dylan Groenewegen 7 +0.10

* in deze jaren begon de Tour met een sprintetappe, waarbij meerdere Nederlanders in dezelfde tijd binnenkwamen. Alleen de eerste Nederlander staat vermeld.

Buckler had bepaald geen slechte ploeg voor een race tegen de klok. "Nijdam, Solleveld, Vanderaerden, Van Hooydonck", somt Maassen een aantal hardrijders op. "En het was maar twee seconden. Toen dacht ik echt: vanavond sta ik in het geel."

Maar het liep anders. "Waarom ik 'm niet pak die dag? Een combinatie van factoren. Onze kopman Peter Winnen wordt op de dag van de proloog aangereden door een wagen van de NOS. Ik weet niet wie schuldig was, maar hij viel en hij had last van zijn heup."

De Buckler-ploeg tijdens een ploegentijdrit in 1991

Het verhaal gaat dat Buckler die dag een paar keer heeft moeten inhouden om te wachten op de gehavende kopman en dat Maassen daardoor niet het geel pakte. De ploeg van Bauer, het Amerikaanse 7-Eleven, was acht seconden sneller dan Buckler en Maassen stond zodoende 's avonds niet in het geel, maar nog altijd tweede, inmiddels op tien tellen van Bauer.

"Ik bedenk me nu dat de NOS eigenlijk de schuldige is voor het niet halen van de gele trui door Frans Maassen!", grapt de Limburger.

Gemiste kansen

"Nee, het is een combinatie van factoren", vervolgt Maassen. "Ik weet nog wel dat ik zelf ook niet super was in de ploegentijdrit. Ik denk dat we er alles aan gedaan hebben. We hebben zeker niet ingehouden. Maar Winnen heeft zeker zijn niveau niet gehaald. Ik denk wel dat dat die tien seconden heeft gescheeld die ik tekort kwam op Bauer. Het blijft natuurlijk jammer."

Gele trui 2019

Drie van de vier vluchters droegen die ronde uiteindelijk de gele trui. Na negen etappes nam Pensec de leiderstrui over van Bauer en Chiappucci nam 'm weer over van Pensec. Maassen was de enige vluchter die het geel nooit droeg. "Ja, wrijf het er maar in."

Maassen ziet het, terugkijkend, als een van de twee gemiste kansen in zijn carrière. "Ik ben veel verder gekomen dan ik ooit zelf had durven dromen. Ik heb mooie wedstrijden kunnen winnen. Maar het had echt verschil gemaakt als ik in 1993 wereldkampioen was geworden in plaats van Lance Armstrong - want ik reed daar ook een mega-goede wedstrijd - of die gele trui in 1990 had gepakt. Dat zijn twee gemiste kansen."

'Een beetje pijn'

"Ik heb er alles aan gedaan en ik kan ermee leven, maar het doet nog altijd wel een beetje pijn. Ik heb een rit gewonnen in de Tour, ja, dat wel. Dat was die rit. Maar ik had liever de gele trui gehad."

De zeventien Nederlandse geletruidragers

Jaar/periode Dagen
Wim van Est 1951-1958 4
Wout Wagtmans 1954-1956 2
Gerrit Voorting 1956-1958 4
Ab Geldermans 1962 2
Jan Janssen 1966-1968 2
Rini Wagtmans 1971 1
Joop Zoetemelk 1971-1980 22
Gerben Karstens 1974 2
Jan Raas 1978 3
Gerrie Knetemann 1978-1981 8
Jacques Hanegraaf 1984 2
Adrie van der Poel 1984 1
Johan van der Velde 1986 2
Jelle Nijdam 1987-1988 3
Teun van Vliet 1988 3
Henk Lubberding 1988 1
Erik Breukink 1989 1

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl