Hoe de dochter van Bob Marley de Jamaicaanse vrouwen nieuw leven inblies

• Bastiaan Thuijsman

Het begon allemaal met een stuk papier in de rugzak van de kleinzoon van Bob Marley en eindigt - voorlopig - op het WK in Frankrijk. De weg die de Jamaicaanse voetbalvrouwen de afgelopen jaren aflegden, lijkt rechtstreeks gekopieerd uit een Hollywood-script. Met een open in plaats van 'happy end', dat wel.

Of de ouders van Skip Marley nog wat over hadden voor de heroprichting van Jamaica's vrouwenploeg? De vraag stond op een flyer die de kleinzoon van 's werelds beroemdste reggaezanger overhandigde aan zijn moeder, Cedella Marley op een doorsnee middag in 2014.

Cedella, die vanuit Zuid-Florida leiding geeft aan het door haar vader opgerichte muzieklabel Tuff Gong, schrok van de vraag. Enkele telefoontjes brachten meer duidelijkheid over de abominabele stand van zaken bij de Reggae Girlz. Wat bleek: de ploeg kwam niet eens meer voor op de FIFA-ranking, omdat er al jaren geen serieuze wedstrijd meer was gespeeld.

Boos

De reden: een gebrek aan geld. Althans, aan de vrouwenkant van de Jamaicaanse bond. Het budget van de mannenploeg was nog gewoon intact. Cedella Marley, vijf jaar later tegenover ESPN: "Ze zeiden 'nee' tegen de vrouwen, zonder reden. Hoe meer ik erbij betrokken raakte, des te bozer ik werd."

Boos, ja. Maar verbazen deed de houding van de Jamaicaanse bond haar niet. "Ik denk dat ze meisjes op Jamaica liever zien in badpakken en tennisrokjes, dan in schoenen met noppen en voetbaltenue."

Marley zette haar boosheid om in dadendrang. Ze zette een reddingsactie op touw waarvan de maker van de flyer, de voetbalcoach van zoon Skip, waarschijnlijk nooit had durven dromen. Honderdduizenden dollars werden ingezameld via een crowdfundingactie en de release van het nummer Strike Hard, een samenwerking met broers Stephen en Damian Marley. De rest legde Cedella Marley bij uit eigen zak.

De Jamaicaanse voetbalsters mochten zich weer een nationale ploeg noemen, zij het onder moeilijke omstandigheden. De speelsters deden hun eigen was, trainden één of twee dagen in het weekend omdat op doordeweekse dagen gewerkt moest worden en shirtjes ruilen was uit den boze: telkens nieuwe tenues kopen kostte te veel geld.

Het WK van 2015 en de Olympische Spelen van 2016 bleken een brug te ver, maar dat leidde allerminst tot Kamervragen. De speelsters waren al blij dat ze weer konden voetballen en voor Marley voelde het alsof er een bladzijde was omgeslagen.

Voelde, inderdaad. In 2016 besloot de bond opnieuw de financiering stop te zetten en waren de Reggae Girlz terug bij af.

Hakken in het zand

Hoe het kan dat ze tóch op het WK in Frankrijk aanwezig zijn? Cedella Marley. Ze zette haar hakken in het zand, spoorde een kunstfilantrope aan om aanzienlijke hoeveelheden geld in de ploeg te pompen en slaagde er zelfs in een bondscoach te vinden die bereid was gratis en voor niets in de dug-out plaats te nemen: Hue Menzies.

De ploeg richtte zich op en, ondanks verschillende speelsters met voedselvergiftiging, overleefde op Haïti de eerste kwalificatieronde voor de Gold Cup, waar weer een WK-ticket te verdienen was.

"Het voelde alsof ze het expres deden", foeterde verdedigster Dominique Bond-Flasza tegen ESPN. "We vroegen om ander eten, maar er was niets anders. Op een gegeven moment dronken we zelfs het water niet meer dat ze ons gaven." Succes tegen de klippen op, een vrijwilliger als bondscoach en complottheorieën; hoe 'Hollywood' wil je het hebben?

Maar het script was allesbehalve af. Ook de tweede kwalificatieronde kwam Jamaica goed door, een plek bij de eerste drie op de Gold Cup zou vervolgens volstaan voor een retourtje-Frankrijk, inclusief minimaal drie fraaie WK-wedstrijden. Na een stevige draai aan het rad van fortuin, de strijd om brons werd pas na strafschoppen gewonnen, viel die prijs inderdaad op Jamaica.

Eind goed, al goed, zou je zeggen. Meedoen lijkt op het WK immers belangrijker dan winnen, kwalificatie voor de tweede ronde zou prachtig zijn gezien de tegenstanders in de poule: grootmacht Brazilië, Australië en Italië. Maar achter de Franse horizon gloort - wederom en ondanks alles - eerder onzekerheid dan hoop voor de toekomst.

De bond heeft geen garanties gegeven of de vrouwenploeg ook na het WK kan blijven voortbestaan. Ze willen het naar eigen zeggen wel, maar alles hangt af van geld. De mannen trekken veel meer publiek en spekken de kas, geld dat vervolgens weer terugvloeit naar het budget van de ploeg zelf, zo luidt de uitleg.

De blik blijft daarom gericht op Cedella Marley, haar werk is nog lang niet gedaan. "We moeten de vrouwen een gelijke kans geven. Football is freedom, dat is een quote van Bob Marley", besluit ze.