75 jaar bevrijding: D-day is achter de rug, hoe nu verder?
D-day betekent in juni 1944 het begin van de bevrijding van Europa van het Duitse nazi-regime. Het verloop van de grootste amfibische operatie aller tijden was te volgen in de Bevrijdingsjournaals, die de NOS afgelopen week uitzond. Maar er zal nog zwaar gevochten moeten worden, voordat de Duitsers zijn verslagen.
Twee dagen na D-day hebben de geallieerde troepen de vijf landingsstranden in Normandië in handen, maar zijn ze nog maar een paar kilometer landinwaarts getrokken. De strategie op korte termijn is:
Consolideren: de legers op de stranden moeten zo snel mogelijk contact met elkaar maken, zodat er een gesloten front ontstaat dat beter te verdedigen is.
Versterken: in hoog tempo worden nieuwe troepen, brandstof en materieel aangevoerd, op de stranden worden kunstmatige zogeheten Mulberryhavens aangelegd.
Uitbreiden: en dan vooral zo snel mogelijk de diepzeehaven van de Franse stad Cherbourg in handen krijgen.
Afleidingsmanoeuvre
De Duitse tegenaanvallen verlopen aanvankelijk ongeorganiseerd. Het opmerkelijkste is dat de sterke Duitse pantserdivisies die bij Calais zijn gestationeerd daar blijven liggen en niet naar het front worden gestuurd.
Hitler en zijn opperbevel zijn er nog altijd van overtuigd dat Normandië een afleidingsmanoeuvre is en dat de echte invasie later bij Calais komt. Toch wordt er stevig gevochten in Normandië en de geallieerde opmars vordert maar langzaam.
Bekijk hier historische beelden van de strijd in Normandië:
Op 18 juni zetten ze de aanval in op Cherbourg. Op 26 juni geven de Duitsers zich daar over, maar niet nadat ze de haveninstallaties vrijwel volledig hebben vernietigd.
Doorbraak
Op 20 juli veroveren geallieerde troepen na een wekenlange strijd de stad Caen, een belangrijk knooppunt in Normandië. Eigenlijk was het de bedoeling om Caen al direct na D-day in te nemen, maar de Duitsers zagen ook het belang van de stad en trokken er een extra verdedigingslinie in op.
Caen werd zwaar gebombardeerd, veel burgers trokken weg:
De grote doorbraak komt op 25 juli als Amerikaanse troepen onder Cherbourg operatie Cobra inzetten. Onder leiding van generaal George S. Patton breken ze door de Duitse linies. De opmars verder Frankrijk in, richting Parijs verloopt zo voorspoedig dat een groot deel van het Duitse leger in de buurt van Falaise wordt omsingeld en uitgeschakeld. Daarmee ligt de weg naar Parijs voor de geallieerde legers open.
Pijplijn
Inmiddels hebben de Amerikanen de haven van Cherbourg weer operationeel gekregen. Daardoor kunnen in versneld tempo nieuwe troepen en zwaar materieel aan land worden gebracht en niet te vergeten: brandstof. Op 12 augustus wordt een 130 kilometer lange pijplijn van Isle of Wight naar Cherbourg in gebruik genomen.
Bekijk hier beelden van de wederopbouw in Cherbourg:
In september bereiken de geallieerden Nederland. Daar gaat op 17 september Market Garden van start, een grote luchtlandingsoperatie in combinatie met een grondoffensief. Het uiteindelijke doel is door te stoten naar Duitsland.
Van 14 tot en met 26 september 2019 doet de NOS met een nieuwe serie bevrijdingsjournaals uitgebreid verslag van wat er op dat moment, precies 75 jaar geleden, in Nederland gebeurt.