Rembrandt minder snel 'gesjeesd' dan gedacht

In het archief van de universiteit van Leiden is een document gevonden dat nieuw licht werpt op de studententijd van Rembrandt. Tot nu toe werd aangenomen dat de schilder hoogstens een jaar letterenstudent was en dat hij zich daarna volledig wijdde aan tekenen en schilderen. Dat blijkt nu langer te zijn.

Bekend was al dat Rembrandt zich op 20 mei 1620 had ingeschreven in Leiden. De rector magnificus vroeg aankomende studenten in die tijd naar hun naam, gewenste studierichting, leeftijd, de naam van zijn hospes of hospita en het adres.

Minder bekend is dat studenten zich elk jaar moesten herinschrijven, wat werd vastgelegd in een zogeheten recensielijst. Tijdens de voorbereidingen op een tentoonstelling voor het 444-jarige jubileum van de universiteit is zo'n recensielijst uit 1622 gevonden, met daarop opnieuw de naam Rembrandt. Hij woont nog altijd bij zijn ouders, alleen het getal 14 is doorgehaald en vervangen door 15 jaar.

Wat opvalt is dat Rembrandt in twee jaar tijd maar één jaar ouder is geworden. Een woordvoerder van de universiteit legt uit dat de oorspronkelijke registratie, met een leeftijd van 14, mogelijk niet juist was. Hij sluit niet uit dat de jonge Rembrandt wat "gesjoemeld" heeft om toegelaten te worden tot de studie.

De recensielijst van 1622 is volgens de universiteit de enige uit de periode 1608-1649 die nog aanwezig is in het archief.

Hoelang Rembrandt precies ingeschreven heeft gestaan, is ook met de vondst nog niet duidelijk. De universiteit sluit niet uit dat hij nog een stuk langer letteren, waaronder theologie, heeft gestudeerd. Hoe serieus de jonge schilder zich op zijn studie stortte, vertelt het verhaal overigens niet, plaatst de universiteit als kanttekening.

De recensielijst uit 1622 is op 20 juni, bij een speciale inloopavond in de universiteitsbibliotheek, te bezichtigen in Leiden. Ook de oorspronkelijke inschrijving en een aantal etsen en tekeningen van Rembrandt zijn dan te zien.