De vorige winnaars op campagne: bezorgdheid bij FvD, klimaat bij GroenLinks

  • Guus Dietvorst

    redacteur Online

  • Guus Dietvorst

    redacteur Online

Forum voor Democratie werd bij de laatste verkiezingen uit het niets de grootste, GroenLinks groeide ook fors: een ruime verdubbeling wat betreft zetels in de Eerste Kamer. Ideologisch verder uit elkaar kan haast niet, maar beide partijen hebben de wind mee.

Die wind willen ze natuurlijk in de zeilen houden, zodat ze hun winst donderdag kunnen prolongeren bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. Daar doen de landelijke kopstukken hun best voor, maar niet alleen zij. ook de Europese lijsttrekkers van Forum en GroenLinks trokken de afgelopen week het land in. Dat leverde twee uiteenlopende campagnes op.

Om met de grootste winnaar van maart te beginnen: Forum-lijsttrekker Derk Jan Eppink was vooral te vinden in het oosten van het land. "Nederland is groter dan de Randstad en omdat ik zelf uit het oosten kom, wilde ik hier zijn", aldus de voorman. Een van de campagnebijeenkomsten was woensdag in Emmen. "We gaan vandaag niet zenden, we willen discussie", heet het aan het begin van de avond.

Nederland en Duitsland zijn de pinautomaat van de EU.

Derk Jan Eppink

Zo'n zestig mensen zijn afgekomen op de avond in de zaal van een hotel. "Jammer dat er vanavond voetbal is, iedereen zit in het stadion", verklaart de Drentse lijsttrekker voor de Provinciale Staten Hendrikus Velzing de lege stoelen in de zaal. Die avond is de laatste speelronde in de Eredivisie. "Gelukkig is Emmen al zeker van handhaving, anders was er helemaal niemand gekomen."

Als de mensen die er wel zijn naar de eerste rijen zijn gedirigeerd, begint Eppink aan zijn verhaal. Gezeten naast een poster van een schip uit de Gouden Eeuw (grote Nederlandse vlag op het achtersteven) gooit hij er ontspannen wat anekdotes en oneliners uit.

Over het doel van zijn eigen partij: "Wij willen de eerste serieuze oppositie in het Europees Parlement worden. Dat is hard nodig, want een parlement zonder oppositie is net een zangkoor."

De oppositie moet vooral de integratie van de EU temperen, vindt Eppink. "Als uw bijna failliete buurman bij u aanklopt en vraagt om samen een lening af te sluiten zou u dat dan doen?" Ontkennend gemompel uit het publiek. "Dat is wel hoe het nu is: Nederland en Duitsland zijn de pinautomaat van de EU."

Mensen staan in de rij om Eppinks boek over Europa te kopen en nog even na te praten

De 60-jarige Eppink is de leider van een debutant bij de Europese verkiezingen, maar hij heeft al veel ervaring in Brussel. Van 2009 tot 2014 was hij Europarlementariër voor de Belgische partij Lijst Dedecker, die lid was van de eurosceptische fractie. Eerder werkte hij onder meer voor Eurocommissaris Frits Bolkestein van de VVD.

Na zijn eigen verhaal, volgt een spervuur aan vragen voor Eppink. De onderwerpen zijn divers, maar een duidelijke overeenkomst is de bezorgdheid bij de vragenstellers. Zorgen bijvoorbeeld over geld dat in Europa van het noorden naar het zuiden gaat. Eppink: "Geld in de EU is onderhevig aan zwaartekracht, het gaat van boven naar beneden." Maar ook zorgen over toetreding van Turkije en over media die eenzijdig berichten.

En er zijn zorgen over de verdwijnende Nederlandse identiteit. "Nederlanders hebben een schaamtegevoel over hun eigen cultuur. Wij denken in schuld en boete. J.P. Coen mag niet meer, standbeelden worden van hun sokkels getrokken", stelt de lijsttrekker. "Forum is vóór het tonen van Nederlandse waarden."

U mag nog net uw tanden poetsen, maar niet te lang.

Derk Jan Eppink

Niet iedere aanwezige is een aanhanger, er zijn ook zorgen over de wens van FvD om een referendum te houden over uittreding. "Ik ben hier voor het tegengeluid", begint een man zijn verhaal. "Ik ben al 40 jaar lid van D66 en ik vind dat de EU ons veel heeft gebracht." Gelach uit het publiek, maar even later ook luid applaus, omdat de man het lef heeft gehad om te komen. Eppink: "Dank dat u hier bent, een tegengeluid is altijd welkom natuurlijk. Wij zijn immers Forum voor Democratie."

Een van de belangrijkste zorgen, die vaker terugkomt, is die over klimaatmaatregelen. Het gevoel heerst dat die worden opgedrongen, niet in de laatste plaats door de EU. Eppink: "U mag geen biefstukje meer, vliegen ook niet, en de auto is een duivel op wielen. U mag nog net uw tanden poetsen, maar niet te lang. Wij vinden dat mensen zelf mogen kiezen." Hij benadrukt daarbij nog dat de gewone man niet hoort te betalen "voor dat soort klimaatplannen van GroenLinks".

GroenLinks-rally's

Daar heeft Bas Eickhout wel wat op te zeggen. Heel veel zelfs. De lijsttrekker van GroenLinks, voorheen klimaatwetenschapper, gaf de afgelopen weken op verschillende plaatsen college over het klimaat. En ook tijdens andere rally's van de partij is het klimaat het belangrijkste thema.

Een van die bijeenkomsten is in Nijmegen, waar de 42-jarige Eickhout heeft gestudeerd. Een stuk of dertig aanhangers zijn zaterdagochtend komen opdagen. Een aanzienlijk deel draagt een GroenLinks-jack. Eerst een speech van de lijsttrekker en dan gaan ze de wijk in om mensen te overtuigen.

Na wat inleidende woorden van wethouder Harriët Tiemens ("Wat heeft Nijmegen met Europa? Nou, je hoeft maar te graven of je vindt een Romein") komt de Europese voorman vol enthousiasme aanlopen. "Goedemorgen! Dus hier is het feestje!"

Je hoeft niet alles uit Europa te verdedigen.

Bas Eickhout

Eickhout ziet een kans, vertelt hij aan het publiek. "Er is een goede mogelijkheid dat de christendemocraten en de sociaaldemocraten geen absolute meerderheid halen donderdag. Geen verstikkende meerderheid." En dat is waar GroenLinks om de hoek komt kijken. De lijsttrekker hoopt dat zijn EU-fractie kan deelnemen aan een coalitie. "Wij willen een positieve beweging."

Dat lijken de aanwezigen ook te willen. Geen bezorgde vragen, ze willen vooral verduidelijking van Eickhout voor als ze zo de deuren langsgaan. "Je hoeft niet alles uit Europa te verdedigen", geeft de lijsttrekker mee. "Er wordt natuurlijk ook slecht beleid gemaakt in Brussel, net als in Den Haag trouwens."

Een man vraagt hoe hij moet uitleggen wat de concurrent Partij voor de Dieren nou wil met Europa. Eickhout, lachend: "Tja, ik snap ze ook niet Maar ik zou zeggen: val ze niet te veel aan, de vijand zit op rechts." Toch is ook de lijsttrekker niet bezorgd. "Want er is een grote meerderheid in Nederland die voelt dat er wat moet gebeuren", zegt Eickhout, doelend op het klimaat. "Ja, dat is ons thema."

Na Nijmegen was Arnhem aan de beurt, ook daar spreekt Eickhout de aanhangers toe

Met verregaande Europese klimaatmaatregelen hoopt Eickhout het speelveld in Europa en de wereld te veranderen. "Je kan het debat in andere landen aanzwengelen. Je kan elkaar uitdagen om het beter te doen, dat is het spel dat wij spelen." Dat spel moet vooral worden gespeeld voor de jeugd, benadrukt hij tegen het publiek, dat voor een groot deel uit jongeren bestaat. "Jullie zijn nog jong. Jullie moeten je eigen toekomst bepalen. Dus ga nu maar de deuren langs, want elke stem telt voor GroenLinks!"

Derk Jan Eppink besluit de Forum-avond in Emmen in soortgelijke bewoordingen. "Als u nou allemaal in ieder geval gaat stemmen, dan worden wij donderdag misschien wel weer de grootste " Dat levert hem het luidste applaus op van de avond.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl