Bekersprookje Nederlanders en West Ham voorbij, maar club droomt al van meer

• Suse van Kleef

  correspondent Groot-Brittannië

Het had het perfecte sprookje kunnen zijn voor de West Ham Women en de Nederlandse speelsters Lucienne Reichardt, Tessel Middag en Esmee de Graaf: het veroveren van de Engelse FA Cup ten koste van de vrouwen van Manchester City, gisteren op Wembley. Maar het droomscenario van de debutant en underdog bleef uit. City was, weliswaar geflatteerd, met 3-0 te sterk.

"Ook al verliezen we, dan is het behalen van de finale toch een geweldige prestatie", had de pas 19-jarige West Ham-manager Jack Sullivan van tevoren al gezegd. "De club heeft een enorme gok gewaagd en we hebben er allemaal keihard aan gewerkt. Het is sowieso een fantastisch resultaat."

Van amateurvelden naar Wembley

Dat klopt, als je bedenkt dat 'The Hammers' vorig jaar nog op het tweede amateurniveau speelden. Afgelopen zomer sprongen ze in het diepe: de club deed een grote investering, transformeerde naar een professionele vrouwenvoetbalorganisatie en waagde de overgang naar het hoogste niveau.

Met succes dus. Met een bekerfinale, onder toeziend oog van 43.264 toeschouwers op heilige grond, en een plaats in de middenmoot van de Women Super League (WSL) is het eerste profseizoen meer dan geslaagd.

"Toen ik deze zomer contractbesprekingen had, stond dit er allemaal nog niet", zegt de 28-jarige Reichardt, terwijl ze ons wegwijs maakt op het trainingscomplex van West Ham in Oost-Londen. "Er was alleen braakliggende grond, onkruid en er stonden wat bouwkranen."

De club beloofde dat er binnen korte tijd een compleet vrouwencomplex zou staan. "Dat hebben ze volkomen waargemaakt, want toen ik twee weken later terugkwam, stond alles er. Een clubhuis, kleedkamers, ticketverkoop en een fanshop. We hebben een schitterend eigen veld met tribunes. De gym delen we met de mannen van West Ham. De faciliteiten zijn top, dat is supergoed geregeld."

In Engeland steken grote clubs als Manchester City, Chelsea en Arsenal al een paar jaar veel geld in hun vrouwenafdeling. Dit seizoen voegde West Ham zich daar dus ook bij. Om de selectie op WSL-niveau te krijgen, trok de club maar liefst veertien nieuwe speelsters aan.

"Het was een totaal nieuwe groep. Niemand kende elkaar, iedereen moest zich aan elkaar voorstellen", lacht Reichardt, geboren in Hoogkarspel. Samen met Middag en De Graaf vormt ze het Nederlandse drietal dat de overstap maakte naar het Rush Green Stadium.

"Het was fijn dat ik hen al kende, maar het was zeker een bijzondere ervaring. Helemaal als je bedenkt dat we nu de FA Cup-finale hebben gehaald. Dat is echt geweldig."

Geen van allen speelde echter zaterdag ook in die finale. De niet geheel fitte Reichardt zat de hele wedstrijd op de bank, Middag en De Graaf revalideren van een kruisbandblessure.

Het opvallende succes van West Ham United is deels te danken aan Jack Sullivan, die dus pas 19 jaar is. De zoon van West Ham-voorzitter David Sullivan pleitte al op zijn veertiende voor een professionele vrouwentak en mocht het dit seizoen gaan proberen. "We zagen dit als een hele goeie manier om de club te laten groeien, ook op gebied van diversiteit", vertelt de piepjonge manager.

"We willen dat meisjes hier uit de buurt 's ochtends wakker worden en kunnen zeggen: ik wil profvoetballer worden. Voor ons is dat heel belangrijk. We weten dat vrouwenvoetbal groeit en we willen daarin vooroplopen."

Terwijl de Nederlandse eredivisie kwakkelt en er teams omvallen of in grote problemen zitten door geldgebrek, is Engeland het beloofde land geworden voor voetbalsters met ambities. De Women Super League is sinds dit seizoen volledig professioneel, voetbalbond FA investeert flink en de bank Barclays sponsort de competitie de komende drie jaar voor tien miljoen pond.

In een keer een professionele vrouwenvoetbalorganisatie uit de grond stampen, zoals West Ham deed, kost heel veel geld, terwijl je dat op korte termijn niet terugverdient. Arsenal, Manchester City, Chelsea: bijna alle vrouwenvoetbalteams in Engeland maken jaarlijks tonnen verlies. "Dat is natuurlijk niet zo mooi", geeft Sullivan toe.

"Maar we wegen dat af tegen de sociale verantwoordelijkheid die je hebt als voetbalclub, het belang dat je hebt voor de lokale gemeenschap, en de publiciteit die we krijgen door het vrouwenvoetbal." En, zegt hij: "Ons mannenteam heeft dit jaar Wembley niet gehaald, maar de club West Ham wel. Door de vrouwen. Voor ons is dat club-idee heel belangrijk."

In Engeland kijken ze meer naar de lange termijn, denkt Reichardt. "Ze kijken naar de toekomst, en denken dat het gaat groeien. Dat heeft tijd nodig. Maar ze zien de vrouwentak echt als een onderdeel van de club, dat het erbij hoort."

Geen vetpot

De FA stelt ook eisen aan clubs die mee willen doen aan de WSL. De faciliteiten moeten op orde zijn, de staf voldoende gediplomeerd en de speelsters moeten een fulltime salaris krijgen. Echt grote bedragen worden er nog niet betaald, dat gebeurt meer in de Amerikaanse competitie, bij de Duitse topclub VfL Wolfsburg en het Franse Olympique Lyonnais, waar Shanice van de Sanden speelt.

Volgens het gezaghebbende medium France Football speelt geen van de twintig meestverdienende voetbalsters ter wereld in Engeland.

"Ik weet het niet precies van andere meiden, maar in de WSL moet je minimaal 15.000 tot 20.000 pond per jaar betalen. Daarnaast zorgt West Ham voor woonruimte en andere kosten die ik heb. Dus ik hoef er alleen mijn eten en dergelijke van te betalen", schetst Reichardt.

"Het is geen vetpot, maar dat hoeft van mij ook niet. Het is gewoon heel fijn dat je je nu volledig kan focussen op het voetbal. Dat je beter kan worden, dat de competitie beter wordt. Daar gaat het allemaal om", aldus de voetbalster die afgelopen zomer overkwam van Ajax.

West Ham-familie moet groeien

"Daar was het voor Nederlandse begrippen zeker goed geregeld, beter dan bij andere clubs. De faciliteiten zijn er goed en net als hier trainen de Ajax-vrouwen op hetzelfde complex als de mannen. Dan ben je echt onderdeel van de club."

Toch is het bij West Ham allemaal net wat beter. "De staf is uitgebreider, er zijn meer mogelijkheden. Ik krijg meer individuele aandacht op bijvoorbeeld conditioneel gebied, op het gebied van voeding. Daaraan zie je het verschil tussen een semiprofessionele organisatie en een professionele organisatie."

Voor West Ham was het eerste seizoen op het hoogste niveau hoe dan ook een droom. "Het halen van de FA Cup-finale op Wembley is een fantastische prestatie", aldus Sullivan, die op dit succes wil voortborduren. "Ik wil doorgroeien, doorzetten."

"Meer publiek trekken, de interesse in het vrouwenvoetbal vergroten: dan wordt het een duurzame organisatie. We willen dat de hele club groeit, want we hopen dat er steeds meer mensen naar de vrouwen komen kijken. En dat die mensen ook weer onderdeel zullen worden van de grotere West Ham-familie."