Het is weer 'Mueller-time', wat weten we straks over Trump en de Russen?
Vandaag om 17.00 uur Nederlandse tijd wordt een geredigeerde versie van het langverwachte Mueller-rapport gepubliceerd door het Amerikaanse ministerie van Justitie. Het gaat om een document van 400-pagina's, het is het resultaat van het onderzoek naar de Russische inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016.
Dat de Russen de verkiezingen hebben geprobeerd te beïnvloeden staat vast, daarvoor heeft Mueller al dertien individuele Russen en drie Russische bedrijven aangeklaagd. Het rapport moet nu antwoord geven op de vraag of Trumps campagneteam daarin een rol speelde en wat de president wist van de Russische bemoeienis.
Ook is onderzocht of Trump geprobeerd heeft de rechtsgang te hinderen door bijvoorbeeld FBI-directeur James Comey te ontslaan, die onderzoek deed naar de Russische bemoeienis. Toch is het nog maar de vraag hoeveel we straks echt wijzer worden: veel informatie in het rapport is namelijk onleesbaar gemaakt.
"Vier categorieën zijn onherkenbaar gemaakt, zoals getuigenissen voor een grand jury, informatie die de staatsveiligheid in gevaar kan brengen, informatie die andere lopende onderzoeken kan beïnvloeden en informatie die de privacy en reputatie van mensen die onderzocht, maar vrijgepleit zijn kan beschadigen", legt correspondent Marieke de Vries uit. "Al die verschillende categorieën zouden met verschillende kleurtjes in het rapport zijn doorgestreept, dus het wordt een kleurig geheel."
Waar we vooral op moeten letten
- Staat er nieuw bewijsmateriaal in dat aantoont dat Trump zich bewust was van contacten tussen zijn vertrouwelingen en de Russen?
- Is er overtuigend bewijs dat Trump het onderzoek naar de Rusland-connectie opzettelijk heeft geprobeerd te hinderen door getuigen onder druk te zetten, onjuiste getuigenverklaringen af te leggen of gratie te beloven aan degene die hun mond hielden?
Beide dingen zouden voor de Democraten in het Huis van Afgevaardigden direct aanleiding kunnen zijn een afzettingsprocedure tegen de president te starten.
Eind vorige maand was Mueller klaar met het onderzoek en leverde hij het in bij het ministerie van Justitie. In een vier pagina's tellende samenvatting die minister Barr van Justitie naar buiten bracht, staat dat er geen sprake is geweest van een samenzwering tussen Trumps campagne met de Russen en dat Mueller geen aanbevelingen doet over of Trump of zijn team de rechtsgang hebben gehinderd. Barr concludeerde meteen dat er onvoldoende grond voor vervolging is.
Toch schreven The New York Times en Washington Post begin deze maand dat teamleden van Mueller vinden dat de samenvatting onvoldoende recht doet aan het rapport. Vooral de alinea waarin Mueller stelt dat "hoewel dit rapport concludeert dat de president geen misdaad heeft begaan, pleit het hem ook niet vrij" is sinds de publicatie van de samenvatting voer voor speculatie in Washington.
Politiek verantwoordelijk?
"De lat ligt in de VS extreem hoog om een zittende president juridisch aan te klagen. Eigenlijk kan het niet, hoewel dat geen wet is, maar eerder een richtlijn die nooit is getest", zegt De Vries. De vraag die in Washington gesteld wordt is of Mueller met deze zin heeft willen aangeven dat hoewel hij juridisch de president niet kan aanklagen er wel aanknopingspunten zijn om hem politiek verantwoordelijk te houden. Mueller zou daarmee bewust de bal bij het congres hebben gelegd, in plaats van bij het ministerie van Justitie."
