Kees van der Staaij (SGP)
NOS Nieuws

Na 13 jaar valt het doek voor wet die invloed EU moest beperken

De Eerste Kamer heeft een streep gezet door een wet die moest regelen dat voor het goedkeuren van Europese verdragen voortaan een tweederdemeerderheid in het Nederlandse parlement nodig is. Daarmee komt er na dertien jaar een einde aan de poging van SGP-leider Kees van der Staaij om de Brusselse invloed op Nederlandse regelgeving in te perken.

Vorige week, bij de behandeling van het wetsvoorstel, liep Mat Herben ineens weer door de gangen van de senaat. De voormalige fractievoorzitter van de Lijst Pim Fortuyn (LPF) diende de initiatiefwet in 2006 samen met Van der Staaij in. Toen de LPF na de verkiezingen in datzelfde jaar niet meer terugkeerde in de Tweede Kamer, nam Van der Staaij de verdediging verder alleen op zich. Nu de finish eindelijk in zicht was, wilde Herben erbij zijn.

Ratificeren

Europese verdragen en verdragswijzigingen moeten altijd geratificeerd worden voordat ze ook in Nederland geldig zijn. Tot nu toe is het zo dat voor de goedkeuring een gewone meerderheid in zowel de Eerste als de Tweede Kamer nodig is.

Herben en Van der Staaij vonden al in 2006 dat die procedure "te eenvoudig" is. Het voorstel dat ze toen lanceerden moest de toenemende invloed van de EU op Nederlandse wetten terugdringen. De SGP staat kritisch tegenover Brussel, net als destijds de LPF. De benodigde meerderheid moest voortaan twee derde zijn, net als bij veranderingen in de Grondwet.

Van der Staaij had nooit gedacht dat het zo'n lange mars zou worden. Steeds werden de stemmingen uitgesteld, omdat er weer een kabinet was gevallen en verkiezingen aanstaande waren. Ook moest een adviescommissie zich er eerst over uitspreken. Pas in 2015 stemde de Tweede Kamer in met de wet, dankzij de steun van de VVD. Het CDA en de meeste linkse partijen stemden tegen.

Ook in de Eerste Kamer lag de behandeling twee jaar stil. De senatoren wilden eerst het rapport van de commissie-Remkes afwachten, over de toekomst van ons parlementaire stelsel. Vorige week dinsdag werd het voorstel dan eindelijk definitief behandeld.

Onevenwichtig

De SGP-leider betoogde daar nog eens dat het hem gaat om "het creëren van eerlijke constitutionele spelregels". Europese verdragen hebben vaak zo'n grote impact dat het hanteren van een eenvoudige meerderheid bij de goedkeuring volgens hem onevenwichtig is.

Eerder noemde hij voorbeelden van besluiten uit het verleden die niet doorgegaan waren als er een twee derde meerderheid noodzakelijk was geweest, zoals de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot de EU. Ook als Brussel ons zou willen verplichten om vluchtelingen op te nemen, zou zijn wetsvoorstel van pas komen.

Kreeg Van der Staaij de VVD in de Tweede Kamer nog mee, vorige week bleek dat de Eerste Kamerfractie tegen ging stemmen. Voor een meerderheid was ook nog het CDA nodig, maar die partij stemde vandaag eveneens tegen.

Die partijen hebben ook zo hun bedenkingen bij Europa, maar zijn tegelijkertijd bang dat er nauwelijks meer verdragen goedgekeurd worden als er een grotere meerderheid noodzakelijk is. En dat is volgens hen niet in het belang van Nederland. PVV, ChristenUnie, SP, 50Plus en Partij voor de Dieren steunden Van der Staaij wel.

Lichtpuntje

Die vindt de uitkomst jammer, maar hij ziet toch een lichtpuntje. In het debat vorige week liet minister Ollongren van Binnenlandse Zaken doorschemeren dat ze toch mogelijkheden ziet om in bepaalde gevallen een twee derde meerderheid verplicht te stellen bij de goedkeuring van verdragen.

Ze verwees daarbij naar een artikel uit de Grondwet. Daarin gaat het over de goedkeuring van internationale verdragen die sterk afwijken van de Nederlandse Grondwet. Om die goed te keuren is nu al een twee derde meerderheid nodig. Ollongren overweegt dat artikel ruimer te gaan uitleggen.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl