'Vervroegd met pensioen moet fiscaal aantrekkelijker'
Het zou fiscaal aantrekkelijker moeten worden voor mensen met een lager inkomen om met vervroegd pensioen te gaan. Dit is een makkelijkere oplossing voor mensen met fysiek zwaar werk dan het bevriezen van de AOW-leeftijd. Dat is het advies van deskundigen van het onafhankelijke pensioenonderzoeksinstituut Netspar.
Al jaren is de AOW-leeftijd een heet hangijzer in de gesprekken over een nieuw pensioenstelsel. Enkele jaren geleden is besloten de AOW versneld te verhogen naar 67 jaar in 2021. Daarna stijgt de AOW-leeftijd mee met de levensverwachting. Dat betekent dat de AOW-leeftijd in 2040 mogelijk 69 jaar is.
'Oneerlijk'
Veel mensen met zware fysieke beroepen vinden dit onacceptabel. "Voor hen is het halen van de huidige AOW-leeftijd van 66 jaar al een uitdaging. De AOW-leeftijd moet daarom zo snel mogelijk worden bevroren", zegt Tuur Elzinga van de FNV.
Mensen met fysiek zware beroepen leven gemiddeld minder lang dan hogeropgeleiden. Dat blijkt ook weer uit het rapport van Netspar. Bovendien is het aantal jaren dat hogeropgeleiden in goede gezondheid leven veel hoger. De gemiddelde stratenmaker kan daardoor minder lang van zijn pensioen genieten dan - zeg - een advocaat.
Volgens de pensioendeskundigen van Netspar is er nog een reden waarom mensen met zware beroepen nu harder worden getroffen. Hogeropgeleiden verdienen over het algemeen meer geld en bouwen daarmee ook meer pensioen op. Zij kunnen hierdoor makkelijker eerder stoppen met werken. Terwijl mensen met een lager inkomen echt tot de AOW-leeftijd moeten werken, want van hun opgebouwde pensioen alleen komen zij niet rond.
Eerder met pensioen
Voor de vakbonden zijn dit redenen om de AOW-leeftijd niet verder te verhogen. Toch is dat niet het advies van Netspar. Zij stellen voor om het vervroegd met pensioen fiscaal te stimuleren. Daardoor zou het aanvullende pensioen van lagere inkomens worden vergroot en zouden zij alsnog eerder stoppen met werken.
"Mensen met een lager inkomen hebben nu fiscaal gezien minder mogelijkheden om pensioen op te bouwen. Daar zou de overheid makkelijk iets aan kunnen doen", zegt pensioenhoogleraar Marike Knoef van de Universiteit Leiden.
Een dergelijke maatregel zou volgens de deskundigen van Netspar veel makkelijker zijn dan het opstellen van een lijst van zware beroepen. Het blijkt namelijk zowel in Nederland als in het buitenland bijzonder lastig om een lijst van zware beroepen op te stellen waar iedereen achter staat. België probeerde het vorig jaar nog, maar ook deze poging komt maar moeilijk van de grond.
'Niet ambitieus'
Maar volgens vakbond FNV is een fiscale aanpassing van de pensioenopbouw niet genoeg. "De analyse van Netspar is goed maar het advies is niet ambitieus genoeg", zegt Elzinga. "Dit zou een oplossing kunnen zijn op de lange termijn, maar voor de mensen die binnen nu en een paar jaar met pensioen gaan zou deze maatregel te laat komen", zegt Elzinga.
Het bevriezen van de AOW-leeftijd blijft volgens de vakbonden dan ook noodzaak. Afgelopen november liepen gesprekken over een nieuw pensioenstelsel op niets uit.
Het niet bevriezen van de AOW-leeftijd was destijds het breekpunt voor de vakbonden en oppositiepartijen. Door met de PvdA te praten en vandaag op bezoek te gaan bij GroenLinks, hoopt de minister de gesprekken over een nieuw pensioenstelsel weer op gang te brengen.