Protest in Groningen tegen de gaswinning
NOS Nieuws

Het historische gasbesluit: een jaar later

  • Reinalda Start

    researchredacteur

  • Heleen Ekker

    redacteur Binnenland

  • Reinalda Start

    researchredacteur

  • Heleen Ekker

    redacteur Binnenland

Vandaag is het precies een jaar geleden dat minister Wiebes besloot om uiterlijk in 2030 een einde te maken aan de gaswinning in Groningen. Hoe staat het er nu voor?

Inspecteur-generaal Theodor Kockelkoren van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft een duidelijk antwoord: het is veiliger geworden, maar de gaswinning is nog niet veilig genoeg. Dat veilige niveau is op dit moment volgens het SodM maximaal 12 miljard kuub gas. Pas zodra dat niveau bereikt is, én onveilige huizen zijn versterkt, heeft het volgens hem zin om te praten over de voortzetting van de gaswinning.

Maar ook bij het winnen van 12 miljard kuub gas kan in de toekomst het risico op stevige bevingen weer toenemen. Een verdere verlaging van de productie is daarom hoe dan ook nodig, stelt Kockelkoren. "Indien nodig naar nul". Hij reageert daarmee op het standpunt van Forum voor Democratie in Groningen om gas te blijven winnen na 2030. Die partij wil ook na die tijd doorgaan met de gaswinning, als dat op een gecontroleerde manier en veilig kan.

De inspecteur-generaal waarschuwde vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal dat het nu rustig lijkt. "Maar we zitten nog niet op het niveau dat het veilig is. Ik kan me voorstellen dat dat gevoel omhoog komt, maar het zegt niets dat het een rustige periode is. Er kunnen nog steeds bevingen komen", zegt Kockelkoren.

Versterking moet sneller

De veiligheid van de Groningers en het versterken van de huizen, moeten volgens Kockelkoren de grootste prioriteit hebben. Het proces gaat op veel vlakken niet snel genoeg, ziet hij: "In 2015 hebben we gezegd dat duizenden huizen versterkt moeten worden, maar de teller staat nu op 600."

Kockelkoren ziet dat veel mensen op meerdere fronten vastlopen: "Mensen die vastzitten in procedures om te komen tot afwikkeling van schade. Mensen die vastzitten in tijd omdat ze moeten wachten tot hun huis versterkt wordt. En mensen die vastzitten in hun huis omdat dat niet verkoopbaar is. De versterking moet versneld worden. Het gaat nu te langzaam."

Gasbesluit

Minister Wiebes is optimistisch over het verloop van de afbouw. Hij liet in januari bij RTV Noord weten dat er al in 2022 bijna geen gas meer uit het Groningenveld hoeft te worden gehaald, hooguit nog bij een strenge winter.

In het huidige gasjaar, dat loopt van 1 oktober 2018 tot 1 oktober 2019, mag er 19,5 miljard kuub gas worden gewonnen. Veel minder dan de 42,5 miljard die jarenlang als maximaal te winnen hoeveelheid gas gold. Binnenkort maakt minister Wiebes bekend hoeveel gas er wat hem betreft het komende jaar uit de Groningse bodem mag worden gehaald.

Meer gas inkopen

Of het minister Wiebes inderdaad lukt om de gaskraan in Groningen na 2030 dicht te draaien, of zelfs al na 2022 is lastig te zeggen. Dat is van veel factoren afhankelijk. Lukt het inderdaad om op tijd fabrieken van het Groningengas af te schakelen? Hetzelfde geldt voor huishoudens die nu nog worden verwarmd met het Groningengas. Tot op heden is dit het geval in 95 procent van alle huizen.

Wiebes zegt dat buitenlandse afnemers al minder Groningengas importeren. Dat gaat sneller dan verwacht. Ook is het zo dat Nederland inmiddels meer gas inkoopt dan we zelf aan het buitenland verkopen. Dat is een enorme omwenteling.

Een nieuwe stikstoffabriek die in 2022 operationeel moet zijn, is nog in aanbouw. Deze fabriek moet nog meer buitenlands gas omzetten naar dezelfde verbrandingskwaliteit als het Groningengas. En zo is er steeds minder gas uit het Groningenveld nodig om aan de leveringsplicht in het binnen- en buitenland te voldoen.

Klimaatproblemen

Niet alleen omwille van Groningen moeten huizen overigens stoppen met aardgas, ook het klimaatprobleem leidt hiertoe. In het voorlopige Klimaatakkoord staat dat in de komende tien jaar anderhalf miljoen woningen van het gas afgehaald moeten worden.

Daarnaast wil het kabinet dat nog tijdens deze regeringsperiode de eerste tienduizenden bestaande huizen afgekoppeld worden van aardgas. En ook de nieuwbouw moet grotendeels overstappen op andere vormen van verwarming.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl