Scholenkoepel wint strijd voor meer digitaal lesmateriaal
Een loodzware boekentas is in de toekomst verleden tijd, nu Stichting Carmelcollege een kort geding heeft gewonnen over de aanschaf van digitaal lesmateriaal. De koepel van middelbare scholen, met vijftig vestigingen verspreid over Nederland, wil meer met digitale boeken gaan werken en minder met papieren boeken. Een eerdere pilot bleek succesvol.
Vandaag kreeg de school gelijk in inmiddels het derde kort geding over dit digitale leermateriaal. Boekenleverancier The Learning Network (TLN), voorheen Van Dijk Educatie, was het niet eens met de manier waarop de school de digitale boeken aankoopt, maar kreeg de rechter niet mee.
Nu de school met de nieuwe manier van aanbesteden mag doorgaan, kan dat een doorbraak betekenen voor de boekenmarkt. Scholen en uitgevers gaan dan nauwer samenwerken, waarbij de rol van distributeurs, zoals TLN, mogelijk kleiner wordt.
Lichtere tassen, minder kaften
Stichting Carmelcollege, de op een na grootste scholenkoepel in Nederland, experimenteerde de afgelopen jaren al met digitale boeken. Zo liep er een pilot bij de vakken wiskunde en biologie. Daarbij was er een papieren werkboek, maar kregen de leerlingen ook les met behulp van digitaal materiaal, op bijvoorbeeld een laptop.
De voordelen van de digitale boeken zijn talrijk, zegt de school. Zo kan de leerstof op deze manier beter op de leerling worden afgestemd. Als een scholier sneller dan gebruikelijk door de stof heen is, kan diegene alvast door naar het volgende leerjaar.
"Op die manier zitten de leerlingen en docenten niet vast aan het materiaal dat is voorgeschreven voor dat specifieke leerjaar", zegt Fridse Mobach, bestuurslid van het Carmelcollege. Ook kunnen de digitale boeken sneller aangepast worden aan de actualiteit, of nieuwe inzichten.
Per leerling heeft de school een budget om te besteden aan leermateriaal. Mobach: "Een deel daarvan gaat nu nog naar logistiek: boeken bezorgen, terughalen, beoordelen en vervangen. Als we op een deel van dat geld kunnen besparen en dat vervolgens kunnen besteden aan innovatie, zijn de leerlingen en het onderwijs beter uit."
Dat The Learning Network deze aanbesteding aanvocht bij de rechter heeft volgens de boekenleverancier niets te maken met het beschermen van zijn eigen markt: het verspreiden van fysieke schoolboeken.
"We willen de digitalisering van het onderwijs niet tegenhouden", zegt directeur Barent Momma. "Maar, de aanbestedingen voor digitale boeken moeten wel eerlijk verlopen." Ook wijst Momma op het al bestaande Bundle, een digitaal platform van TLN waarop leraren toegang krijgen tot lesmateriaal van verschillende uitgevers.
'Helft middelbare scholen volgt'
Onderwijsadvocaat Herman Berendsen noemt het begrijpelijk dat TLN zijn handel beschermt. "Dat is hun goed recht, maar deze nieuwe werkwijze gaat zorgen voor meer concurrentie, op onder meer de prijs." TLN moet volgens Berendsen dan zelf zijn toegevoegde waarde aantonen. "Vergelijk het met reisbureaus. Die hebben ook een nieuwe marktpositie moeten creëren met de opkomst van het internet."
Volgens Berendsen wordt in het voortgezet onderwijs met interesse naar dit kort geding gekeken. Hij verwacht dat nu het Carmelcollege mag doorgaan met de aanbesteding, de helft van de middelbare scholen in Nederland dit voorbeeld gaat volgen.
De VO-raad steunt de actie van Stichting Carmelcollege en hoopt dat meer scholen in actie komen en de krachten bundelen. Voorzitter Paul Rosenmöller wijst erop dat het goed is dat er voor scholen meer duidelijkheid komt over het gebruik van digitale leermiddelen.
Papieren boek nog niet verdwenen
Hoewel de scholenkoepel en de boekenleverancier tegenover elkaar staan over de aanbestedingsmethode, zien beide nog wel een toekomst voor het papieren boek. Zo wijst recent onderzoek erop dat het verdwijnen van fysieke boeken niet wenselijk is, omdat leerlingen in sommige gevallen beter leren uit papieren boeken. Voorlopig dus nog wel ouderwetse schoolboeken, zowel bij het Carmelcollege als bij de leverancier.