De koers wordt ‘aardig vervalst’ door almaar rijker wordend Sky
De wielerwereld heeft drie maanden lang mogen speculeren over een toekomst zonder Team Sky. Daar kwam dinsdag een einde aan, met de bekendmaking dat de Britse wielerploeg toch een nieuwe geldschieter heeft gevonden: Ineos. En die sponsor verhoogt het budget naar liefst 47 miljoen euro.
"Mijn eerste reactie? Ik vind het verontrustend", zegt wielercommentator Maarten Ducrot. "Er is weer een mecenas gevonden die zich dit kan veroorloven. Zo zijn er een paar in het peloton. Ook QuickStep, BMC en Katusha zijn of waren speeltjes van een rijke pief. En dat is een instabiele situatie voor het wielrennen."
Achter Ineos zit een van de rijkste mensen van Groot-Brittannië, Jim Ratcliffe. Door de 47 miljoen euro die hij vanaf 1 mei in de ploeg gaat stoppen, groeit het budget tot ongekende hoogte. De naaste concurrentie beschikt, naar verluidt, amper over de helft van dat bedrag.
"De koers wordt zo aardig vervalst", vervolgt Ducrot. "Maar dat gebeurde eigenlijk al. Dat ze nog eens acht miljoen euro extra krijgen aan budget maakt niet zo'n groot verschil. Dat is slechts een 'marginal gain', een marginaal extraatje, om in hun eigen terminologie te blijven."
Sky heeft zich vanaf de oprichting in 2010 laten gelden als de eerste ploeg die hyperprofessioneel te werk gaat. Elk aspect van de wielersport wordt op een wetenschappelijke manier benaderd, waarbij wordt gekeken of het niet nog beter, sneller, hoger of intensiever kan. De ploeg zelf noemde deze 'marginal gains' het geheim achter hun succes in de eerste jaren.
Nu, bijna tien jaar na de oprichting, domineert de ploeg nog altijd het peloton. Ducrot ziet het met lede ogen aan. "Ze hebben zulke goede renners naar hun ploeg gehaald, dat ze gewoon een bepaald tempo kunnen rijden waardoor niemand echt wegkomt. Dat zag je afgelopen zondag ook weer in Parijs-Nice. Hoe is het mogelijk dat er binnen een kopgroep met Quintana, Sánchez en Naesen niet wordt samengewerkt? Alleen maar omdat ze weten: er rijdt een Sky-trein achter ons die stug tempo maakt, we komen toch niet weg. Het is intimidatie."
Zes zeges in zeven Tours
"Ik vind het ook niet verbazingwekkend dat ze een nieuwe sponsor gevonden hebben", stelt commentator Joris van den Berg. "Als je ziet wat manager Dave Brailsford daar heeft neergezet, het is zó succesvol. Sinds de zege van Wiggins in 2012 hebben ze op één jaar na, dat van Nibali, elk jaar nog de Tour gewonnen."
En dat succes zal door de komst van de nieuwe sponsor volgens Van den Berg alleen maar verder uitgebouwd worden. "Als ik zie wat ze in huis hebben, met Egan Bernal, die nu Parijs-Nice wint, en daarachter ook nog de jonge Colombiaan Ivan Sosa, dan gaat dit nog een eeuwigheid duren."
Commentator Gio Lippens vermoedt dat de man achter Ineos, de 66-jarige miljardair Jim Ratcliffe, niet alleen een rol achter de schermen gaat spelen.
"Hij doet aan triatlon en heeft marathons gelopen. Volgens berichten reed hij ooit met een gebroken been op de motor door Afrika. Het is een flamboyante man, daar komt gedoe van. Dat gevoel heb ik. Ik moet een beetje denken aan Oleg Tinkov, de steenrijke Rus die niet lang geleden een ploeg had met Peter Sagan en Alberto Contador. Hij was een ongeleid projectiel die het maar al te leuk vond om rond te lopen in de wielerwereld."
Het is niet de eerste keer dat de naam van Ratcliffe opduikt in de sportwereld. "Deze man is zo loaded dat hij een bod van twee miljard euro op Chelsea heeft uitgebracht. Dat is toen afgewezen door Roman Abramovitsj. Ik meen dat hij over 24 miljard kan beschikken. Hij is wel eigenaar van de voetbalclub FC Lausanne in Zwitserland. En hij is voorstander van de Brexit, al woont hij zelf in Monaco omdat hij daar geen belastingen hoeft te betalen."
Ducrot constateert dat met geld werkelijk alles mogelijk is. Maakte Sky zich in de afgelopen Tour nog druk om de orca's die bedreigd werden door de vervuiling van de oceaan, vanaf 1 mei prijkt de naam van een van de grootste plasticproducenten op hun shirt. "Het is een farmaceutisch bedrijf. De grootste fabrikant van plastic heb ik me laten vertellen. Terwijl ze vorig seizoen nog met dolfijntjes op hun rug rondfietsten."
Hoe kan de wielerwereld voorkomen dat één ploeg alles domineert, dat het grote geld regeert? "Ze zouden een salarisplafond kunnen invoeren. Of ze kunnen, wat de Tourorganisatie al gedaan heeft, meer ploegen laten rijden met minder renners. De ploegen zijn al kleiner geworden in de grootste koersen. In de Tour rijden geen negen renners per ploeg maar acht."
Lippens denkt dat het pas kan veranderen als de wielerploegen naast sponsorgelden ook over andere inkomsten kunnen beschikken.
"Het verdienmodel in het wielrennen is op drijfzand gebaseerd. En de vrees is dat het binnenkort een keer misgaat. Ik heb er laatst nog met Iwan Spekenbrink (manager van Sunweb, red.) over gesproken. Er moeten meer centen richting de ploegen gaan. De ploegen moeten meeverdienen aan de televisierechten, zoals dat bijvoorbeeld in het Engelse voetbal gebeurt."
"Spekenbrink zegt ook: in andere grote sporten delen de acteurs wel mee in de opbrengsten. Denk aan voetbal of Amerikaanse sporten. Daarin zijn de ploegen zakelijk partner van de competities. Een ander voorbeeld is de Tour. Daarin gaat bijna alles naar de organisatie. Voor de renners is er een klein beetje prijzengeld. Vergelijk dat eens met de Champions League waaraan Ajax nu deelneemt en miljoenen verdient. Of met een tennistoernooi waarin de winnaar vaak in zijn eentje meer verdient dan alle prijswinnaars in de Tour bij elkaar."
Sunweb hoeft zich geen zorgen te maken over sponsorgelden, aangezien de hoofdsponsor zich voor lange, onbepaalde tijd heeft gecommitteerd aan de wielerploeg. Datzelfde geldt voor de hoofdsponsoren bij het Nederlandse team Jumbo-Visma. "Maar bij veel ploegen gaat het hapsnap, zijn er kortlopende contracten", weet Lippens. "Omdat sponsoren zo weer kunnen weglopen."
Ducrot ziet ondertussen dat het wielrennen saaier wordt. "Kijk, wielrennen is ooit begonnen als een individuele sport die je binnen een peloton uitoefent. Maar het wordt steeds meer een ploegensport op deze manier. Het gaat ten koste van de spanning."
Sinds Dumoulin winnen de Britten
Sinds de Giro van 2017, die door Dumoulin werd gewonnen, hebben de Britten elke grote ronde nog gewonnen. Met de kanttekening dat Vuelta-winnaar Simon Yates niet voor Sky rijdt maar voor Mitchelton-Scott. "De Britten overheersen. Of ik nu bang ben dat ze Dumoulin ook gaan kopen? Nee, dat zal Tom nooit doen."
Van den Berg verwacht niet dat Sky zijn focus plotseling zal veranderen. "Ze zitten vooral in de niche van de klassementsrenners. Ze kopen veel talent op dat het rondewerk goed aankan. Want daarin, in die grote rondes, krijg je de meeste exposure."