Overheid verpacht grond om sneller duurzame energie op te wekken
De Rijksoverheid stelt eigen grond beschikbaar voor nieuwe wind- en zonneparken. Het idee is dat marktpartijen op overheidsgrond sneller duurzame energie kunnen gaan opwekken dan op particuliere terreinen.
De overheid is de eigenaar van veel grond, bijvoorbeeld langs wegen en bruggen. In Drenthe, Noord-Brabant en Rotterdam lopen nu pilots van in totaal ongeveer 250 hectare. Daaruit moet blijken hoeveel tijdwinst dat oplevert. Meer projecten van naar schatting maximaal 1000 hectare staan op de planning.
Sneller en goedkoper
Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) vindt het een goed initiatief. Nu duurt zo'n project met windmolens in Nederland volgens NVDE ongeveer tien jaar. "Normaal is zeven jaar daarvan vooral praten en drie jaar bouwen", zegt Van der Gaag. Dus het proces zou dan met jaren ingekort kunnen worden. Ook gaat het er volgens hem toe leiden dat de windmolens en zonnepanelen op de meest geschikte plaatsen komen.
Daarnaast zullen duurzame ontwikkelaars waarschijnlijk goedkoper uitkomen door de betere organisatie, denkt Van der Gaag, doordat er minder onzekerheid is rond vergunningen. "Iedereen kan doen waar hij of zij het beste in is. Projectontwikkelaars kunnen zich weer focussen op het bouwen en verkopen van stroom."
Belangenverstrengeling
Rob Rietveld van de Nederlandse Vereniging Omwonenden Windturbines vindt het in principe goed dat grond beschikbaar komt, maar gelooft niet dat het de situatie van omwonenden zal verbeteren. Rijkswaterstaat zegt dat bewoners nog steeds bezwaar mogen maken.
Rietveld is vooral bang voor belangenverstrengeling. "De overheid wil nu extra graag dat een project doorgaat, omdat het Rijk de regie heeft overgenomen, en de klimaatdoelstellingen wil halen." Dat botst volgens hem met de toezichthoudende rol.
Volgens Rijkswaterstaat zijn deze zorgen onterecht, want "de Rijksoverheid stelt alleen de grond ter beschikking en bepaalt niet waar zon- en windparken komen". De gemeenten en provincies gaan over de vergunningen.
Doelen halen
Minister Ollongren leverde deze week kritiek op de provincies, omdat die volgens haar te weinig doen om de duurzame doelen voor 2020 te halen. De provincies gaven aan dat ze het waarschijnlijk niet gaan halen door overmacht, zoals vertraging door klachten uit de omgeving.
Volgens Rijkswaterstaat zal het beschikbaar stellen van grond samen met vergunningen de provincies helpen om de doelen rondom energietransities te gaan halen. De eerste stroom van een van de pilots wordt waarschijnlijk vanaf 2023 opgewekt.
