Hoe tiener Kiki Musampa met Ajax het grote Bernabéu stil kreeg
In het najaar van 1995 domineerde het Ajax van Louis van Gaal het Europese voetbal. De winnaar van de Champions League was met Frank Rijkaard en Clarence Seedorf weliswaar twee sleutelspelers kwijtgeraakt, maar de resultaten hadden er nauwelijks onder te lijden.
Ajax rolde soepeltjes door de groepsfase van een nieuw Champions League-seizoen. En toen was daar, een kleine week vóór de prestigieuze strijd om de wereldbeker, een prachtig affiche in het machtige Estadio Bernabéu: Real Madrid tegen Ajax.
Wereldbekerstrijd
In de Spaanse hoofdstad leefden de Amsterdammers aanvankelijk ontspannen toe naar de confrontatie met 'De Koninklijke'. Arrigo Sacchi, de oud-trainer van AC Milan, woonde een trainingssessie van Ajax bij om in levende lijve collega Van Gaal aan het werk te zien. Die laatste stond voor de uitdaging de ploeg op scherp te krijgen, wetende dat de wereldbekerstrijd tegen Gremio zijn schaduw vooruit wierp.
Tijdens de laatste training in het lege maar kolossale stadion sloeg de stemming om. Frank de Boer zocht geblesseerd de kleedkamer op. De conclusie van Louis van Gaal was duidelijk: De Boer kon niet spelen. Zijn beoogde vervanger Arnold Scholten evenmin. De oefenmeester wist zich geconfronteerd met een puzzel die hij in minder dan 24 uur moest oplossen.
Kiki uit de hoge hoed
Een dag later werd in het volgepakte Bernabéu duidelijk welk konijn Van Gaal uit de hoge hoed had getoverd. Edgar Davids zakte af naar positie '4' in de verdediging. Een verrassende keuze, maar de pitbull van Ajax vervulde de rol met verve. Nog verrassender was de entree van een 19-jarige jongeling, die nog geen enkele wedstrijd in de basis had gestaan: Kiki Musampa.
"Ik kende mijn plek en ging naar Madrid met de instelling dat ik op de bank zou starten", haalt Musampa de herinnering op. "Maar toen vroeg de trainer: ben je er klaar voor? En dan moet je natuurlijk 'ja' zeggen, hè! Mooi, zei Van Gaal, je gaat starten als linkshalf en je staat tegen hun beste man, Luis Enrique. Die kan zowel rechts als links passeren."
"Ik dacht: daar gaat mijn carrière, meneer Van Gaal, dank je wel! Want als ik door het ijs zou zakken, zouden mensen zeggen: die Musampa is het toch niet helemaal. Dus dat speelde wel even."
Toen hij het volle Bernabéu betrad, was Musampa onder de indruk. Maar tijdens de wedstrijd draaide hij schijnbaar moeiteloos mee in de geoliede machine van Ajax. "Ik heb goede steun gehad van de spelers die om mij heen stonden. Davids, Bogarde, Ronald de Boer, Overmars."
Musampa concentreerde zich op zijn verdedigende taken tegenover Luis Enrique. "Zodat we niet door zijn steekbal een tegengoal zouden krijgen, want dan ben ik verantwoordelijk."
Wervelend Ajax
Vooral in de eerste helft wervelden de Amsterdammers over het veld. Het was aan het aluminium te danken dat Ajax nog geen ruime voorsprong had genomen. En aan de scheidsrechter, die twee Amsterdamse treffers afkeurde, waaronder een bal van Jari Litmanen die duidelijk zichtbaar de doellijn was gepasseerd.
Het leidde tot woede bij de Ajacieden. En tot twijfels bij debutant Musampa. "Persoonlijk dacht ik: het zal toch niet, hè... Dat de bal aan de overkant bij hen dan wel in het netje ligt. Dat hield mij wel bezig."
In de pauze predikte Van Gaal vooral rust. "Hij gaf aan dat het we heel goed deden, dat de kansen zouden blijven komen en dat die bal er wel een keer ingaat."
Lange neus
Het geduld werd in de tweede helft beloond met twee treffers, van Litmanen en Patrick Kluivert. Vooral bij de 1-0 was de vreugde bij de Ajacieden intens. "Die opluchting was enorm, bij iedereen. Ook omdat we het echt verdienden om op voorsprong te komen."
In de feestvreugde was het Musampa die letterlijk een lange neus trok naar het Madrileense publiek. Dat gebaar had alles te maken met de manier waarop de toeschouwers hem eerder in de wedstrijd bejegenden.
"Het publiek was erg vijandig. Dat was ik niet gewend. Er heerste veel negativiteit. Toen ik later in Spanje ging spelen, realiseerde ik mij: zo gaan zij met voetbal om. Maar toen kwam het echt wel bij mij aan. Daardoor reageerde ik zo. Daaraan kun je zien dat het mijn eerste wedstrijd was, haha."
Staande ovatie
Hoe anders reageerde het publiek toen Ajax na negentig minuten met een 2-0 zege het veld afstapte, het grote Real verbouwereerd achterlatend. Het Spaanse publiek trakteerde Ajax op een staande ovatie en een applaus dat minutenlang aanhield.
"Ik begreep even niet wat er gebeurde. Even daarvoor was het immers een en al vijandigheid geweest. Real was direct van het veld af. Ze waren echt weggespeeld. Maar die mensen op de tribunes bleven en klapten voor ons. Dat was wel geweldig."
Musampa had zijn vuurdoop met glans doorstaan en ontving vol trots de complimenten van Louis van Gaal. "De trainer was heel blij. Het was van hem ook een gok natuurlijk. Hij gaf mij een knuffel. Dat was voor mij heel mooi, want hij gaf mij het vertrouwen."