Museum eert Zeeuw die Japan van het water redde

Een beetje bekend in Nederland, wereldberoemd in Japan. In het Watersnoodmuseum in het Zeeuwse Ouwerkerk is een expositie geopend over Johannis de Rijke (1842-1913). De waterbouwkundige uit Colijnsplaat redde een groot deel van Japan van het water door het verleggen van rivieren en de aanleg van dijken.

Uiteindelijk werd De Rijke onderminister in Japan. Nog elk jaar komt er een delegatie Japanners naar het graf van De Rijke in Amsterdam om een krans te leggen.

Om de Zeeuwen (en de rest van Nederland) kennis te laten maken met deze grote onbekende, toont het Watersnoodmuseum vanaf vandaag zijn leven en werk op de expositie Johannis de Rijke, van Zeeuwse polderjongen tot Japanse onderminister.

Dat De Rijke toezicht hield op de bouw van de Oranjesluizen bij Schellingwoude en de aanleg van het Noordzeekanaal komt kort aan de orde. Maar het gaat vooral om de 25 jaar dat hij in Japan grootschalige waterwerken uitvoerde en de samenwerking met George Escher (vader van de beroemde graficus).

Heel bijzonder wat hij deed

"Zeker als je bedenkt hoelang het geleden is - einde negentiende eeuw, begin twintigste - is het heel bijzonder wat hij deed", reageert kleinzoon Peer de Rijke bij Omroep Zeeland. Hij is zelf verrast hoelang het duurde voordat Nederland het werk van zijn grootvader op waarde begon te schatten.

Verklaren kan hij het niet: "Ik denk dat het toch de afstand en het communicatieverschil was van toen en nu. Je ging daar met het schip heen; het duurde ongelooflijk lang voordat je daar was. En een brief deed er al zoveel weken over om hier te komen."

Japanse stroomversnelling

Pas in 2000 werd op Colijnsplaat een standbeeld onthuld voor Johannis de Rijke, een replica van het standbeeld dat de Japanners eerder plaatsten in de havenstad Nagoya. In 2002 maakte filmer Louis van Gasteren de documentaire In een Japanse stroomversnelling. Nederlandse watermannen in Japan 1872-1903 over De Rijke en Escher. Nu is er de expositie in het Watersnoodmuseum.

Peer de Rijke: "Trots ontstaat vooral als je er meer van af weet. Vooral Japanners, maar ook Chinezen (want hij heeft ook daar wat gedaan) geven heel veel eer aan zijn werk. En als je dan er langzamerhand meer van weet, realiseer je je dat er onder zijn leiding werken zijn gedaan in gebieden waar nu een paar miljoen mensen wonen."

De tentoonstelling in Ouwerkerk duurt tot en met 1 juni 2019.