Het COMM museum bij de opening nadat het voor 11 miljoen euro was verbouwd
NOS Nieuws

'Museumdirecteur COMM schakelde voor bijna vier ton eigen bedrijven in'

Directeur Tobias Walraven van het Haagse museum COMM huurde in 2017 voor bijna vier ton bedrijven in waarvan hijzelf bestuurder en aandeelhouder was.

Als directeur van het noodlijdende COMM (vroeger het Museum voor Communicatie en nog eerder het PTT Museum) declareerde hij jaarlijks een 'managementfee' van minimaal 176.000 euro. Dat is veel meer dan gebruikelijk voor een klein museum, concludeert journalistiek onderzoeksplatform Follow The Money (FTM).

Directeur Walraven, die in zijn besluiten werd gesteund door de raad van toezicht, spreekt op FTM tegen dat hij zich heeft bemoeid met de inhuur van de drie bedrijven. Een externe marketingdeskundige zou offertes hebben aangevraagd bij meerdere partijen, waarbij de bedrijven van Walraven steeds als beste uit de bus zouden zijn gekomen. De raad van toezicht stelt dat Walraven, die zichzelf op LinkedIn aanprijst als "Managing Director/Ceo" van het moederbedrijf, "geen eigenaar" is van de bedrijven, maar dat hij slechts "mede-eigenaar en minderheidsaandeelhouder" is.

Op de website van COMM staat geen inhoudelijke reactie op de bevindingen van FTM, behalve dat het museum "afstand neemt van de inhoud van het artikel". Een woordvoerder wil niet ingaan op vragen van de NOS, tenzij aandacht aan de kwestie wordt besteed in het tv-journaal.

COMM werd in 1929 opgericht als het Nederlandsche Postmuseum. Bij de privatisering van de PTT in 1998 werd ook het museum zelfstandig. Het museum kreeg wel nog een bruidsschat mee van 75 miljoen gulden (35 miljoen euro) en de panden werden aan het museum verkocht voor het symbolische bedrag van 1 gulden.

Ontluisterend

Gehoopt werd dat de rente van die bruidsschat voldoende zou zijn om het museum te bestieren, maar uit de reconstructie van FTM blijkt dat het geld bijna op is. Rendementen en bezoekersaantallen vallen al jaren tegen.

Mede daarom werd directeur Walraven in 2016 gevraagd het museum te reorganiseren. Onder zijn leiding werd het museum, met nog geen 2 miljoen euro op de balans, voor bijna 11 miljoen euro verbouwd. Het bedrag kwam grotendeels uit de verkoop van alle museumpanden. Ook werd weer een hap genomen uit de bruidsschat.

Exorbitant

Voor de heropening gaf het COMM bijna 9 ton aan marketing uit. Daarvan ging 373.000 euro naar drie bedrijven die vallen onder marketingbureau RIFF, waar Walraven bestuurder en aandeelhouder is. Oud-directeuren van het museum noemen de marketingkosten exorbitant. Ze staan bovendien in geen verhouding tot de bezoekersaantallen.

Beoogd was dat het museum na de opening 100.000 mensen zou trekken. Het werden er amper 26.000. Ter vergelijking: het Rijksmuseum besteedde na de verbouwing in 2013 anderhalf keer zoveel aan marketing, maar trok in dat jaar 84 keer zoveel bezoekers als het COMM.

Meer dan andere museumdirecteuren

Overigens laat Walraven zich wel betalen naar de normen van de grote musea. In 2018 en '19 rekent hij een managementfee van respectievelijk 180.996 euro en 176.000 euro. In de twee jaren ervoor zat hij volgens FTM op een fee van meer dan 220.000 euro.

De directeur van het Rijksmuseum verdient 183.000 euro per jaar, die van het Van Gogh Museum 179.000. De directeur van het Stedelijk Museum Amsterdam verdient 136.000 euro per jaar, 40.000 euro minder dan Walraven, terwijl het museum 25 keer meer bezoekers trekt. Volgens de raad van toezicht staat de beloning van Walraven in verhouding "tot de uitdagingen, de benodigde expertise en het bereikte resultaat".

Lot

Het lot van het museum is onduidelijk. Achter de schermen is het museum bezig de collectie af te stoten. Een belangrijke postzegelcollectie ging in 2017 al naar het Nationaal Archief. Ook de bibliotheek wordt binnenkort waarschijnlijk overgedragen aan het Nationaal Archief. Uit een geheim plan, dat in handen is van FTM, zou blijken dat Walraven af wil van de museumfunctie van COMM en zich meer wil richten op horeca en zaalverhuur. De raad van toezicht ontkent dat COMM de hele collectie wil afstoten.

De laatste miljoenen uit de pot van PTT zijn volgens FTM gereserveerd voor het afstoten van de collectie en afvloeiingsregelingen voor het personeel, voor onder anderen Walraven zelf. "Mocht Walraven op 31 december 2020 nog directeur zijn, dan wacht zijn management bv een bonus van 100.000 euro (exclusief btw)", schrijft FTM.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl