Ook veelbesproken en geprezen sportgala van BBC blijft niet zonder kritiek

• Tim de Wit

  correspondent Groot-Brittannië

Zoals ieder jaar is er in Nederland veel discussie over genomineerden voor de Sportman/-vrouw van het jaar. Daarbij wordt weleens gekeken naar het Britse model, waar jaarlijks de 'Sportpersoonlijkheid van het jaar' wordt gekozen. Winnaar van dit jaar: Geraint Thomas, de verrassende winnaar van de Tour de France.

Maar is wat de Britten doen wel zaligmakend?

Het grote verschil met Nederland is dat in Groot-Brittannië het publiek kiest wie de prijs krijgt. Een stemming waar al weken voor aanvang van de uitreiking veel aandacht voor is. Het is immers één van de meest prestigieuze prijzen die een Britse sporter kan winnen.

Zelden discussie

Een speciale vakjury van voormalig topsporters en sportjournalisten bepaalt allereerst de shortlist. Dit jaar zaten daar voormalig baanwielrenner en olympisch kampioen Chris Hoy in, voormalig voetbalster en international Alex Scott en bokser Barry McGuigan. En verder sportjournalisten van onder meer de BBC en The Guardian.

Zij kwamen tot een shortlist van zes sporters: voetballer Harry Kane, wielrenner Geraint Thomas, Formule 1-coureur Lewis Hamilton, atlete Dina Asher-Smith, skeletonner Lizzy Yarnold en cricketer James Anderson.

Afgelopen zondag, tijdens een speciale live-uitzending op de BBC, konden kijkers vervolgens stemmen op één van deze namen. En kwam Thomas als de gelukkige uit de bus. Honderdduizenden mensen brachten hun stem uit. En omdat het een publieksprijs is, is er zelden discussie over de uitslag.

Veelal mannelijke winnaars

In de Britse variant, die al sinds 1954 bestaat, is echter nooit onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen. Er is wel een aantal andere categorieën: team van het jaar (het Engelse netballteam, dat goud won op de Gemenebestspelen), coach van het jaar (bondscoach Gareth Southgate), paralympische sporter van het jaar en zo nog een aantal. Veel van deze categorieën zijn pas in de jaren negentig aan het evenement toegevoegd.

Maar in de praktijk blijkt dat de Persoonlijkheid van het Jaar in veel gevallen een man is, en geen vrouw. 52 keer won er een man, 13 keer een vrouw. De enige sporter die de prijs drie keer won is tennisser Andy Murray.

Op het feit dat zo weinig vrouwen de prijs in het verleden wonnen, is regelmatig kritiek geweest. Met als hoogtepunt 2011, toen er een shortlist was samengesteld die alleen maar uit mannelijke sporters bestond.

Er is daarom, naast de door de BBC georganiseerde SPOTY Sports Personality of the Year, ook de SWOTY Sports Woman of the Year, georganiseerd door The Sunday Times. Die bestaat sinds 1988.

En daarnaast is er in Groot-Brittannië, net als in Nederland, elk jaar kritiek op de genomineerden. Hoe kan het dat vijfvoudig wereldkampioen snooker Ronnie O'Sullivan ontbrak? Of bokser Tyson Fury? "Misschien geen engel, maar hij hoort wel op de lijst", schreef columnist Kevin Mitchell in The Guardian, de dag na de uitreiking.

Andere media schreven dat "de BBC wederom aantoonde geen oog te hebben voor golf". Georgia Hall won immers de Women's British Open.

Interessante wijziging

Er was dit jaar echter een interessante wijziging van het format bij de Britten. De lijst van genomineerden werd pas bekendgemaakt aan het begin van de grote tv-uitzending. Dat voorkwam in elk geval wekenlange discussies in columns en praatprogramma's in de aanloop naar de uitreiking, al heeft die discussie zich nu verplaatst naar de dagen erna.

Kortom, ook in Groot-Brittannië zal nooit iedereen het eens worden over de keuze voor de sportpersoonlijkheid van het jaar.