Annegret Kramp-Karrenbauer werd vrijdag gekozen tot nieuwe CDU-partijvoorzitter

'AKK' is geen kopie van Merkel, maar wel een veilige keuze

  • Judith van de Hulsbeek

    Correspondent Duitsland

  • Judith van de Hulsbeek

    Correspondent Duitsland

Het was even heel spannend in Duitsland deze week. Op het partijcongres van de CDU werd de nieuwe partijvoorzitter gekozen. Het scheelde weinig of de christen-democraten hadden zich achter Friedrich Merz geschaard die volgens kenners nog geen 5 minuten met Merkel in dezelfde ruimte zou kunnen zitten. Het liep anders.

Het werd de Merkel-vertrouweling met die moeilijk uitspreekbare naam: Annegret Kramp-Karrenbauer. Voor het gemak wordt ze vaak kortweg AKK genoemd.

"Er is überhaupt niks mini aan mij", reageerde Kramp-Karrenbauer op de vraag wat ze van haar bijnaam mini-Merkel vindt. "Ik ben 56, heb drie kinderen opgevoed en heb al een flinke carrière achter de rug." Tijdens de campagne voor het voorzitterschap heeft ze zich wekenlang moeten verdedigen tegen het verwijt een kopie van Merkel te zijn en dat er te weinig gaat veranderen als zij het wordt, een Merkel Light.

Angela Merkel feliciteert Annegret Kramp-Karrenbauer

In haar toespraak in Hamburg diende ze haar critici nog eens fel van repliek. "Ik sta hier zoals ik ben en zoals het leven me heeft gevormd, en daar ben ik trots op." Daarna somde ze een rits politieke functies op. AKK heeft bijna 20 jaar bestuurservaring en was minister-president van de deelstaat Saarland. In een tijd dat de CDU veel kiezers verloor, wist zij daar verkiezingen te winnen. Die ervaring is zeker een van de redenen dat zo veel gedelegeerden voor haar kozen.

Maar wat ze dan precies anders gaat doen als Merkel? In antwoorden op die vraag komt AKK toch altijd weer terecht bij het asielbeleid, dat in haar ogen nog niet consequent genoeg wordt doorgevoerd. Als minister-president van Saarland liet ze al zien dat ze niet terugschrikt voor methoden die anderen te controversieel vinden, zoals het laten maken van röntgenfoto's van asielzoekers bij wie de leeftijd niet bewezen is. Ook pleitte ze ervoor dat asielzoekers die voor een misdrijf zijn veroordeeld levenslang uit de EU verbannen moeten worden.

Nu AKK zo vaak heeft gezegd dat ze geen kopie van Merkel is, zal ze ook na haar overwinning moeten laten zien dat er geen sprake is van een eenvoudig weiter so. Ze zal zich dus niet inhouden met de kritiek op de bondskanselier en de coalitie. Ze zal de partij sowieso wat meer van de linkerflank naar het midden trekken, de nadruk weer wat meer op de christelijk-conservatieve waarden van de partij leggen. Zo is AKK een uitgesproken tegenstander van het homohuwelijk en abortus.

Ze staat voor de kalme, gematigde, tactvolle politiek waar populisten een hekel aan hebben.

Analist Jeremy Cliffe in The Economist

Waarom is deze overwinning dan toch goed nieuws voor Merkel en voor de EU? Analist van The Economist Jeremy Cliffe omschrijft het zo: "Alle verkeerde mensen (Trump, Orbán) zouden blij zijn geweest met een overwinning van Merz. AKK is niet perfect, maar ze staat voor de kalme, gematigde, tactvolle politiek waar populisten een hekel aan hebben."

Daar heeft hij een goed punt. Een keuze voor Merz was een keuze voor disruptie geweest, voor onzekerheid, instabiliteit. De kans dat hij Merkel uit haar ambt zou verdrijven zodra hij daar de kans voor had gekregen, was volgens Merz-kenners heel groot.

Revolutie afgewend

Overigens is het is niet zo dat Merkel nu zorgeloos naar het einde van haar bondskanselierschap in 2021 kan huppelen. Allereerst blijft de SPD een moeilijk voorspelbare coalitiepartner. Daarnaast is 2019 een jaar met veel belangrijke verkiezingen. Niet alleen voor het Europees Parlement, maar ook in de oostelijke deelstaten Saksen en Thüringen.

Doet de CDU het daar slecht dan kunnen de Merz-aanhangers in de partij zich weer gaan roeren. Merz had het tot speerpunt van zijn campagne gemaakt om de overlopers naar de rechts-populistische AfD weer terug te halen. AKK krijgt het daar een stuk moeilijker mee. Maar dat is pas volgend jaar, voor nu is de rust in de partij wedergekeerd en de revolutie tegen Merkel vooralsnog afgewend.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl