Grootste groei festivalbezoeken in Brabant, lichte afname in Amsterdam
Festivalbezoekers gaven vorig jaar bijna 929 miljoen euro uit, inclusief entree. Dat is ruim 7 procent meer dan het jaar daarvoor en 53 procent meer dan in 2014, toen we nog 606 miljoen euro aan festivals uitgaven.
Dat blijkt uit cijfers van onderzoeksbureau Respons die worden gepubliceerd in opdracht van de VVEM, de Vereniging Van Evenementenmakers. In de jaarlijkse Festival Monitor wordt gekeken naar kunst- en cultuurfestivals met meer dan 3000 bezoeken.
Groei voorbij
Opvallend is dat het aantal festivalbezoeken vorig jaar ongeveer gelijk bleef ten opzichte van 2016, met 26,6 miljoen. Volgens Willem Westermann van de VVEM is de ongebreidelde groei voorbij. Over de afgelopen vijf jaar gerekend groeide het aantal bezoeken aan festivals nog wel flink. Dat lag in 2013 nog op 21,5 miljoen.
In festivalstad nummer 1, Amsterdam, nam vorig jaar het aantal evenementen nog wel toe, maar het aantal bezoeken nam iets af, net als in de rest van Noord-Holland en in Zuid-Holland.
Eindhoven en Brabant
De snelst groeiende festivalstad is Eindhoven. Het aantal bezoeken steeg daar in vijf jaar tijd van een kleine miljoen naar 1,7 miljoen vorig jaar. Het aantal festivals in de vijfde stad van Nederland groeide in die periode van 22 naar 32. De gemeente voert een stimuleringsbeleid en geeft sinds 2016 meer geld aan podiumkunstfestivals.
Eindhoven is niet de enige stad in Brabant waar festivals belangrijker worden. Ook Breda en Den Bosch zagen een flinke stijging in het aantal festivalbezoeken de afgelopen vijf jaar, naar ongeveer een half miljoen per jaar.
Dit jaar zijn er in heel Noord-Brabant 110 festivals, met een verwacht aantal bezoeken van 4,2 miljoen. En dat is 29 procent meer dan het jaar daarvoor. Daarmee groeit het aantal festivalbezoeken in Brabant het snelst van alle provincies.
Vernieuwend aanbod
In Brabantstad, een samenwerkingsproject van de provincie met de vijf grootste Brabantse steden, wordt samengewerkt met een aantal Brabantse festivals om hun marketing te versterken. Ondersteuning van de festivals is volgens een woordvoerder van de provincie ook versterking van de cultuursector als geheel, bijvoorbeeld als opmaat voor meer regulier theater- en concertbezoek.
Maar festivals functioneren volgens de provincie ook als culturele vernieuwers omdat de flexibele programmering ruimte biedt voor vernieuwend aanbod en kruisbestuiving. Bovendien geven festivals ook opdrachten aan kunstenaars. Ook leiden ze steeds vaker tot activiteiten buiten de dagen dat het festival daadwerkelijk plaatsvindt, bijvoorbeeld op het gebied van cultuureducatie.
Meer subsidie voor festivals
Dat beeld overheerst ook landelijk. Volgens onderzoeker Lex Kruijver van Respons ging er vorig jaar meer publiek geld naar festivals dan het jaar daarvoor.
Ook het Fonds Podiumkunsten heeft meer geld uitgetrokken voor festivals. Sinds 2017 is hiervoor een budget van 6 miljoen euro, 10 procent van het totale budget. Dat was eerder nog 2 miljoen euro.
Volgens Dennis Stam van het Fonds Podiumkunsten gebeurt er veel en vinden festivals ook makkelijker publiek. In die zin zijn ze belangrijk voor de gezelschappen. Soms zijn ze ook kweekvijver voor talent. De groei komt mede doordat "beleving" steeds belangrijker is. De Parade en Into the Great Wide Open zijn daarin ieder op hun eigen manier pioniers.
Meer festivalcampings
Een andere opvallende festivaltrend is het kamperen op een speciale festivalcamping. In 2017 sliepen 405.000 mensen op een festivalcamping en dat is ruim 12 procent meer dan in 2016. Daarbij gaat het om campings die alleen tijdens het festival bestaan.