En weer krijgen passagiers van de Ierse luchtvaartmaatschappij Ryanair te maken met een staking. Was het eind juli het cabinepersoneel, nu zijn het de piloten die protesteren. In Nederland vallen buitenlandse piloten in voor hun stakende collega's, maar in België, Duitsland, Spanje en Zweden zijn in totaal honderden vluchten geannuleerd; 55.000 passagiers zijn de dupe.
De piloten en het cabinepersoneel klagen vooral over het Ierse arbeidsrecht dat Ryanair standaard toepast. "Ze willen niet de nationale regels omarmen, ze willen in Ierland blijven met hun wetgeving", zegt Joost van Doesburg van de Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers. "En dat betekent optimale flexibiliteit voor Ryanair en minimale rechten voor de werknemers."
Ook het cabinepersoneel heeft daar last van. "Dit is uitbuiting van het personeel en daar is hun businessmodel op gebaseerd", zegt Asmae Hajjari van vakbond FNV Luchtvaart.
Geen Nederlanders meer
Het cabinepersoneel krijgt alleen de uren in de lucht uitbetaald, werkzaamheden voor of na de vlucht worden niet beloond, stelt Hajjari. "We hebben loonstroken gezien waarin het cabinepersoneel 800 á 900 euro per maand verdient. Mensen hebben heel veel standby-diensten. Dat kunnen wel elf diensten per maand zijn. Als jij dan thuiszit en Ryanair betaalt die uren niet, dan wordt je inkomen in de maand wel heel erg laag."
Klagen is niet zonder risico, zegt Hajjari. "Er heerst een angstcultuur. Als je je mening geeft, kan dat gevolgen hebben. Dan kan Ryanair je bijvoorbeeld overplaatsen van Eindhoven naar Dublin. Dat doen ze zonder overleg."
Volgens Hajjari werken er dan ook geen Nederlanders meer als cabinepersoneel bij Ryanair. "Ryanair haalt momenteel haar cabinepersoneel uit andere landen. Ze halen ze uit Portugal, Spanje, Polen en op dit moment zijn de Noord-Afrikaanse landen ook heel erg in trek."
Pilotentekort
Maar ook voor hen vallen de inkomsten tegen in vergelijking met de uitgaven. "Ze vinden de levensstandaard in Eindhoven vrij duur en wonen noodgedwongen met elkaar in één huis, om de kosten te delen."
De vakbonden zien nu wel kansen, zegt Van Doesburg namens de piloten. "Sinds begin dit jaar hebben de pilotenvakbonden voet aan de grond gekregen bij Ryanair, omdat er een pilotentekort is." Al heeft dat nog niet tot beweging geleid bij directeur Michael O'Leary, ziet Van Doesburg tot zijn spijt. "Ryanair vertelt zijn beleggers dat het afsluiten van een cao veel kostbaarder is dan een paar stakingen. Wij willen graag een sociale partner zijn, maar hij ziet ons nog als vijand."
