Joodse gemeente vertrekt na rel uit Grote Synagoge in Deventer
De joodse gemeente vertrekt uit de Grote Synagoge van Deventer. Het omstreden plan van de nieuwe eigenaren om een foodhall te vestigen in het karakteristieke pand is van de baan. Maar de joodse gemeente moet er toch uit.
"Je kunt niet geloven dat een joodse gemeente anno 2018 uit een synagoge wordt gezet. Dat is niet normaal, maar het gebeurt. Je bent als joodse gemeente na 1945 gewoon te klein, te zwak om daartegenop te kunnen", aldus Tom Fürstenberg van Beth Shoshanna bij RTV Oost.
Het vertrek van de joodse gemeente uit Deventer is de uitkomst van een rel die maanden heeft geduurd. Het begon in mei, toen twee ondernemers het historische pand aankochten om er een foodhall te vestigen. Beth Shoshanna probeerde dat te voorkomen door geld in te zamelen om het pand zélf aan te kopen. Maar die actie mislukte omdat de nieuwe eigenaren weigerden te onderhandelen.
Religieus erfgoed
De gemeente Deventer hield zich op de vlakte tijdens het conflict en beperkte zich tot het bemiddelen tussen beide partijen. Wel kregen de nieuwe eigenaren onlangs geen toestemming om een foodhall te vestigen in het gebouw uit 1892. Wethouder Liesbeth Grijsen zei in de regionale krant de Stentor dat het plan niet past in het horecabeleid en de uitgangspunten rond rijksmonumenten en religieus erfgoed.
Dat noemt Fürstenberg van Beth Shoshanna goed nieuws maar "te weinig en te laat". Hij hekelt nu vooral de afwachtende opstelling van de gemeente Deventer. "Ze hadden in de jaren hiervoor veel meer kunnen doen. Ze hadden zich garant kunnen stellen voor een constructie. Een bepaald soort steun kunnen geven. Er waren diverse mogelijkheden geweest. Maar dat hebben ze allemaal niet gedaan."
Je boeltje oppakken
Eind van het verhaal is nu dat er geen foodhall komt, maar ook dat de nieuwe eigenaren vinden dat de joodse gemeente weg moet. Komende woensdag is de deadline. Dus vertrekt de joodse gemeente maandag, met als bestemming Raalte. In het dorp is volgens Fürstenberg toevallig "een mooie, negentiende-eeuwse synagoge" beschikbaar. "Wij zijn allang blij dat we kunnen voortbestaan. We doen zoals onze voorouders deden: naar de toekomst kijken, je boeltje oppakken en een nieuw bestaan opbouwen."
Om te voelen of het beviel heeft Beth Shoshanna 'stiekem' een dienst gehouden in het gebouw in Raalte. Dat beviel goed, zegt Fürstenberg. Na de zomervakantie is de eerste officiële dienst in Raalte.
De nieuwe eigenaren van de Grote Synagoge in Deventer hebben geen commentaar gegeven op de nieuwste ontwikkelingen.