Turken gaan stemmen: kan Erdogan zijn macht verstevigen?
Ruim 56 miljoen Turken mogen vandaag stemmen voor een president en een parlement. Het zijn degenen die in Turkije wonen; 3 miljoen Turken in het buitenland hebben vorige week al gestemd. President Erdogan en zijn AK-partij, al ruim vijftien jaar aan de macht, zijn zoals gebruikelijk de grote favoriet, maar waarnemers sluiten niet uit dat de oppositie meer voet aan de grond zal krijgen dan ooit.
De verkiezingen stonden eigenlijk gepland voor november 2019, maar Erdogan heeft ze naar voren gehaald omdat hij naar eigen zeggen een nieuw mandaat nodig heeft om de problemen in het land aan te pakken. Zo gaat het slecht met de economie.
Verder wil Erdogan haast maken met het nieuwe presidentiële systeem dat de president meer macht geeft ten koste van het parlement. Na de verkiezingen wordt de nieuwe grondwet van kracht die dat systeem invoert.
De stembureaus gingen om 07.00 uur Nederlandse tijd open. Mensen kunnen tot 16.00 uur stemmen:
Ook de Turkse internetsensatie 'salt bae' ging naar de stembus. Nusret Gökçe is chefkok en ging twee jaar geleden de wereld over met zijn Instagram-filmpjes waarin hij stukken vlees behandelt alsof het zijn geliefdes zijn. In een strak wit shirt masseert hij het vlees en rondt dat af door met een karakteristiek gebaar het vlees te zouten, waarbij hij het zout langs zijn arm naar beneden laat glijden.
Dat laatste handelsmerk leidde ertoe dat de internationale jetset bij Gökçe wilde eten: van rapper P. Diddy tot voetballer Ronaldo. Vandaag gleed er voor de verandering geen zout over zijn arm, maar een stembiljet. Het is niet bekend op wie de chefkok heeft gestemd.
Vier oppositiepartijen zijn een lijstverbinding aangegaan voor de parlementsverkiezingen. Wel hebben ze alle vier een eigen presidentskandidaat.
De kandidaat van de grootste oppositiepartij, de seculiere CHP, is Muharrem Ince. Met stevige teksten aan het adres van Erdogan trok hij de afgelopen weken veel kiezers naar campagnebijeenkomsten. Gisteren waren er zeker een miljoen mensen bij een bijeenkomst van Ince in Istanbul.
Andere mensen die een gooi doen naar het presidentschap zijn Meral Aksener van de nationalistische Iyi-partij en Selahattin Demirtas van de voornamelijk Koerdische HDP. Demirtas voerde campagne vanuit de gevangenis, waar hij vastzit vanwege terreuraanklachten.
Mogelijk tweede ronde
Als geen van de presidentskandidaten vandaag een meerderheid haalt, volgt op 8 juli een tweede ronde tussen de twee met de meeste stemmen.
