Hersendood maar toch ontwaakt? 'Onmogelijk'
Een medisch wonder noemt zijn moeder het. De 13-jarige Trenton McKinley uit Alabama balanceerde na een ernstig ongeluk op het randje van de dood en de formulieren voor orgaandonatie waren al ingevuld. Maar Trenton kwam toch weer bij, één dag voordat de apparatuur zou worden uitgezet.
Een ontroerend verhaal, maar het roept wel wat vragen op. Hoe konden de artsen er met hun diagnose zo naast zitten? En zou zo'n vergissing in Nederland gemaakt kunnen worden?
Yvette Hoogerwerf van de Nederlandse Transplantatie Stichting heeft vraagtekens bij het verhaal zoals het in Amerikaanse media is terechtgekomen en ook door de NOS werd overgenomen. De moeder van de jongen zegt bijvoorbeeld dat de jongen hersendood was en bijna niet meer ademde. "Maar iemand die hersendood is, ademt helemaal niet meer zelf en moet kunstmatig worden beademd."
Reflexen testen
Als iemand echt hersendood is, is er geen enkele kans dat diegene nog wakker wordt, zegt Hoogerwerf. Om vast te stellen of er echt sprake is van hersendood wordt er verplicht een serie tests uitgevoerd, van het testen van reflexen tot metingen van de hersenactiviteit. "In Nederland is het nog nooit voorgekomen dat iemand na zo'n procedure hersendood werd verklaard en toch weer bijkwam."
De hele procedure is in Nederland in de wet vastgelegd in het hersendoodprotocol. Als blijkt dat iemand, bijvoorbeeld na een ernstig ongeluk niet meer te redden is, kunnen artsen vaststellen dat er geen kans meer op genezing is. "Op dat punt mogen ze niet meer verder behandelen."
Als er mogelijkheden zijn voor orgaandonatie, wordt de familie geraadpleegd en op hetzelfde moment kijken de behandelaars ook in het donorregister. "Als de familie zegt: 'nee, we willen het niet, die orgaandonatie', dan gaat de patiënt van de beademing af."
Spookverhalen
Als de familie geen bezwaar heeft en de patiënt heeft niets vastgelegd of is geregistreerd orgaandonor, dan begint de hersendoodprocedure. "Het is in feite een dubbele check om zeker te weten dat er echt sprake is van hersendood. Dat gebeurt uiterst zorgvuldig. Het mag niet zomaar bepaald worden door één arts."
Juist vanwege die zorgvuldigheid is de Transplantatie Stichting ongelukkig met verhalen over wonderbaarlijke genezingen en wederopstandingen zoals dat van Trenton McKinley.
"Het is zo jammer", verzucht Hoogerwerf. "Ik zie vaker dit soort spookverhalen over mensen die ontwaken nadat ze al waren opgegeven. Vaak lees je dingen waarvan je meteen denkt: 'onmogelijk, dat kan helemaal niet'. Het allerergste vind ik dat voor de mensen die al een kind hebben verloren. Het zorgt voor verdriet, twijfel en heel veel onrust. Ze worden geconfronteerd met vragen en dat is niet nodig."
In dit filmpje van de stichting legt een arts uit hoe hersendood wordt vastgesteld:
