Wereldschaakbond zit zonder bank vanwege omstreden voorzitter
De wereldschaakbond Fide heeft een groot probleem. De organisatie, waar 189 landen bij zijn aangesloten, moet het doen zonder bankrekening. Nationale bonden is gevraagd de contributie maar even bij zich te houden, tot er een bank is gevonden die wèl zaken wil doen met de Fide.
Dat de bond nu even zonder bank zit, komt door de omstreden Fide-president Kirsan Iljoemzjinov. Sinds 2015 staat hij op een sanctielijst van de Verenigde Staten, wegens zijn steun aan het bewind van de Syrische president Assad. Daarmee werd de Fide een besmette organisatie in de internationale zakenwereld, in ieder geval zo lang Iljoemzjinov aan het roer staat.
De Zwitserse bank UBS kondigde eerder dit jaar aan alle Fide-rekeningen te zullen opheffen. Dat gebeurde afgelopen weekend. Vandaag meldt de Financial Times dat het de Fide niet is gelukt een andere bank te vinden. De bond zou zonder resultaat bij 24 banken hebben aangeklopt; 22 in Zwitserland, één in Roemenië en één in Georgië. Ze willen geen zaken doen met de schaakbond, uit vrees voor Amerikaanse boetes.
Zonder bankrekening wordt het betalen van Fide-medewerkers een probleem. Daardoor kan de organisatie van toernooien gevaar lopen, evenals het bijhouden van het internationale ratingsysteem voor schakers.
De vergeefse zoektocht naar nieuwe bankrekeningen markeert een dieptepunt in de crisis bij de Fide. Het bestuur wil dat de president Iljoemzjinov opstapt, maar die weigert. "Een algemene ledenvergadering zou hem kunnen afzetten, maar die bijeenroepen is nogal een klus met 189 leden", zegt Herman Hamers. Hij vertegenwoordigt de Nederlandse schaakbond KNSB bij de Fide. "De positie van Iljoemzjinov is onhoudbaar, de Fide-organisatie dreigt tot stilstand te komen."
Hamers, die binnen de Fide ook 'zone 1' (West-Europese landen) vertegenwoordigt, vreest dat als Iljoemzjinov niet opstapt, de Fide uiteindelijk is aangewezen op "dubieuze banken uit dubieuze landen". "Daar zitten we niet op te wachten."
Iljoemzjinov wil graag nog een termijn als Fide-president, maar ook vice-president George Makropoulos stelt zich kandidaat. De twee hielden 23 jaar samen de Wereldschaakbond in hun greep. "Iljoemzjinov had het geld, Makropoulos kende de organisatie op zijn duimpje. Maar toen Iljoemzjinov in 2015 op de sanctielijst kwam, spatte de samenwerking uiteen", vertelt Hamers.
Hij schat de kans dat Iljoemzjinov opnieuw wordt herkozen, niet hoog in. "In Europa heeft hij geen steun. In sommige Afrikaanse landen misschien nog wel, en in Azië. Zijn machtspositie in Rusland, dat hem altijd steunde, vermindert." De Fide kiest op 3 oktober een nieuwe president.