Jos van Veldhoven tijdens een repetitie van zijn afscheidstournee
NOS NieuwsAangepast

Einde van een tijdperk: dirigent stopt bij Nederlandse Bachvereniging

Als artistiek leider en dirigent van de Nederlandse Bachvereniging bracht Jos van Veldhoven de muziek van de Duitse componist naar een breed publiek. Maar na 35 jaar stopt hij ermee. Van Veldhoven is inmiddels bezig met zijn afscheidstournee. Hij neemt afscheid met het bekendste werk van Bach: de Matthäus-Passion.

In de 35 jaar dat Van Veldhoven actief was voor de vereniging, merkte hij dat juist de Matthäus-Passion veel gevoelens oproept bij het publiek. Het is voor veel mensen een moment om het jaar te overdenken.

"Het is evident dat een stuk als de Matthäus-Passion diepe emoties bij mensen oproept. Je weet niet precies wat ze voelen, maar als je ze erover kunt spreken vertellen ze bijvoorbeeld over 9/11, over een kind dat ze verloren hebben, de Tweede Wereldoorlog of juist een goed huwelijk dat is geweest. Dat een componist dit bijna 300 jaar later nog kan oproepen, is heel bijzonder."

Jos van Veldhoven op afscheidstournee

De Matthäus-Passion is voor veel mensen dus een vertrouwd stuk, toch merkt Van Veldhoven dat het de afgelopen jaren is veranderd. "In het begin ben je naïef, je denkt het te weten. Maar we weten heel weinig van Bach. Hij schrijft goddelijke noten, maar hij legt niets uit. Hij laat het allemaal aan ons. Ik ben er steeds meer achtergekomen dat je de Matthäus niet meer kan laten klinken zoals die Bach gekend heeft."

Heeft het te maken met tempo? Is het sneller dan eerst? "Nee, soms is het langzamer. Ik heb geen idee. We weten heel weinig van Bachs tempo's. We hebben in 2018 andere associaties. Nu zegt iedereen: wat een prachtige kerkmuziek. Maar de mensen in Bachs kerk hebben misschien geroepen: wat een verschrikkelijke opera. Dat zegt iets over hoe we luisteren naar de Matthäus."

Ik ga iets heel bijzonders missen, dat is niet te vermijden.

Jos van Veldhoven

De afscheidstournee van Jos van Veldhoven duurt tot 31 maart. Daarna neemt violist Shunske Sato het stokje over. "Ik ga iets heel bijzonders missen, dat is niet te vermijden. Het is zo'n bijzondere groep mensen. Sommigen hebben letterlijk hun halve leven gewijd aan deze kunst."

Als dirigent ga je eigenlijk nooit met pensioen, weet ook Van Veldhoven. "Een dirigent lijkt het eeuwige leven te hebben. Dat zal voor mij natuurlijk ook gelden en er komen nieuwe dingen en dat is ook goed voor mij. Maar het hebben van een groep mensen die zo lang en zo toegewijd met zo'n onderwerp bezig is geweest, is iets heel bijzonders. Daar moeten we zuinig op zijn."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl