Schaatsers Wouter Oldenheuvel (L) en Sven Kramer (R) zitten aan tafel met wielrenners
NOS NieuwsAangepast

Geen bier, een beetje chocola en soms supplementen: zo eten topsporters

  • Carmen Dorlo

    redacteur Online

  • Carmen Dorlo

    redacteur Online

Als de medaillekanshebbers bij de Olympische Winterspelen deze weken 's ochtends opstaan, is er een grote kans dat ze ontbijten met havermout, melk en een schepje wei-eiwit. Ze drinken geen alcohol, mogen bij uitzondering pure chocola en werken de hele dag naar hun 'essentiële piketpaaltje' toe: de maaltijd voor het slapengaan.

Natuurlijk zijn onze Nederlandse topsporters druk bezig met trainen, maar hun voeding is ook erg belangrijk. "Het voedingsschema is niet alleen belangrijk voor hun fysieke gesteldheid, ook voor de mentale", legt Armand Bettonviel, voedingsdeskundige voor topsporters, uit.

Erik te Velthuis is de manager van Topsportrestaurant op Papendal, waar veel Nederlandse topsporters trainen. In de video hieronder laat hij zien wat een atleet eet:

Zo kook je voor een topsporter: 'Variatie is het sleutelwoord'

Bettonviel staat de sporters het hele jaar bij. Ze zijn erg op hun privacy gesteld, dus hij wil geen namen noemen. Maar hij begeleidt verschillende medaillekandidaten.

Wat een atleet eet, hangt af wat hij of zij die dag moet doen. Is het een rustdag, wedstrijddagen of (zware) trainingsdag? Dat heeft invloed op het menu. Op een rustdag is het aantal koolhydraten bijvoorbeeld lager dan op een dag waarop wordt getraind. Een topsporter eet vijf à zes keer per dag.

Twee maaltijden zijn het belangrijkst: het ontbijt en, opvallend genoeg, de maaltijd voor het slapengaan. "Er wordt altijd gezegd dat eten voor het slapen gaan niet goed is, maar voor topatleten is dit anders", legt Bettonviel uit.

"Het liefst zou je atleten elk drie of vier uur iets willen laten eten, maar dan krijgen ze niet genoeg rust. Om te voorkomen dat de spieren niet genoeg herstellen, moet er dus iets gegeten worden dat de hele nacht doorwerkt. Een eiwitbron die langzaam opgenomen wordt door het lichaam is echt een piketpaaltje."

Eiwit, vet en koolhydraat

Want de voeding is deels gericht op spierschadeherstel. De goede combinatie van eiwitten, vetten en koolhydraten moet ervoor zorgen dat de atleet zo goed mogelijk ondersteund wordt en niet te veel afbraak doet aan zijn of haar eigen lichaam.

De samenstelling van eiwit/vet/koolhydraat is per sporter anders en wordt soms aangevuld met supplementen. "Iedere atleet heeft een andere doelstelling: de een wil gewicht verliezen, de ander wil sterker worden. Voor iedereen geldt wel: de vetten en eiwitten zijn de kapstok waaraan de koolhydraten worden opgehangen."

In bovenstaand schema is geen frietje met mayo of biertje te zien. Dat mag ook echt niet, zegt Bettonviel. "Alcohol en vetrijk eten zijn verstorende factoren op het spierschadeherstel en vertragen de maaglediging."

Elke sporter heeft wel een guilty pleasure, iets dat hij of zij écht niet kan laten staan. Hoe gaat dat dan? "Voor elke sporter maak ik voedingsverslagen die ik baseer op hun bloeduitslagen, hun trainingen, hun doelstellingen en voorkeuren. Als iemand aangeeft graag pure chocola te eten, probeer ik dat te verwerken. Het schema moet vol te houden zijn."

Bettonviels sporters maken veel kans bij de Olympische Winterspelen. "Dit zijn sporters van wie goud wordt verwacht als ze hun veters hebben gestrikt. Ik heb veel atleten die alleen maar kunnen verliezen. Dat zorgt natuurlijk voor stress, waardoor de totaalbelasting hoger is. Het voedingsschema moet niet alleen de training compenseren, maar ook de belasting die de stress en het reizen met zich meebrengt."

Bij deze sporters wordt het aantal koolhydraten verhoogd. "Het lijf moet, zodra het in de problemen zit, het zo makkelijk mogelijk krijgen tijdens de trainingen", legt Bettonviel uit.

Het is echt een trend dat er steeds meer van topsporters wordt verwacht, zegt de deskundige. "De kwaliteit van de training wordt hoger en er wordt steeds meer verlangd. Eigenlijk zou de sporter elk uur bezig moeten zijn met spierherstel."

Dat stukje pure chocola mag soms ook echt wel.

Armand Bettonviel

Dit is een van de grote vraagstukken waar Bettonviel dagelijks mee bezig is. Het belangrijkste vraagstuk is echter het immuunsysteem van de sporter. "Dit is een kwetsbaar onderdeel, want hoe zorg je ervoor dat de grens van een sporter niet overschreden wordt? Je wil niet dat een medaillekandidaat opeens ziek wordt tijdens de Winterspelen. We weten al een hoop, maar toch is een sporter soms onvoldoende fit en kan hij of zij niet trainen. Wat missen we?"

Ondanks alle vraagstukken is een tip heel belangrijk: vind een balans tussen training, rust en voeding. "Dat is geen rocket science. De structuur moet alleen op de harde schijf komen. En dat stukje pure chocola mag soms ook echt wel."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl