Lokale VVD-afdelingen dragen 'lusten en lasten van landelijke partij'

Als onderdeel van de VVD moet je de lusten dragen van de landelijke partij, maar óók de lasten. Dat zeggen lokale VVD-afdelingen de dag na het aftreden van minister Zijlstra als minister van Buitenlandse Zaken.

Het aftreden van Zijlstra komt vijf weken voor de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart. Lokale afdelingen staan aan het begin van hun campagnes voor die verkiezingen. Hoewel de afdelingen de actie van Zijlstra afkeuren, blijven ze gewoon trouw aan de landelijke partij.

Zo ook Margriet van Delft, derde op de lijst van de VVD Lopik. "Ik heb zoiets van: ik ben VVD, ik blijf VVD. Sommige mensen komen naar ons toe en zeggen: zie je wel, die politici zijn onbetrouwbaar. We zien het liever niet gebeuren, maar het is een menselijke fout. "

De lijsttrekker van de VVD in Kapelle, Jon Herselman, is kritischer. "Ik vind de leugen van Zijlstra ontzettend ongelukkig. Dat mogen wij straks in gemeenteraadscampagnes weer uitleggen." Herselman heeft het voordeel dat hij al meer dan twintig jaar actief is in een kleine gemeente.

"Hier weten de mensen wie ik ben", vertelt hij. "Ook al ben ik van dezelfde partij als Zijlstra, dat projecteren ze niet op mij. Mensen denken niet dat ik hetzelfde doe, omdat Halbe dat gedaan heeft."

Volgens Bas Brekelmans, lijsttrekker van de VVD Teylingen, is het ergste aan het voorval dat Zijlstra de leugen zo lang heeft voortgezet. "Het imago van politici wordt hiermee beschadigd."

Naamsverandering

Dit weekend bleek dat zeker elf lokale PvdA-afdelingen denken bij de komende verkiezingen beter te kunnen meedoen onder een andere naam. De naam van de partij zou kiezers wegjagen.

Politicoloog Floris Vermeulen, hoofddocent politicologie aan de Universiteit van Amsterdam, denkt dat zulke overwegingen ook spelen bij andere partijen zoals de VVD. "We weten dat de nationale politiek ontzettend belangrijk is voor de lokale politiek. Lokale politici zullen daarom proberen het verschil tussen lokaal en nationaal te benadrukken." Wel denkt Vermeulen dat het effect bij de PvdA groter is dan bij de VVD, "want de PvdA heeft landelijk zo veel verloren."

Vlieland

Op Vlieland werd de keuze om verder te gaan onder een andere naam vorig jaar al gemaakt. De VVD veranderde daar in Nieuw Liberaal Vlieland (NLV). Jan Roelof Witting is lid van die partij en ziet het incident met Zijlstra als een bevestiging van de juistheid van die keuze.

"We zien als partij geen toegevoegde waarde meer van aangesloten zijn bij de VVD", vertelt hij. "Door wat er gisteren is gebeurd, voel ik alleen maar meer rugdekking voor onze beslissing om onze naam te veranderen", zegt hij. "Als je in de regering zit, word je overal op afgerekend. En wij worden daar in de gemeenschap op aangesproken."

Toch wordt de beslissing van de Vlielandse VVD niet gevolgd door andere lokale afdelingen. "Ik voel niets voor het veranderen van de partijnaam", zegt Brekelmans uit Teylingen. "Dat zou ik een laffe streek vinden. Je staat toch voor bepaalde idealen en dan ga je niet je naam veranderen omdat iemand een fout heeft gemaakt."

Feyenoord

Ook Leendert Combée, fractievoorzitter van VVD Arnhem, vindt afsplitsen geen sterke beslissing. "Ik zie onderdeel zijn van de VVD als iets waar je lusten en en lasten van hebt. Mensen stemmen lokaal vaak ook wat ze landelijk stemmen. Ik denk dat veel mensen Rutte nu juist een extra schouderklopje willen geven tijdens de gemeenteraadsverkiezingen."

"Als Feyenoord of Vitesse-fan wordt je ook aangesproken op winst en verlies", vindt hij. "Ik loop er ook vandaag niet voor weg. Ik praat zowel met chagrijnen als met optimisten."