Verdachten in martelzaak hadden 'geen greintje genade'​

• Guus Dietvorst

  redacteur Online

"Ze zagen het wel als het te veel werd, maar als ik ging smeken, lachten ze alleen maar." Het is een verklaring van een van de drie slachtoffers in een bijzondere rechtszaak die deze week op de rol staat in Rotterdam. En het is nog een van de minst schokkende passages uit de verklaringen.

In de zaak over marteling, mishandeling, gijzeling en verkrachting op Goeree-Overflakkee staan zes verdachten terecht. Twee van hen, Lionel van G. en Jaap S., worden gezien als hoofdverdachten. Vandaag eiste het Openbaar Ministerie 16 jaar cel tegen de twee.

Volgens het OM mishandelen, verkrachten en martelen Van G. en S. in de zomer van 2016 wekenlang een kennis in zijn ouderlijk huis. De ouders van het slachtoffer zijn op vakantie. Van G. en S. hebben die samen met het slachtoffer op het vliegtuig gezet op Schiphol. Nadat ze weer terug zijn gegaan naar het huis in Sommelsdijk begint het.

De twee verdachten noemen het slachtoffer "een pedo" en beschuldigen hem ervan dat hij het op hun familieleden heeft voorzien. In de weken daarna komen ze veelvuldig langs. Ze slaan en schoppen het slachtoffer, beschieten hem met een balletjespistool. "De dokter constateert later tachtig wondjes. Ook op penis en balzak", zegt de officier van justitie.

En ze verkrachten het slachtoffer ook, met verschillende voorwerpen. Ze laten hem uitwerpselen eten, van een kat, maar later ook van S. De verdachten sturen elkaar berichten over de mishandeling, waarbij gesproken werd over "het Nederlands kampioenschap pedoschoppen".

Er komen ook anderen langs bij het huis: zij kijken toe, doen ook mee of filmen wat er gebeurt. Dat laatste doet ook medeverdachte Jerry den B. (45). Zijn beelden blijken later nuttig als bewijs.

Het slachtoffer, dat een autistische stoornis heeft, een laag IQ en in een begeleid wonen-project zit, wordt meerdere keren mee op pad genomen. Onder meer naar het huis van de vriendin van S., Denise K. (27), in Den Haag. Zij is vroeger misbruikt en mag 'wraak' nemen op 'de pedo'. K. schopt en slaat het slachtoffer. In de rechtszaal verklaart ze dat ze zich liet meeslepen. "Ik wilde gewoon bij mijn vriend zijn, bij Jaap, dag en nacht het liefst."

In Den Haag blijft het niet bij mishandeling. De verdachten dwingen het slachtoffer seks te hebben met de buurman van K. Die buurman heeft hiv. "Gelukkig is hij niet besmet geraakt", zegt het OM. "Maar de uitslag van de hiv-test heeft maanden geduurd."

Hoewel de verdachten niet constant bij het slachtoffer zijn, zijn ze volgens het OM wel schuldig aan gijzeling. "Hij wist dat er langdurig, verschrikkelijk geweld dreigde als hij niet zou doen wat ze zeiden." Ook bedreigden ze zijn ouders. "We vermoorden je vader, en je moeder brengen we naar het buitenland om te prostitueren."

Het OM vindt dat de twee hoofdverdachten veel risico hebben genomen. "Ze hebben hem steeds bonter blauw zien worden, maar gingen gewoon door. Ze hebben het risico van dodelijk letsel voor lief genomen." De eis van 16 jaar cel is deels daarop gebaseerd, legt de officier uit. "Keer op keer, dat werkt strafverzwarend. En ze hadden geen greintje genade. Verbijsterend is dat ze dachten dat ze ermee weg zouden komen."

Nog meer slachtoffers

Maar dat komen ze dus niet, als het aan het aan het OM ligt. Het slachtoffer gaat, als zijn ouders weer thuis zijn, direct naar de politie. En dan blijkt dat er nog meer aan de hand is: er zijn nog twee slachtoffers.

Een van die twee wordt een avond lang bedreigd, mishandeld en vastgebonden, om hem af te persen. S. en Van G. doen dat samen met twee anderen: Tommie M. (27) en Richard B. (28). Dit keer lijkt het de verdachten vooral te gaan om geld: het slachtoffer wordt gedwongen een zak xtc-pillen af te staan en zijn computer.

Maar ook hij wordt mishandeld en bedreigd. "Ik ga je verkopen aan een grote homo-neger", heeft Tommie M. gezegd volgens het OM. "Mes op keel, mes op de tong, mes op de polsen. Ze wilden meer geld." Ook dreigen ze zijn vingers te verbrijzelen met een waterpomptang. Uiteindelijk weet hij weg te komen, weg uit het huis van Van G.

Dat is ook de plaats waar het andere slachtoffer mishandeld wordt. Hij krijgt volgens het OM onder meer een balletjespistool op zijn hoofd gezet, wordt geslagen en geschopt, wordt getaserd, op zijn geslachtsdeel "gestampt", er worden haren uit zijn hoofd getrokken en er is een incident met een deo-bus met een condoom eromheen. Ook dit slachtoffer zit in een begeleid wonen-project.

"Verbijsterend sadisme", zegt het OM. "Het genot lijkt de meeste indruk te maken op getuigen en slachtoffers. De verdachten lijken met volle teugen te genieten. Dat is uiterst intimiderend."

Volgens het OM heeft Van G. de leiding bij de mishandelingen en volgt S. hem. "Lionel was de leraar, Jaap de leerling", zegt een van de slachtoffers. Tijdens de zitting willen de verdachten daar niet echt op ingaan.

De verdachten worden vandaag ondervraagd over hun persoonlijke omstandigheden. Onderzoeken door psychologen en de reclassering komen aan bod. Lionel van G., een slungelige jongeman met een vlassig baardje in joggingbroek en een hoodie, zegt dat hij juist laag in de pikorde stond. Hij is depressief en weegt nog maar 88 kilo. Dat was 140 kilo toen hij opgepakt werd. "Ik gooi alles eruit wat ik eet." Hij heeft nachtmerries over wat er is gebeurd en ligt wakker, vertelt hij.

Volgens het Pieter Baan Centrum (PBC), dat hem onderzocht, heeft Van G. een vermijdende persoonlijkheidsstoornis. Het OM is er niet gevoelig voor. "Hij dramatiseert zijn hulpeloosheid. Probeert alle schuld bij mededaders in de schoenen te schuiven. Ik beschouw hem als volledig toerekeningsvatbaar", zegt de officier. "Zijn tactiek is zichzelf tegenspreken. In verschillende verhoren zegt hij verschillende dingen."

Leuk als mensen bang zijn

Mede-hoofdverdachte Jaap S. heeft een groot deel van de onderzoeken geweigerd. "Ik praat niet met mensen die ik niet ken", zegt hij daarover. Hij heeft dingen meegemaakt: een scheiding, drie vrienden die zijn overleden.

De officier van justitie vindt het jammer dat S. niet heeft meegewerkt aan onderzoek in het PBC. "De aard van de feiten doen het ergste vrezen voor de geestelijke gesteldheid van de verdachte, die het kennelijk leuk vindt als mensen bang voor hem zijn."

Gisteren betuigden alle verdachten spijt voor wat ze hadden gedaan. Dat maakte in het geval van de twee hoofdverdachten geen indruk, vertelt de officier vandaag. "De mechanische wijze waarop S. en Van G. sorry zeiden was niet indrukwekkend. Ze hebben vooral spijt dat ze hier zitten, zo lijkt het."

Morgen gaat de zaak verder. Dan komen de advocaten van de verdachten aan het woord.