Schedels van Azteken in Mexico
NOS NieuwsAangepast

Buiktyfus werd Azteken fataal

Eeuwenlang was onduidelijk welke ziekte nu precies had bijgedragen aan de val van het Azteekse Rijk. Kort na de verovering door de Spanjaarden werden miljoenen mensen ziek door wat alleen bekendstond als "cocoliztli". Nu denkt een internationale team wetenschappers een antwoord te hebben.

Na dna-analyse van Azteekse skeletten denken de onderzoekers dat het om een salmonellabesmetting ging. Daardoor kregen de slachtoffers massaal buiktyfus. De ziekte werd waarschijnlijk verspreid door ontlasting in het water of op eten.

Tussen 1545 en 1550 maakte de mysterieuze ziekte veel slachtoffers in Midden-Amerika. Patiënten hadden last van hoge koorts, hoofdpijn, diarree en bloedingen. Slachtoffers bezweken vaak na een dag of drie. Het verzwakte rijk stortte door de epidemie volledig in.

Europese ziektes

Lange tijd werd gespeculeerd dat de Spaanse veroveraars misschien een ziekte uit Europa hadden meegenomen waar de plaatselijke bevolking niet immuun voor was. Dat was in de Nieuwe Wereld eerder gebeurd met grote uitbraken van pokken en mazelen.

De onderzoekers controleerden 29 skeletten op dna-sporen van bekende ziektes. Tien keer werden sporen van een ondersoort van Salmonella enterica gevonden, de bacterie die buiktyfus veroorzaakt. De symptomen van die ziekte komen overeen met beschrijvingen van cocoliztli uit de 16e eeuw.

Nieuwe software

Voor hun onderzoek gebruikten de wetenschappers nieuwe software die het zoeken naar dna-series vereenvoudigt. Daardoor hoefden ze niet meer een voor een een vergelijking te maken tussen het gevonden dna en dat van de ziekmakers, maar konden ze het meteen met alle bekende ziekteverwekkers vergelijken.

Nu dit onderzoek resultaat heeft opgeleverd, wil het team ook proberen de oorzaken van andere grote epidemieën uit het verleden op dezelfde manier te achterhalen. Omdat er niet meer van tevoren een idee hoeft te zijn over welke ziekte het moet zijn, wordt dat een stuk eenvoudiger.

Het graf waarin de skeletten werden gevonden

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl