Creditcards vanaf vandaag goedkoper (maar nog niet in Nederland)

Online betalen, met je bankpas of creditcard, moet makkelijker en goedkoper worden, vindt de Europese Unie. Daarom gelden er vanaf vandaag nieuwe regels in veel lidstaten. Maar Nederland is nog niet zo ver.

Door de nieuwe regels zijn er veel verbeteringen voor consumenten, vindt de Europese Commissie.

Zo zorgen de maatregelen, onder de naam Payment Services Directive 2 (PSD2), ervoor dat toeslagen voor betalingen met een bankpas of creditcard in 95 procent van de gevallen verboden worden. Dat moet Europese consumenten jaarlijks bij elkaar 550 miljoen euro besparen.

Digitale huishoudboekjes

Daarnaast moet het makkelijker worden voor nieuwe financiële dienstverleners om hun diensten aan te bieden. Daarbij gaat het niet om banken, maar vooral om dienstverleners die buiten je bank om toegang willen tot je bankgegevens. Mits je daar als klant mee instemt.

Daardoor zou je bijvoorbeeld online betalingen kunnen doen zonder bankpas of creditcard, zoals al kan via je mobiel en het Nederlandse iDeal. Maar bedrijven zouden ook buiten de bank om apps kunnen ontwikkelen waarmee je gegevens van rekeningen bij verschillende banken op één plek kunt bekijken. Of ze kunnen diensten aanbieden die je meer inzicht geven in je persoonlijke financiële situatie, door uitgaven en inkomsten overzichtelijk op een rij te zetten.

Er zijn de afgelopen jaren al meer van dit soort diensten geïntroduceerd, maar bedrijven stuiten daarbij vaak op verzet van banken en toezichthouders, die waardevolle bankgegevens niet altijd willen delen. Bijvoorbeeld omdat zij die diensten exclusief willen kunnen aanbieden. Ook verschilden de regels nogal per lidstaat.

Zorgen om privacy

Om te voorkomen dat banken innovatieve diensten tegenhouden en om concurrentie te bevorderen, kunnen derde partijen vanaf vandaag officieel toegang vragen tot bepaalde bankgegevens van klanten. Op voorwaarde dat klanten daar toestemming voor geven.

Er is ook kritiek op de veranderingen. Zo maakt de Nederlandse toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) zich zorgen over de privacy van klanten. Partijen die de data willen gebruiken moeten weliswaar eerst een bankvergunning aanvragen, maar het toezicht daarop is niet overal even scherp.

Omdat het een Europese wet is, kan in elk land een vergunning worden aangevraagd. Cybercriminelen zouden er dan eerder voor kiezen om dat op Cyprus of Malta te doen, aldus de AFM, waarmee ze vervolgens ook toegang tot klanten in andere landen krijgen.

Komende zomer in Nederland

Voordat de nieuwe regels in alle lidstaten van kracht zijn, moeten ze wel door de nationale parlementen zijn goedgekeurd. In Frankrijk en Duitsland is dat al gebeurd, in Nederland nog niet.

De Tweede Kamer was eind vorig jaar nog in gesprek met marktpartijen, toezichthouders en deskundigen over de maatregelen. De verwachting is dat ze hier pas in de zomer van kracht worden.

De Nederlandsche Bank laat weten dat Nederlandse rekeninghouders tot die tijd niet benaderd kunnen worden door andere partijen die hun gegevens willen gebruiken. Ook niet als zij in andere lidstaten, waar de nieuwe regels wel al gelden, een vergunning hebben.