Vrachtvervoerders lijden 1 miljard euro schade door files
De schade als gevolg van het groeiend aantal files is voor de transportsector opgelopen tot 1 miljard euro. Dat is een nieuw record. De A4 van Amsterdam naar Den Haag, en vooral knooppunt Prins Clausplein, levert de meeste economische schade op.
Dat blijkt uit onderzoek van TNO in opdracht van Transport en Logistiek Nederland (TLN), de belangenorganisatie voor de transportsector. Na de A4 komen de A15 tussen Ridderkerk en Gorinchem en de A12 tussen Gouwe en Oudenrijn als knelpunten met de meeste economische schade.
"Het begint er al mee als chauffeurs stilstaan", zegt voorzitter Arthur van Dijk van TLN. "Omrijden kost ook geld. En daarnaast heb je schade als productieprocessen niet verder kunnen omdat er wordt gewacht op de benodigde spullen. Winkels kunnen ook omzet missen als ze te laat worden beleverd."
De huidige regering heeft ruim twee miljard euro gereserveerd voor meer asfalt, maar ook voor het openbaar vervoer en waterwegen. "Het is goed dat de regering dat doet, maar het is niet voldoende", zegt Van Dijk. "De economie zal voorlopig nog blijven groeien, dus zullen de files blijven toenemen."
"Een aantal knelpunten dat in de planning staat, moet echt eerder worden aangepakt. We zien ook op nieuwe plekken problemen ontstaan, zoals bijvoorbeeld op de A1 tussen Barneveld en Apeldoorn."
De regering wil zo snel mogelijk een kilometerheffing gaan invoeren voor het vrachtvervoer. Dat vindt TLN alleen een goed idee als dat voor al het vervoer wordt ingevoerd. Anders heeft het volgens de organisatie geen zin. TLN denkt eerder aan meer asfalt. "Zeker om op korte termijn enkele knooppunten aan te pakken", zegt Van Dijk.
Pavlov-reactie
Bert van Wee is hoogleraar transportbeleid aan de TU Delft en herkent de reactie van de transportsector. "Het is een soort Pavlov-reactie die we vaker hebben gehoord: meer asfalt. Maar er zit tot 2030 voor 80 miljard euro aan werkzaamheden in de pijplijn. Deze regering heeft daar nog een schepje bovenop gedaan. Nog meer vragen is niet meer zinvol."
TLN is het ermee eens dat asfalt alleen niet de oplossing is. "Je moet ook denken aan slimme apps die automobilisten adviseren wanneer ze de weg op kunnen of dat ze beter de trein kunnen nemen bijvoorbeeld", zegt Van Dijk.
Kosten te hoog
Hoogleraar Van Wee denkt ook dat de kosten voor de aanleg van nieuwe wegen langzamerhand niet meer kunnen worden terugverdiend. "Je moet je afvragen of dergelijke investeringen maatschappelijk relevant zijn. We zien dat de bevolkingsgroei gaat afvlakken, het autobezit neemt af en er komen zelfrijdende auto's aan. Mogelijk hebben we al dat asfalt over niet al te lange tijd niet meer nodig en zijn de kosten onder de streep hoger dan de opbrengsten."
Van Wee gelooft wel in de kilometerheffing. "Ooit was Nederland in 1988 het eerste land dat daarover nadacht. De hele wereld keek naar ons. Nu hebben wij nog steeds geen kilometerheffing, maar wordt het in bijvoorbeeld Engeland, Duitsland en Zweden succesvol toegepast. Tien procent minder auto's, betekent een filevermindering van 20 tot 50 procent. Dat is denk ik haalbaar met een heffing."
