Geert Mak-fonds voor 'zoeken naar de waarheid'

Schrijver Geert Mak heeft in het Muziekgebouw aan 't IJ in Amsterdam de oeuvreprijs gekregen van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Koningin Máxima overhandigde hem de bijbehorende keten. De onderscheiding wordt toegekend aan iemand die zich op een bijzondere manier verdienstelijk heeft gemaakt voor de cultuur of de natuur in Nederland.

De prijs bestaat uit een bedrag van 150.000 euro. De helft daarvan mag de winnaar zelf besteden, de andere helft gaat als startkapitaal in een fonds op zijn naam.

In zijn dankwoord zei Mak dat hij met zijn fonds historici, journalisten en andere auteurs die hun sporen hebben verdiend, minimaal een half jaar vrijheid wil geven om onderzoek te doen, archieven in te duiken, te reizen en te kijken. "Om uit te zoeken wat er ooit echt gebeurd is en ook wat er nu echt aan de hand is."

Stimulans

Volgens Mak is zo'n extra stimulans meer dan ooit nodig. Hij vindt dat steeds meer mensen enkel en alleen nog in hun eigen waarheid leven, "een zelfgeschapen wereld waarin je eindeloos kunt doorsudderen, zolang je leeft."

Mak meent dat de cultuur, in welke vorm ook, permanent illusies moet openkrabben, moet rebelleren en vragen moet stellen, twijfel moet zaaien, om de ogen permanent open te houden voor de werkelijkheid. "Want als we die uit het oog verliezen, neemt de mythe die plaats in, met alle gevolgen van dien", waarschuwde hij.

Dominees en kooplieden

De laureaat, onder meer bekend van zijn boeken In Europa, De eeuw van mijn vader en De levens van Jan Six, wees erop dat de cultuur het in Nederland niet gemakkelijk heeft: "We zijn een land van dominees en kooplieden, we zijn steenrijk, maar we houden niet van twijfel en we tellen onze centen."

De schrijver wil daarom collega's in staat stellen om langdurige projecten te kunnen uitvoeren. "Ik heb ongelooflijk veel geluk gehad, nu ook weer. Maar veel van mijn collega's trekken het maar net, ondanks hun faam en talent, ondanks subsidies en beurzen. En aan grote, arbeidsintensieve projecten komen ze vaak nauwelijks toe."